HĐXX nhận định bà Trương Mỹ Lan phạm tội “tham ô tài sản” và “đưa hối lộ”

Sau 1 tuần nghị án, trước khi tuyên án, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã nhận định lại hành vi phạm tội của bà Trương Mỹ Lan và 85 đồng phạm trong vụ án Vạn Thịnh Phát.

HĐXX vẫn giữ nhận định bà Trương Mỹ Lan phạm tội “tham ô tài sản”, “đưa hối lộ”, còn bà Đỗ Thị Nhàn - cựu Cục trưởng Thanh tra của Ngân hàng Nhà nước phạm tội “nhận hối lộ”.

Bà Trương Mỹ Lan phạm tội "tham ô tài sản"

Sau 1 tuần nghị án, HĐXX đã bác bỏ lập luận của luật sư về đề nghị xem xét lại tội danh “tham ô tài sản” của bà Trương Mỹ Lan. Theo HĐXX, cơ quan tố tụng truy tố bà Trương Mỹ Lan về tội “tham ô tài sản” là phù hợp.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho phép Ngân hàng SCB tái cơ cấu là nhằm củng cố thanh khoản, lành mạnh hóa hoạt động của ngân hàng. NHNN đã tái cấp vốn cho SCB hơn 19.000 tỉ đồng, thế nhưng bà Trương Mỹ Lan đã sử dụng SCB như một công cụ tài chính, huy động tiền gửi và vốn từ các nguồn khác, sau đó chỉ đạo rút tiền bằng cách tạo lập các khoản vay khống nhằm phục vụ cho mục đích cá nhân, trái với phương án tái cơ cấu đã được NHNN phê duyệt. Từ đó, đẩy SCB vào khả năng mất thanh khoản.

Bà Trương Mỹ Lan trong phiên xét xử ngày 11/4.

Cụ thể, trước khi sáp nhập 3 ngân hàng thành Ngân hàng SCB mới, bà Trương Mỹ đã sở hữu cổ phần của 3 ngân hàng này. Sau khi biết 3 ngân hàng này chuẩn bị hợp nhất, bà Trương Mỹ Lan đã mua và nhờ 27 pháp nhân là bạn bè nước ngoài đứng tên cổ phần SCB để tăng tỉ lệ sở hữu. Tính đến tháng 10/2022, bà Trương Mỹ Lan đã sở hữu, chi phối 1,3 tỉ cổ phần SCB, chiếm hơn 91% vốn điều lệ.

Căn cứ vào chứng cứ vụ án, kết quả xét xử công khai, lời khai của các bị cáo là lãnh đạo, nhân viên Vạn Thịnh Phát và SCB… đã thể hiện bà Trương Mỹ Lan mới là người sở hữu thật sự những cổ phần của SCB. Bà Trương Mỹ Lan không chỉ điều hành hoạt động tín dụng mà còn cả về hoạt động bổ nhiệm các chức danh như Chủ tịch HĐQT, Ban kiểm soát của SCB...

Từ ngày 1/1/2012 – 7/10/2022, bà Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống hồ sơ, cho vay, giải ngân 2.527 khoản vay (gồm 1.057 khoản khách hàng cá nhân và 1.470 khoản khách hàng tổ chức) với tổng số tiền hơn 1 triệu tỉ đồng.

Đến ngày 17/10/2022, còn 1.284 khoản với dư nợ 677.286 tỉ đồng cả gốc và lãi, trong có 684 khoản vay chưa có thủ tục thế chấp khi giải ngân; số còn lại tài sản bảo đảm chủ yếu là cổ phần, quyền tài sản; có 201 khoản vay có hồ sơ vay vốn không có phê duyệt của cấp có thẩm quyền tại SCB. Các khoản vay đều thuộc nợ nhóm 5, không có khả năng thu hồi.

Trước khi Bộ luật Hình sự 2015 có hiệu lực vào ngày 1/1/2018, pháp luật không xử lý tội “tham ô tài sản” đối với khu vực tư nhân nên cơ quan tố tụng truy tố các bị cáo trong vụ án theo Điều 179 Bộ luật Hình sự 1999. Đồng thời, do bà Trương Mỹ Lan và các bị cáo đã phạm tội trong thời gian dài từ năm 2012, cùng với các hành vi vi phạm sau ngày 1/1/2018, cơ quan tố tụng truy tố các bị cáo về tội “tham ô tài sản” là phù hợp. “Đây là bằng chứng thỏa mãn điều kiện chủ thể của tội "tham ô tài sản", trở thành người có chức vụ quyền hạn tại SCB nên HĐXX không chấp nhận quan điểm bào chữa của các luật sư rằng bà Trương Mỹ Lan không phải chủ thể của tội này” – HĐXX khẳng định.

Bà Đỗ Thị Nhàn có hành vi “nhận hối lộ” 5,2 triệu USD

HĐXX nhận định, qua quá trình thanh tra SCB, bà Đỗ Thị Nhàn biết bà Trương Mỹ Lan là chủ thật sự của SCB nên đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình và thông qua ông Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng giám đốc Ngân hàng SCB) để trao đổi kết quả thanh tra. Sau đó, bà Trương Mỹ Lan đã nhờ bà Đỗ Thị Nhàn hỗ trợ để các nhà đầu tư tiếp tục đầu tư vào SCB.

Sau khi gặp bà Lan, bà Đỗ Thị Nhàn đã nhận tổng cộng 5,2 triệu USD. Sau khi nhận tiền, trong quá trình thanh tra, bà Nhàn đã xây dựng kết luận thanh tra theo hướng không đưa SCB vào diện kiểm soát đặc biệt, để SCB tiếp tục thực hiện tái cơ cấu; không chuyển hồ sơ sai phạm sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định.

Theo HĐXX, bà Đỗ Thị Nhàn đã có 4 lần nhận tiền, trong đó có 3 lần nhận tiền đều trong thời điểm xây dựng kết luận thanh tra. Lần cuối cùng bà Đỗ Thị Nhàn nhận tiền là sau khi ban hành kết luận thanh tra được 1 tháng. Điều này chứng tỏ bà Đỗ Thị Nhàn nhận hối lộ là có chủ đích trừ trước. Việc bà Đỗ Thị Nhàn xin ý kiến chỉ đạo của ông Nguyễn Văn Hưng (cựu Phó chánh Thanh tra) và chỉ đạo các thành viên đoàn thanh tra chỉ là phương thức để bà Đỗ Thị Nhàn thực hiện thỏa thuận với bà Trương Mỹ Lan để qua đó nhận 5,2 triệu USD.

Tại phiên tòa xét xử, bà Đỗ Thị Nhàn nói việc nhận tiền nhằm bảo vệ gia đình do thấy nhiều người liên quan vụ án đã thiệt mạng. Theo HĐXX, đây chỉ là lý do bào chữa, những lập luận này không có căn cứ. Nếu không có chủ đích nhận tiền thì bà Đỗ Thị Nhàn sẽ không cho ông Văn mật khẩu nhà riêng để ông Võ Tấn Hoàng Văn đưa tiền. Hơn nữa những người liên quan trong vụ án đã thiệt mạng ở thời điểm khởi tố vụ án – sau thời điểm bà Đỗ Thị Nhàn nhận hối lộ.

“HĐXX không chấp nhận quan điểm bào chữa của luật sư và bà Đỗ Thị Nhàn. Bà Đỗ Thị Nhàn có phạm tội “nhận hối lộ” và bà Trương Mỹ Lan có phạm tội “đưa hối lộ” – HĐXX nhận định.

Tuyết Hoa Bích