Hành trình gian nan nhưng không đơn độc

Ở tỉnh xa TPHCM, nơi khá thiếu thốn nguồn lực hỗ trợ trẻ tự kỷ, vợ anh N.N. từng nhiều lần đưa con xuống TPHCM học hỏi. Tuy nhiên, việc áp dụng thời gian đầu không mấy hiệu quả. Đến lượt anh N.N. quyết tâm đi học để thay đổi con mình, với kỳ vọng con sẽ vào lớp Một đúng 6 tuổi.

Phần áp lực cuộc sống, phần kỳ vọng quá nhiều, anh bực bội, lo lắng, stress và đem những cảm xúc, tâm trạng ấy vào dạy con. Một lần, sau những cơn tức giận, quát tháo ầm ĩ, anh N.N. phát hiện quần con bị ướt và mặt ghế con ngồi cũng ướt. 1, 2 lần, rồi nhiều lần lặp lại, anh hoang mang tự hỏi: “Mình cứ căng thẳng, tạo áp lực thế này mãi thì con mình sẽ về đâu?”.

Anh nhớ lại từng nghe câu chuyện trẻ sợ hãi, dần đi vệ sinh mất kiểm soát. Lại nhớ một nhà chuyên môn có chia sẻ rằng, một lần trẻ sợ hãi, bị tổn thương thì phải bù đến 13 lần tác động tích cực. Thử chơi đùa, chọc con cười, ôm con quay vòng vòng, anh thấy con vui vẻ, hào hứng và việc tiếp nhận kiến thức không mấy khó nhọc.

“Chiến thắng bản thân mình thì dạy con mới được. Chiến thắng bản thân mình bắt đầu bằng việc dừng áp kỳ vọng của mình lên con, dừng đặt mục tiêu dạy tốc hành để con kịp vào lớp Một với bạn trang lứa. Hãy nhắm vào những mục tiêu thực tế con đang cần học hỏi. Đừng trách mình sao quá tệ, không dạy nổi con hay so sánh người ta dạy con đến thế nào. Không phải một sớm một chiều, vợ chồng tôi có thể thẩm thấu bài học “từng bước, từng bước, hiểu và giúp con theo nhu cầu con cần” này. Và khi từ từ tiếp thu hướng dẫn của nhà chuyên môn, dạy lại cho con, chấp nhận con… chúng tôi thấy được sự tiến bộ của con từng ngày, thấy được hạnh phúc của chuyến-xe-không-tốc-hành” - anh N.N. chân thành chia sẻ.

Khiết Thường

Phó giáo sư, tiến sĩ, thầy thuốc nhân dân, bác sĩ Nguyễn Văn Thọ trong buổi nói chuyện chuyên đề Âm nhạc trị liệu

Những biểu hiện khiếm khuyết của trẻ tự kỷ tập trung trong các lĩnh vực: lĩnh vực phát triển, sự điều biến cảm giác sai lầm, khả năng giao tiếp, sự thiếu hụt về ngôn ngữ… Với những biểu hiện một cách không bình thường, khác thường của trẻ thì những nhà trị liệu sẽ dùng âm nhạc trị liệu để bù đắp.

Những nhà trị liệu âm nhạc nhận thấy trẻ tự kỷ thường có khả năng nhạy cảm với âm nhạc một cách rất đặc biệt cũng như nhiều kỹ năng khác. Chúng ta biết, tuy trẻ có những khiếm khuyết nhất định, nhưng lại có những kỹ năng phát triển bình thường hoặc hơn cả bình thường. Trong đó có sự phát triển âm nhạc của trẻ tự kỷ, nhiều khi phát triển rất tốt, hơn những trẻ khác.

Với tính chất như vậy, những nhà trị liệu âm nhạc rất thích và rất mong muốn đưa âm nhạc trị liệu vào cho trẻ tự kỷ. Thông điệp tôi mong muốn chia sẻ là chúng ta không được coi tự kỷ là một căn bệnh để mà chữa cho khỏi. Đấy là quan niệm không đúng. Vấn đề là chúng ta phải làm sao giúp cho trẻ tự kỷ hòa nhập vào xã hội và phát huy được những năng khiếu, những năng lực rất tuyệt vời, rất đặc biệt của trẻ.

Từ đó, trẻ phát triển hòa nhập với xã hội và để phát huy trong cuộc sống - một cuộc sống hạnh phúc nhất cho chính trẻ tự kỷ.

Phó giáo sư, tiến sĩ, thầy thuốc nhân dân, bác sĩ Nguyễn Văn Thọ

Hoài Nhân (ghi)