Hang Kia - Pà Cò: Bình yên nơi thung sâu

Nói đến du lịch ở tỉnh Hòa Bình, gần như người ta chỉ nhắc đến những địa danh quen thuộc như đèo Thung Khe, bản Lác… thuộc huyện Mai Châu, chứ ít ai nói đến vùng đất Hang Kia và Pà Cò - hai xã của huyện này. Vài năm gần đây, khi Hòa Bình tập trung đầu tư phát triển du lịch cộng đồng cho Mai Châu thì Hang Kia - Pà Cò bắt đầu được du khách tìm đến bởi nơi đây còn khá hoang sơ, tĩnh lặng so với sự ồn ào nhộn nhịp ở những bản làng khai thác du lịch đã lâu.

Sống chậm ở “điểm nóng” 

Từ trung tâm huyện Mai Châu, vượt quãng đường dài 30km qua ngọn núi cao khoảng 1.500m so với mực nước biển là đến xã Pà Cò, chạy thêm khoảng 6-8 cây số nữa tới xã Hang Kia. Từ trên núi nhìn xuống thung lũng Hang Kia - Pà Cò chỉ gói gọn trong lòng bàn tay với trên 200 nóc nhà còn giữ nguyên nét mộc mạc, cũ kỹ.

Con đường độc đạo vào Hang Kia - Pà Cò thử sức không ít bác tài vì có khá nhiều khúc cua gắt, dốc cao, đường hẹp. Ở đây nhà nghỉ du lịch cộng đồng khá ít, chỉ vài ba cái, trong số đó homestay Y Múa được du khách biết đến nhiều nhất vì rộng rãi, sạch sẽ và nhất là sự tiếp đón rất chu đáo, thân thiện của vợ chồng chủ nhà.

Homestay là một ngôi nhà sàn hai tầng khang trang rộng rãi, hai bungalow gỗ nhỏ xinh cạnh bên có sức chứa 50 khách, nằm trên dốc cao, với mặt tiền là hàng rào đá và đám hoa cải vàng rực rỡ. Nhẹ bước lên cầu thang, đứng ngoài ban công phóng tầm mắt ra phía trước là gần như ôm trọn khoảng không gian xanh thẳm của núi rừng, thấp thoáng phía dưới thung lũng, xa xa là những mái nhà ẩn hiện. Nằm ở nơi quanh năm gần như bao phủ bởi sương mù nên người dân Hang Kia - Pà Cò không cần đến quạt máy hay điều hòa, sóng điện thoại và sóng 3G “tắt ngủm” (trừ Viettel). Đến đây du khách sẽ có dịp lánh xa khỏi các thiết bị của xã hội hiện đại để thong thả “nếm” những phút giây yên bình quý giá.

Ở đây, gần như góc cảnh nào cũng gợi cảm hứng chụp ảnh. Này là con đường đất đỏ chạy ngoằn ngoèo, đám hoa cải vàng, cải trắng mọc trước sân nhà; những cây đào, cây mận khoe sắc; này là bậc thềm cửa ra vào của những gian nhà gỗ nhuốm màu thời gian, ô cửa sổ nhỏ xíu nhìn thẳng ra mảnh vườn trà phía sau nhà; dãy hàng rào phơi đầy váy áo sặc sỡ; ngay cả đống củi chất cao trong sân nhà lên hình cũng lung linh không kém. 

Buổi sáng thả bộ vào bản làng, thỉnh thoảng chúng tôi bắt gặp đám trẻ con thơ thẩn chơi đùa, những phụ nữ ngồi ở hiên nhà cần mẫn may, thêu, khuôn mặt họ toát lên vẻ an nhàn thư thái - thứ mà người thành thị luôn ao ước tìm kiếm. Khung cảnh mộc mạc, hoang sơ của núi rừng, không khí tinh sạch, yên ắng tĩnh lặng cùng nhịp sống bình yên của bản nhỏ khiến chúng tôi như quên hẳn những lo toan thường nhật. 

