Hành trình của mỡ bẩn đến các món ăn mà nhiều người ưa thích

Để giảm chi phí mua nguyên liệu các chủ cửa hàng, quán ăn vỉa hè, đồ ăn bán dạo… đã mua những can, xô mỡ bẩn không đảm bảo chất lượng được sản xuất từ nhưng con lợn chết, lợn thối, về chiên xào thành những món ăn nhiều người ưa thích, người tiêu dùng bị ‘bủa vây’ trong chuỗi thực phẩm bẩn mà không hề hay biết.

Tại khu vực trường Đại học Quốc gia, Sư phạm, Thương mại (Cầu Giấy, Hà Nội)… có rất nhiều hàng ăn bán dạo với đủ món như: nem chua, xúc xích rán, bánh khoai, thịt xiên… Những món ăn này được rán vàng ươm trong chảo mỡ đặc quánh có mùi khét lẹt nhìn không mấy vệ sinh thế nhưng vẫn thu hút được khá nhiều người, mà đa phần là học sinh, sinh viên.

Những món chiên rán bằng mỡ bẩn được nhiều người ưa thích

Bày bán khắp nơi

Một số quán bán đồ ăn sẵn, khi được hỏi về vấn đề mỡ bẩn, anh chủ hàng có nói: “Làm gì có mỡ bẩn, nhà anh toàn sử dụng mỡ lợn mua từ sáng sớm nên rất sạch, nhà anh còn được cung cấp giấy đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm đó em”. Nhưng theo quan sát của phóng viên, cạnh chân người chủ quán là một thùng mỡ bẩn đặc quánh, không được che đậy, ruồi nhặng bâu xung quanh.

Một người bán đồ ăn vặt trên đường Xuân Thủy, Cầu Giấy cho biết: “Bán đồ ăn vặt chẳng được lãi là bao, mua mỗi can to cũng mất hơn 100 nghìn đồng, sử dụng mỡ lợn là thuận tiện nhất, mà chiên bằng mỡ lợn mới ngon và chuẩn, nhiều người ưa thích”. Về nguồn gốc của loại mỡ này chị cũng tiết lộ: “Những loại mỡ này mua bao nhiều cũng được, chỉ cần gọi điện là có cả xô. Loại mỡ này bán theo cân khá rẻ, thường được chiên từ mỡ lợn”.

Theo tin tức trên VTV, tại khu chợ Nếnh tại thị trấn Việt Yên, tỉnh Bắc Giang, mỡ thừa, bì lợn, nội tạng đều được tiểu thương cho vào túi ni lông, bao tải, thùng xốp để sẵn ở gầm bàn và được một người phụ nữ lạ mặt đến thu gom với giá 1.000 đến 3.000 đồng.

Cả đống nội tạng bốc mùi thu gom về được để trên nền đất bẩn đầy ruồi nhặng. Hàng lâu ngày đã thối rữa thì được ngâm tẩy trong các thùng hóa chất, còn hàng mới lấy thì chỉ cần thái qua, không rửa lấy một lần mà cho ngay vào chảo rán. Kết quả là tạo ra một thứ mỡ đen đặc với mùi khét nồng. Thậm chí tóp mỡ còn được đem vào máy để ép lấy mỡ.

Mỗi ngày hàng trăm kg nội tạng bẩn được chở về đây, rán lên thành mỡ rồi sau đó những bao tải mỡ này được chuyển đi khắp nơi.

Mỡ bẩn độc hại vô cùng

Theo các chuyên gia về công nghệ thực phẩm, việc chế biến mỡ lỏng và tóp mỡ từ mỡ heo bẩn bằng phương pháp đun nóng thông thường (nhiệt độ khoảng 180-2000 độ C) không thể loại trừ các chất gây độc và độc tố từ quá trình biến đổi trước đó. Đặc biệt, quá trình đun nóng ở nhiệt độ cao lại tiếp tục làm sản sinh độc tố cho sản phẩm.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học - Công nghệ Thực phẩm (Đại học Bách khoa Hà Nội) nhận định: “Việc sử dụng loại mỡ bẩn này để chế biến đồ ăn bán cho khách là vô cùng nguy hiểm, nếu loại mỡ này rán ở nhiệt độ cao trên 180 độ C sẽ sinh ra những chất gây hại như: andehit, chất oxy hóa…

Đặc biệt, các chất này khi rán ở nhiệt độ cao sẽ bay hơi trong không khí và vô cùng nguy hiểm nếu hít phải. Mặt khác, loại mỡ này nếu tái sử dụng sẽ tạo ra nhiều cặn lẫn chung vào mỡ, ăn vào sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, nhẹ thì đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, đau bụng, thở khó… Nặng thì, tim đập chậm, huyết áp tăng cao, có thể gây nên bệnh ung thư nguy hiểm đến tính mạng".

Nói về việc chế biến từ bóng bì, thịt thừa thành mỡ nước, ông Thịnh cho biết thêm, khi chế biến thông thường họ dùng oxy già để tẩy trắng thực phẩm. Tuy nhiên, ô xy già lại không diệt hết được các loại vi khuẩn cũng như mầm bệnh từ lợn như viêm cầu, tai xanh, lở mồm, long móng… Vì thế, việc dùng phải thành phẩm của nhưng con lợn mang bệnh hoặc ủ mầm bệnh thì hậu họa khôn lường đối với sức khỏe.

Không những thế, ô xy già cũng có nhiều loại, nếu mua phải loại không rõ nguồn gốc, trôi nổi trên thị trường thì vô cùng nguy hiểm khi dùng để tẩy trắng thực phẩm. Vì những loại hóa chất độc hại có trong ô xy già sẽ gây ra biến chứng như ảnh hưởng đến thần kinh, rối loạn tiêu hóa và các bộ phận khác trên cơ thể”, ông Thịnh cho biết.

Trịnh Tuyển