PNO - Phát ngôn của nam BTV trên sóng VTV1 - gọi những người bán hàng rong là “sống ký sinh trùng” đã bị phản ứng gay gắt.
Bản tin Tài chính Kinh doanh của kênh VTV1 Đài Truyền Hình Quốc Gia Việt Nam phát sóng sáng 17/8 khiến dư luận phẫn nộ khi BTV Anh Quang đã có phát ngôn đầy phản cảm nhắm đến những người bán hàng rong ở TPHCM.
Nhiều người phân tích cụm từ “sống ký sinh trùng”, cho rằng Anh Quang hoàn toàn không hiểu và không biết cách sử dụng từ ngữ để miêu tả chính xác điều mình cần nói.
 |
| BTV Anh Quang gọi những người bán hàng rong ở TPHCM là "sống ký sinh trùng" trong bản tin Tài chính Kinh doanh của kênh VTV1 phát sáng 17/8 |
“Ký sinh” - một hình thức sống bám xưa nay chỉ được dùng để nói về những sinh vật ký sinh trên một vật chủ khác để tồn tại. “Ký sinh” là từ chỉ dùng trong sinh học và sinh thái học. Không ai dùng cụm từ này để nói về con người - đồng loại của mình, trừ khi để miệt thị.
“Ký sinh trùng”, hay được hiểu là “động vật ký sinh”, là từ được dùng nhiều trong y học. Đây là sinh vật chiếm sinh chất của sinh vật khác đang sống để tồn tại và phát triển, có tính chiếm hữu. Nếu gọi những người bán hàng rong là “ký sinh trùng”, chẳng khác nào đang ám chỉ họ chiếm hữu sự sống của người khác để tồn tại.
“Sống ký sinh trùng”, như cách nói của Anh Quang, chẳng những sai về ngữ nghĩa mà còn sai ở cách dùng một từ hoàn toàn không phù hợp để gọi một tầng lớp người trong xã hội.
TPHCM là điểm hẹn của người tứ xứ đổ về mưu sinh. Với đủ các thành phần và tầng lớp xã hội, sự phân hóa giàu nghèo ở đây là không tránh khỏi, nhưng hầu như chưa ai phải tay trắng mà rời đi. Không phải tự nhiên mà người ta nói, ở thành phố này, chỉ cần đừng lười biếng, chịu khó là sẽ sống được.
Những gánh hàng rong là một phần sự sống, một phần của bộ mặt thành phố. Dù có hiện đại mấy, có hoành tráng mấy, người ta vẫn tìm thấy nét dung dị đời thường rất đáng mến của thành phố này ngay chính từ những gánh hàng rong thân thương.
 |
| Nhiều bạn trẻ khởi xướng phong trào ủng hộ hàng rong trên mạng xã hội để "đá xéo" phát ngôn mang tính miệt thị của nam BTV. |
Bánh kẹo, thức quà vặt tuổi thơ của nhiều đứa trẻ thành phố một phần cũng từ những gánh hàng rong. Những món ăn sáng vội vàng cho dân công sở, văn phòng, ly cà phê vỉa hè, ổ bánh mì kẹp thịt nổi tiếng thế giới hay tô cháo lòng “ngon nhất Sài Gòn” cũng từ những gánh hàng rong…
Giới nhân viên văn phòng, sinh viên và cả những người nổi tiếng dù làm gì vẫn xem những gánh hàng rong là nơi quen thuộc để ăn vặt, tán gẫu cùng bạn bè. Người Sài Gòn không lạ gì cảnh lâu lâu bắt gặp anh ca sĩ A., cô diễn viên B. áo quần lộng lẫy, đánh xe hơi tấp lề đường ăn hột vịt lộn ủng hộ “bà ngoại” nào đó đến lúc gánh hàng hết nhẵn thì thôi. Cái tình của những người nổi tiếng, giàu có ở đây nó lạ lùng, nó kỳ quặc nhưng nó cũng thân thương vô bờ là vậy.
Nhưng người bán hàng rong vẫn sòng phẳng với khách, chẳng kì kèo thêm đồng nào. Họ chỉ đổi công sức, vốn liếng để lao động nuôi thân, không trộm cướp của ai mà phải chịu tiếng “ký sinh” xấu xa như một một sinh vật chiếm hữu, dù họ có thể nghèo đến mức chẳng hất mặt lên nổi giữa cuộc đời này. Là bởi vì cuộc đời họ chưa bao giờ làm rơi mất hai tiếng thiện lương.
Họ là một tầng lớp đáng được quan tâm, được nhìn nhận bằng tấm lòng nhân ái, bao dung và sòng phẳng chứ không phải là lớp người để bất kỳ ai có thể mang ra miệt thị, chê bai.
