Hành trình mẹ đưa con trai chữa sứt môi từ trong bào thai đến khi thành 'hot boy'

Cách đây 4 năm, chị S. (ở TP.HCM) đi khám thai phát hiện đứa con bé bỏng bị dị tật sứt môi hở hàm ếch. Vợ chồng chị hoang mang không biết nên giữ hay bỏ thai.

Chị S. đưa kết quả siêu âm dị tật sứt môi hở hàm ếch của thai nhi cho các bác sĩ lên kế hoạch điều trị

Cuối cùng, chị được giới thiệu tới gặp các bác sĩ răng hàm mặt. Bác sĩ tư vấn giữ bé lại và theo dõi sát để điều trị.

Năm 2015, con trai chào đời, vợ chồng chị đặt tên L.Đ.G.P. Không phân vân, chị ôm con vừa chào đời đến Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TP.HCM tư vấn quy trình điều trị sứt môi hở hàm ếch.

Khi bé P. được 2 tuần tuổi, các bác sĩ băng ép môi và mang khí cụ N.A.M Taping (khí cụ tạo dạng mũi - xương ổ răng), giúp khe hở giữa hai môi khít lại hơn, việc điều trị sau này sẽ dễ và thẩm mỹ hơn.

Chị S. biết trước hành trình cùng con chiến đấu sẽ lâu dài nên những lúc mỏi mệt, chị lại nghĩ đến cảnh con mặc cảm, tự ti khi lớn lên mà càng quyết tâm hơn.

4 tháng tuổi, bé P. bắt đầu hành trình phẫu thuật điều trị sứt môi hở hàm ếch. Đến 12 tháng tuổi, một lần nữa bé lại lên bàn mổ để phẫu thuật đóng khe bỏ môi vòm miệng. Ca mổ chính khép lại, các bác sĩ tiếp tục phẫu thuật sửa sẹo môi, tạo hình mũi, niềng lại hàm răng, tập nói… cho bé. 

Với bàn tay của các bác sĩ Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TP.HCM, bé P. lột xác hoàn toàn. Từ cậu bé dị tật nặng ở vùng miệng, em trở thành cậu bé khôi ngô, tuấn tú “vạn người mê”. Hiện bé đã bốn tuổi và bắt đầu tập gọi mẹ, gọi cha cho tròn vành rõ chữ.

Những bức ảnh về hành trình đầy chông gai của mẹ - của bé - của tập thể bác sĩ Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TP.HCM khiến các bác sĩ hàng đầu về nha khoa trong nước lẫn các bác sĩ Canada khâm phục. Các bác sĩ không tin được rằng, có ngày Việt Nam cũng chỉnh hình được hàm mặt cho trẻ sứt môi hở hàm ếch nặng trở thành người bình thường.

Tiến trình điều trị của bé P. diễn tiến tốt đẹp

Chia sẻ với phóng viên Báo Phụ Nữ TP.HCM, Thạc sĩ - bác sĩ CKII Lê Trung Chánh, Giám đốc Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TP.HCM, cho biết: “Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TP.HCM là một trong những đơn vị đầu tiên thực hiện phẫu thuật nhân đạo cho trẻ bị dị tật khe hở môi - vòm miệng từ năm 1990, với hơn 30.000 trẻ được khám và điều trị”. 

Tuy nhiên, việc giải quyết điều trị sứt môi hở hàm ếch bằng phẫu thuật đôi khi chưa đủ. Quá trình chăm sóc và điều trị được bắt đầu ngay từ khi mẹ mang thai cho đến khi trẻ trưởng thành với sự phối hợp của nhiều chuyên khoa bao gồm: nhi, dinh dưỡng, tai mũi họng, răng hàm mặt, chuyên gia ngôn ngữ, chuyên gia tâm lý.

Nếu cha mẹ được tư vấn ngay trong thời kỳ mang thai với kế hoạch điều trị đúng đắn, đúng thời điểm thì kết quả đạt được rất khả quan, trẻ phát triển bình thường và gần như không để lại di chứng nào. 

Sứt môi hở hàm ếch là gì? Đây là cách gọi dân gian của bệnh khe hở môi - vòm miệng. Đây là dị tật bẩm sinh xảy ra với tần suất khá cao tại Việt Nam cũng như các nước châu Á, với tỷ lệ 1/700 trẻ được sinh ra. Có nhiều yếu tố nguy cơ gây ra dị tật này như: di truyền, môi trường, mẹ dùng thuốc, nhiễm hóa chất, nhiễm trùng trong thời gian mang thai.

Dị tật này ảnh hưởng đến quá trình phát triển do trẻ khó ăn uống, ảnh hưởng thẩm mỹ và chức năng, mang đến những mặc cảm, tự ti cho trẻ; thậm chí có những trường hợp đau lòng, mẹ phải phá bỏ thai vì một số quan niệm không đúng trong dân gian.

Việt Nam chính thức có Trung tâm điều trị sứt môi hở hàm ếch Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương (tại TP.HCM) là đơn vị duy nhất cả nước được Bộ Y tế cho phép thành lập Trung tâm Điều trị toàn diện khe hở môi - vòm miệng năm 2018. Đây là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam chăm sóc cho trẻ bị dị tật theo quy trình toàn diện: tư vấn tiền sản cho mẹ, tư vấn dinh dưỡng và chăm sóc, thực hiện kỹ thuật băng ép môi và khí cụ N.A.M (khí cụ tạo dạng mũi - xương ổ răng) trước phẫu thuật, phẫu thuật tạo hình đóng khe hở môi - vòm miệng, ngữ âm trị liệu sau phẫu thuật, phẫu thuật sửa sẹo môi, tạo hình mũi, điều trị nha khoa và chỉnh hình răng mặt (niềng răng), phẫu thuật chỉnh hàm. Trung tâm có sự hỗ trợ từ các chuyên gia của Đại học British Columbia, Bệnh viện nhi khoa British Columbia, tổ chức Planet Smile for Kids Society (Canada) lên kế hoạch khám, hội chẩn, điều trị toàn diện cho những ca dị tật khe hở môi, vòm miệng phức tạp, phẫu thuật, ngữ âm trị liệu, huấn luyện các kỹ thuật điều trị sớm.

Văn Thanh