Ngoài hình thức trekking khám phá bản làng, Hang Kia - Pà Cò còn có nhiều hoạt động hấp dẫn khác như đi chợ phiên Pà Cò, trải nghiệm tự tay vẽ sáp ong rồi nhuộm chàm để tạo ra những mảnh vải lanh có hoa văn tùy thích, đặc biệt là đi săn mây. Để săn mây chúng tôi phải thức dậy từ 4 giờ sáng, ngồi xe máy vượt qua những con đường đèo dốc nhỏ hẹp mà chỉ có tay lái của người dân bản địa mới “trị” được. Biển mây ở đây không dày đặc, cuồn cuộn như ở Tà Xùa mà mỏng manh hơn, nhưng vẻ bảng lảng mờ ảo như che phủ cất giấu bí mật gì đó cho vùng đất Hang Kia - Pà Cò cũng đủ tạo nên xúc cảm lâng lâng cho du khách. 

Tận hưởng ăn sạch

Đến Hang Kia - Pà Cò, thật thiếu sót nếu không nhắc đến thú ẩm thực. Tây Bắc vốn nổi tiếng là thiên đường với nhiều món ăn ngon của người dân tộc vì được trời phú cho nhiều sản vật rừng núi xanh, sạch. Heo, gà, cá là ba loại thực phẩm cơ bản được sử dụng trong các bữa ăn và được chế biến theo nhiều cách: nướng, luộc, đồ, chấm cùng với từng loại gia vị khiến du khách không thể cầm lòng. Ngồi bên lò sưởi ấm áp với mâm thịt heo nướng, luộc nóng hổi được đặt trên lớp lá chuối xanh mơn mởn và ly rượu ngô, khó ai cầm lòng được. Heo ở bản ít mỡ, miếng thịt săn chắc, đặc biệt khi kho lên miếng thịt trong veo, tươm ra thứ nước mỡ sóng sánh, chan cơm nóng ăn mãi không ngán. Các món rau của vùng Tây Bắc cũng mê hoặc chúng tôi vì sự xanh-sạch-tươi. Chỉ cần ra phía sau homestay, chúng tôi đã quơ được ngay một mớ rau tầm bóp, hoa cải, ngải cứu đem về xào, luộc hoặc bỏ vào trứng chiên lên. Đặc biệt, măng chấm với hỗn hợp nước chấm gồm muối, ớt, mắc khén, lá tỏi và tỏi giã nhỏ sẽ mang đến cho bạn một trải nghiệm khó quên.

Đến đây, du khách còn có dịp thực hành làm bánh giầy. Có tận tay làm mới thấy hết sự kỳ công của món ăn đơn giản chỉ làm từ nếp này, nhất là công đoạn giã bánh vì chày giã khá nặng, nếp càng giã càng dẻo khiến người không có kinh nghiệm khó nhấc chày lên nổi. Có thể thấy rõ điều này khi nhìn cách giã bánh giữa du khách người Kinh trong đoàn và những người đàn ông địa phương. Từng nhát chày của người Mông giơ lên, giáng xuống dứt khoát “bộp bộp” mạnh mẽ, trong khi tiếng chày của chúng tôi kêu “bẹp bẹp” ngộ nghĩnh và dính chặt dưới cối khiến người giã mím môi, nghiến răng mới nhấc lên nổi trong tiếng cười giòn tan của người xung quanh. Giã càng kỹ bánh càng dẻo, ngon và để được lâu nhưng cũng không thể giã quá lâu, vì khi xôi nguội thì khó giã hơn, nếp sẽ không nhuyễn được nữa. Nếu như giã bánh là việc của đàn ông thì công đoạn nặn bánh là lúc để phụ nữ khoe tài khéo léo, làm ra những miếng bánh tròn trịa, đẹp mắt. 

Khó có thể nói hết những trải nghiệm trong ba ngày ngắn ngủi ở thung sâu - nơi níu chân con người bằng thiên nhiên chan hòa, cuộc sống hoang sơ, tối giản này. Mong sao nét riêng ấy không bị làn sóng du lịch làm biến dạng để du khách mãi còn vương vấn về một nơi có cái tên là lạ Hang Kia - Pà Cò. 

Hương Nhu