Thật may, người bán hàng rong nghèo khó ở TPHCM vẫn được chính quyền thành phố, các mạnh thường quân quan tâm. Hai điểm phố hàng rong ở TPHCM đã thí điểm đi vào hoạt động từ tháng 3/2020 ở đường Nguyễn Văn Chiêm và công viên Bách Tùng Diệp giúp người bán hàng rong an lòng phần nào. Những mô hình phố hàng rong này sẽ được nhân rộng trong thời gian tới.
 |
| Sau khi bị dự luận phản ứng thì trên mạng xã hội xuất hiện 1 facebook cá nhân mang tên Wang Phố Cổ xin lỗi công chúng (Ảnh chụp màn hình Facebook) |
Sau rất nhiều lời chỉ trích, nam BTV đã gửi lời xin lỗi công chúng về sự việc, giải thích do mình bị ”nhịu giọng” khi thu chương trình. Tuy nhiên, lời xin lỗi này lại bị nhiều người bóc mẽ là bao biện. Bởi khi thu chương trình, BTV chỉ việc nhìn theo văn bản trên bảng điện tử trước mặt thì khó có thể đọc sai, thậm chí sai nghiêm trọng như thế. Hoặc giả BTV có đọc sai, phần hậu kỳ vẫn có thể xử lý được trước khi lên sóng truyền hình quốc gia.
Ông bà dạy “uốn lưỡi 7 lần trước khi nói” quả không sai. Lời nói có sức sát thương rất khủng khiếp, một lời đã nói ra khó mà rút về. Nên lời xin lỗi không chỉ cần sự chân thành mà phải đàng hoàng, tử tế. Phát ngôn trên sóng truyền hình quốc gia nhưng xin lỗi bằng 1 status trên facebook đó không phải cách ứng xử sòng phẳng, văn minh.
Trần Huyền Trang
| Chia sẻ bài viết: |
Nguyễn Hoàng Lâm 28-08-2020 09:01:47
Bản thân Tôi rất cảm kích lời nhận xét nêu trên. Không những người bán hàng rong tại TPHCM mà trên toàn quốc của Việt Nam. Tội cho người bán hàng rong ngày đây, mai đó để mưu sinh. Chúng ta hãy thông cảm và giúp họ nhiều hơn nữa. Còn việc sai thì sửa là điều tốt thôi.
PHAM NGOC HUY 27-08-2020 22:09:56
Lời xin lỗi sự nhất là BTV Anh Quang hãy xin nghỉ việc-Nếu bạn nói ''đọc nhịu'' thì chứng tỏ bạn chỉ là người máy-bạn không thể là người máy khi đọc mà không biết mình vừa đọc cái gì..
Nguyen Van Vuong 25-08-2020 23:55:08
Lời nói Không mất tiền mua , lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau , người khờ thì không biết xã giao , những người lịch thiệp thì nào ai chê ! Đây là bài học nhớ đời !
Đinh Thăng 22-08-2020 08:42:46
Thật đáng buồn và rất xấu hổ vì ngày nay có nhiều người được học hàm, học vị cao mà lại thiếu "văn hóa", thiếu cái tâm, thiếu lòng nhân ái, thiếu tư cách...nhưng rất dư dả những thứ như: kiêu ngạo, tự mãn, khinh rẻ người khác,...Những người bán hàng rong vất vả để kiếm sống bị xem là "ký sinh trùng" tức là loài ăn bám, vậy bọn tham nhũng đụt khoét ngân sách GÂY HẬU QUẢ NGHIÊM TRỌNG sao không bị xem là KÝ SINH TRÙNG. Đây là sự "sai sót" có chủ ý, có ý đồ???
Lang Thang 20-08-2020 22:30:39
Cần trang bị kiến thức và đạo đức cho những người của công chúng ,Gần đây sự thiếu hụt về kiến thức ,đạo đức ,lối sống và suy nghĩ lệch lạc của một số cá nhân hoạt động chung ngành giải trí ....vv ..bùng phát thiếu kiểm soát..
vuong ngoc nga 19-08-2020 18:26:11
Tất cả những gì lên sóng đều được biên tập kịch bản và chịu sự chỉ đạo của đạo diễn , đừng ngụy biện một cách trân tráo chạy tội .
thi 19-08-2020 15:57:16
Mc khổ lắm chứ, haiz
Hai 19-08-2020 05:39:46
Thân cò lặn lội, gánh cháo, rau,/
Bao năm vất vả, dáng gầy hao,/
Tiếng rao, nuôi đàn con khôn lớn,/
Vai sờn, áo vá, vẫn tự hào!/
Cuộc sống thanh cao, dẫu có nghèo,/
Chẳng phải cứ nghèo là sống đeo,/
Có lẽ ai kia bèo, nghĩ méo?!,/
Giàu mà văn hoá chỉ tong teo!?/
Tín lý 18-08-2020 19:02:08
Buôn bán hàng rong cũng là buôn bán trước tiên là vì cuộc sống mưu sinh, thứ hai là nền văn hóa việt đã có từ lâu, thứ 3 do họ không có vốn liếng để mở cửa hàng, thu 4 ký ức trẻ thơ cua gười việt chúng ta và những bài hát hàng rong. Chung ta đâu phải lúc nào cũng siêu thị, chợ đâu. Có hàng rong mới làm có đồ ăn ngon nè
ngvanthuong 18-08-2020 18:57:18
"Lời nói không mất tiền mua .Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau ".Xin cộng đồng mạng bỏ lổi cho anh ấy và anh ấy nên nghỉ hẳn đi . Đã làm MC mà còn nói ngọng ngịu thì nghỉ cho rồi .
