Hát bội, cải lương vào mùa hát chầu

Vở hát bội San hậu (3 hồi) diễn tại di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia đình Chí Hòa vào tối 16/3 - Ảnh: Nhà hát nghệ thuật Hát bội TPHCM

Như mọi năm, dịp lễ Kỳ yên cũng là cao điểm hoạt động của nhà hát nghệ thuật Hát bội TPHCM.

Trong 3 ngày 14, 15 và 16/3, đoàn diễn tại các đình Hanh Phú (quận 12), đình Xóm Huế (huyện Củ Chi) và đình Chí Hòa (quận 10) với các tuồng: Ngọc Huỳnh Lân xuất thế, San Hậu (3 hồi), Thần Nữ dâng Ngũ Linh kỳ, và Lưu Kim Đính giải giá Thọ Châu.

Đây đều là các tích tuồng truyền thống với cốt truyện hấp dẫn nên vẫn thường xuyên được ban tổ chức cúng đình yêu cầu mỗi dịp lễ Kỳ yên.

Lễ Kỳ yên tại đình Chí Hòa năm nào cũng diễn Lưu Kim Đính giải giá Thọ Châu - Ảnh: Nhà hát nghệ thuật Hát bội TPHCM

Các nghệ sĩ hát bội đặc biệt coi trọng mùa hát chầu khi các suất hát không chỉ mang ý nghĩa tâm linh phụng cúng thần linh mà đây chính là nơi nuôi sống nghệ thuật hát bội trong giai đoạn khó khăn nhất. Mỗi năm, nhà hát nghệ thuật Hát bội TPHCM đều phải huy động tổng lực, kể cả mời nghệ sĩ đã về hưu trở lại cộng tác, để đáp ứng nhân lực cho mùa hát chầu.

Các nghệ sĩ trẻ cũng có cơ hội rèn nghề từ các suất hát chầu - Ảnh: Nhà hát nghệ thuật Hát bội TPHCM

Đoàn cải lương tuồng cổ Minh Tơ và đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long với dàn nghệ sĩ ngôi sao vẫn luôn “đắt show” mỗi mùa hát chầu. Trong đó, chương trình biểu diễn tại “đình nhà” của 2 gia tộc là: đình Thái Hưng (đình Cầu Quan) của gia tộc Minh Tơ và đình Nhơn Hòa (đình Cầu Muối) của gia tộc Huỳnh Long luôn nhận được sự chú ý của khán giả gần xa.

Năm nay, nghệ sĩ Thanh Sơn, đại diện gia tộc Minh Tơ đứng ra tổ chức phụng cúng tại đình Cầu Quan. Chương trình biểu diễn do đoàn Hậu duệ cải lương tuồng cổ Minh Tơ - Thanh Sơn với chủ yếu các học trò của nghệ sĩ Thanh Sơn đảm trách, cùng sự góp mặt của các tên tuổi quen thuộc trong gia tộc Minh Tơ, là: nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Trinh Trinh, NSƯT Tú Sương, nghệ sĩ Xuân Trúc, Lê Thanh Thảo…

Các nghệ sĩ: Ngọc Nga, Tú Sương, Hồng Quyên (con gái NSƯT Tú Sương) và Lê Thanh Thảo của gia tộc Minh Tơ tham gia biểu diễn phụng cúng lễ hội kỳ yên tại đình Cầu Quan - Ảnh: Fanpage NSƯT Tú Sương.

Các tiết mục được chọn biểu diễn như Hạng Võ nhập Tần, Mộc Quế Anh dâng cây, và Phi Long sát Địch Thanh đều là những lớp diễn khó, giúp phô diễn kỹ năng của người nghệ sĩ cũng như thể hiện sức hút của nghệ thuật cải lương tuồng cổ. Cùng với đó, 2 tiết mục đề tài sử Việt là ca cảnh Trưng Nữ Vương và Lý Thường Kiệt đề thơ tạo điểm nhấn đặc biệt cho lễ hội Kỳ yên ở đình Thái Hưng.

NSƯT Trinh Trinh biểu diễn ca cảnh Trưng Nữ Vương - Ảnh: Bảo Châu.

Nghệ sĩ Bình Tinh vẫn đảm trách phụng cúng tại đình Nhơn Hòa – nơi cô sinh ra và là “cái nôi” phát xuất của đoàn Huỳnh Long. Tuy nhiên, năm nay, phải dẫn đoàn Huỳnh Long lưu diễn lễ Kỳ yên ở xa nên Bình Tinh đã kết hợp tổ chức biểu diễn cùng đoàn tuồng cổ Ngọc Khanh với 3 suất hát các vở: La Thông tảo bắc, Tiêu Anh Phụng loạn trào và Về đất Kinh Châu. Chương trình tăng cường dàn nghệ sĩ ngôi sao, gồm: NSƯT Kim Tử Long, NSƯT Trinh Trinh, NSƯT Tú Sương, NSƯT Trọng Nghĩa, nghệ sĩ Xuân Trúc, Khánh Tâm…

NSƯT Trinh Trinh và NSƯT Kim Tử Long hát tăng cường trong vở Tiêu Anh Phụng loạn trào tại đình Cầu Muối - Ảnh: Bảo Châu.

Suất diễn vở Về đất Kinh Châu tại đình Cầu Muối vào tối 16/3, tăng cường NSƯT Tú Sương và nghệ sĩ Xuân Trúc, thu hút rất đông khán giả - Ảnh: Ngọc Bích.

Riêng lực lượng chủ lực của đoàn Huỳnh Long thì diễn phụng cúng tại Miễu Bà Cây Quéo (tỉnh Bến Tre) và Dinh Ông Nam Hải (Bà Rịa - Vũng Tàu) với kịch mục ăn khách của đoàn là: Tân Mai trắng se duyên, Thất tiên nữ, và Hoàng hậu 2 quê hương.

Những năm qua, với các tuồng tích giàu tính giải trí và được dàn dựng chỉn chu cùng lực lượng biểu diễn hùng hậu, đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long được khán giả các nơi yêu mến, luôn kín lịch mỗi mùa chầu.

Đoàn Huỳnh Long đem bản dựng mới nhất vở Tân Mai trắng se duyên - ra mắt trong dịp tết 2025 - đến với khán giả các tỉnh trong mùa hát chầu này - Ảnh: Minh Khang

Nghệ sĩ Bình Tinh, “bà bầu” của đoàn Huỳnh Long, cho biết rất xúc động khi NSƯT Thoại Mỹ và NSƯT Minh Nhí sẵn sàng vượt đường xa, hát tăng cường cho đoàn mà chỉ “nhận lộc”, nhất quyết không lấy castse vì muốn san sẻ cùng đoàn.

Bản thân Bình Tinh hay nhiều nghệ sĩ trong đoàn Huỳnh Long đi hát show bên ngoài, nhất là tăng cường cho các đoàn trong mùa chầu, đều nhận castse rất cao nhưng trở về đoàn nhà đều chung lòng hy sinh chia sớt cùng nhau.

“Đoàn Huỳnh Long đi hát chầu thì không thể có lời nhưng là để đáp lại tấm thịnh tình của các bổn hội cũng như bà con cô bác các nơi. Đây là niềm hạnh phúc lớn của người nghệ sĩ” – Bình Tinh chia sẻ.

Đêm diễn tối 16/3 của đoàn Huỳnh Long tại Dinh Ông Nam Hải lại "vỡ trận" - Ảnh: Đoàn Cải lương tuồng cổ Huỳnh Long

Đông A