Chí Tài 18-08-2020 16:29:19
Bởi ai bảo làm MC là dễ? Nhưng bản tin thường có duyệt lại mới phát sóng mà? trừ phi trực tiếp.
Trần Thị Hữu Duyên 18-08-2020 15:19:59
bài viết rất chuẩn.bạn phát ngôn viên của nhà đài đã sai còn bao biện.Thiết nghĩ VTV phải xem đây là một lỗi của mình mà có lời xin lỗi chân tình nhất.
Đặng Dũng 18-08-2020 12:58:41
Trong trường hợp này phải dùng "cộng sinh"
Có lẽ người này không đủ ngôn từ để diễn đạt.
Nói như vậy có nghĩa gánh hàng rong là lực lượng sống bám vào xã hội sao...
buingocson 18-08-2020 10:31:10
theo ca nhantoi BTV ay khong nen len TV nua vi phat bieu do , no lam cho lao dong ngheo ca nam lan bac thay bi ton thuong, khong biet anh ay co hieu duoc ganh hang rong la gi khong ,hay anh ay la...................................
Pham Dzoonl 18-08-2020 10:16:17
Thái độ xin lỗi ko thành khẩn, hãy xin lỗi trên đài VTV1 kìa, người dân mua bán lề đường vĩa hè làm gì có Facebook mà xem, họ nghèo lắm là "ký sinh trùng" mà làm gì biết vô facebook. Một tư tưởng óc chó ko hơn ko kém, nói chi cho mệt. Chỉ cần lên đài xin lỗi cho cả nước biết, vì đâu đó có con em họ ở nhà nghe được cho đở tuổi lòng có ba, mẹ bán lề đường, vĩa hè.
Các cơ sở kinh doanh thường đối phó bằng cách cho người theo dõi lịch trình và gắn các thiết bị để tắt hoạt động karaoke trái phép khi bị kiểm tra.
Sau 3 năm trùng tu, điện Thái Hòa chuẩn bị mở cửa đón du khách tham quan trở lại. Đây là công trình kiến trúc quan trọng của nhà Nguyễn.
Sân khấu Trịnh Kim Chi mang đến Liên hoan Sân khấu TPHCM lần I vở "Ngày ấy Cổng Trời" về những nữ thanh niên xung phong ở Trường Sơn.
Vài ngày qua, thông tin chỉ có 2/12 rạp hát tại TPHCM được sử dụng gây chú ý trong dư luận.
TP Hội An sẽ tổ chức nhiều sự kiện nhằm kỷ niệm 25 năm Đô thị cổ Hội An được UNESCO công nhận Di sản văn hóa thế giới.
Trên màn ảnh Việt, người khuyết tật có cơ hội đóng phim chỉ ở những vai nhân vật khuyết tật.
Không để thiếu em nào có lẽ là một trong những bộ phim “khiêm tốn” nhất của Trương Nghệ Mưu, với kinh phí cực kỳ ít ỏi.
Gần đây, nhiều hoạt động giao lưu văn hóa trong ngành xuất bản giữa Việt Nam và Trung Quốc đã diễn ra.
Những năm qua, di sản văn hóa đã gắn chặt với việc bảo tồn, khai thác, phát huy giá trị, thúc đẩy du lịch phát triển.
Tác giả Lê Hà (sinh năm 1983, TP Huế) đã đưa bạn đọc trở về những ngày xưa cũ, để thưởng thức những món ăn bình dị, dân dã...
Việc Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam phải làm rào chắn, lần nữa cho thấy văn hóa ứng xử kém của một bộ phận công chúng.
Trong hải trình về với quân dân vùng biển đảo Tây Nam của Tổ quốc (từ 9 - 16/11), âm nhạc như chất xúc tác đặc biệt,
“Hẹn sáng Chủ nhật ở chợ quê nghen”. Chợ quê mà chị em nhắn nhau rần rần trên Facebook nằm ở số 7 Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1, TPHCM
Đề tài bạo lực học đường đã đi vào trang sách, trở thành chủ đề trò chuyện cho trẻ thơ.
Bộ ba sách ra đời là sự kết hợp hài hòa giữa lịch sử, cảm xúc và những giá trị cốt lõi về đạo đức, trí tuệ, và nghị lực.
Cùng cha mẹ già đi (Nhà xuất bản Dân trí) của tác giả Tất Khiếu Nam như một minh chứng cho sự đồng hành giữa 2 thế hệ...
Trước thềm ngày họp Quốc hội bỏ phiếu về việc tăng thuế VAT ngành văn hóa, hơn 30 DN sản xuất phát hành phim trong nước ký đơn kiến nghị phản đối.
Những ngày qua, ca khúc "Mẹ yêu con" của nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý bỗng trở thành một trong những xu hướng thịnh hành trên mạng xã hội.
