Hàng chục người mất nhà vì trò lừa mang tên "hợp đồng thế chấp tạm thời"

Nhiều hộ dân sinh sống tại phường Thượng Thanh và Đức Giang (quận Long Biên, TP. Hà Nội) phản ánh tới báo Phụ Nữ TPHCM, cho biết đang khốn đốn khi phải chịu cảnh nhà của mình nhưng đứng tên người khác. Oái oăm thay, những căn nhà này hiện cũng đang bị thế chấp tại ngân hàng với số tiền nợ lên đến hàng chục tỷ đồng.

Nguyên nhân của vụ việc xuất phát từ một loạt những thủ đoạn vô cùng tinh vi, đưa những người dân vào bẫy mang tên "tạm thời chuyển nhượng".

Lọt bẫy đa cấp

Vào năm 2015, nhiều người dân, chủ yếu là những người lớn tuổi sinh sống tại khu vực Long Biên, Gia Lâm (Hà Nội) bị dụ dỗ tham gia vào công ty đa cấp. Để có tiền đầu tư, thành viên trong công ty đa cấp này đã móc nối, giới thiệu cho các nạn nhân đi vay tiền bằng cách thế chấp bất động sản, lãi suất được đưa ra chỉ khoảng 7% năm.

Nhiều nạn nhân bị mất nhà chỉ vì khoản vay tạm thời

Do hầu hết là người cao tuổi, không hiểu biết pháp luật nên khi đi vay tiền, tất cả đều ký tên vào hợp đồng thế chấp và hợp đồng chuyển nhượng mà bên cho vay đưa ra. Các đối tượng cho vay đã nhanh chóng hoàn thiện thủ tục để sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và đi vay tiền ngân hàng, trước khi các nạn nhân phát hiện.

Để tạo niềm tin, các đối tượng cho vay đưa lại cho nạn nhân một bản cam kết có dấu đỏ, ghi rõ thời hạn chuyển nhượng đất tạm thời, có kỳ hạn từ 3-5 năm phụ thuộc vào nhu cầu vay vốn. 

Là một nạn nhân trong vụ việc, bà Nguyễn Thị Bắc (68 tuổi, trú tại phường Thượng Thanh) cho biết, đã ký kết hợp đồng thế chấp mảnh đất trị giá hơn 6 tỷ đồng của gia đình mình cho Công ty TNHH Đầu tư Thương mại & Dịch vụ TDH, người đại diện là ông Trương Phi Cường để lấy 600 triệu đồng. 

Do ông Cường giải thích hợp đồng thế chấp này là hợp đồng chuyển nhượng tạm thời, không mang tính chất chuyển nhượng thật trong thời gian vay vốn, nên bà Bắc đã tin tưởng ký mọi giấy tờ mà họ đưa ra.

"Do tuổi đã cao, trong quá trình đi lại thì tôi và chồng đều bị say xe nên khi họ đưa giấy tờ ra thì mình chỉ biết ký, không đọc hết nội dung bên trong. Mà có đọc tôi cũng không hiểu vì nhận thức của mình cũng hạn hẹp" - bà Bắc cho biết.

Đến năm 2016, bà Bắc bất ngờ nhận được thông báo số 791/CNTrA-2016 của ngân hàng Agribank chi nhánh Tràng An về việc xử lý tài sản để thu hồi nợ vay. Theo thông báo này, Công ty cổ phần Đầu tư Dầu khí Hồng Phát đã vay tiền tại ngân hàng Agribank Tràng An, tài sản thế chấp cho khoản vay là thửa đất số 1585, địa chỉ tại tổ 22 phường Thượng Thanh do ông Trương Phi Cường đứng tên. Đây cũng là thửa đất mà bà cùng các con, cháu hiện đang sinh sống với 3 ngôi nhà liền kề nhau.

Nội dung trong bản hợp đồng thế chấp ghi rõ đây là chuyển nhượng tạm thời

Bỗng dưng ôm nợ hàng chục tỷ đồng

Dư nợ mà ông Cường vay ngân hàng tính đến tháng 8/2016 là hơn 17 tỷ đồng, lãi tạm tính là gần 1,5 tỷ đồng. Ngân hàng gửi thông báo để ông Cường và người dân đang sống trên thửa đất nói trên thu dọn đồ đạc, tài sản để bàn giao cho ngân hàng xử lý tài sản thế chấp thu hồi nợ. 

Qua tìm hiểu tại địa chính, bà Bắc mới biết được là ngay sau khi ký hợp đồng thế chấp và hợp đồng chuyển nhượng khoảng 1 tháng, thửa đất này được đăng ký thế chấp vào ngân hàng Vietcombank chi nhánh Thanh Hóa. Đến 20/4/2015, đăng ký thế chấp này lại được xóa bỏ và tiếp tục được thế chấp cho ngân hàng Agribank để vay tiền.

"Sau khi cho vay 600 triệu đồng, ông Cường và một người đàn ông tên Phương vẫn đến thu lãi đều 3 tháng/lần. Khi tôi thu xếp, hoàn trả số tiền vay để lấy sổ đỏ, ông Cường hẹn 1 tháng sau sẽ trả sổ. Nhưng thời gian trôi qua mà không thấy giải quyết" - bà Bắc bức xúc.

Trong quá trình kể từ khi ông Cường thế chấp thửa đất để vay tiền ngân hàng, bà Bắc khẳng định không có nhân viên ngân hàng nào đến để thẩm định tài sản theo đúng quy định. Bà cũng không ký vào bất kì văn bản thẩm định hay văn bản thế chấp nhà nào để tạo nên khoản vay lên tới hơn 17 tỷ đồng với ngân hàng như đã nói trên.

Vì rơi vào hoàn cảnh mất nhà, các gia đình đang chịu lắm éo le, như chồng bà Bắc do suy nghĩ quá nhiều đã phát bệnh tâm thần, lúc mê lúc tỉnh.

Còn bà Nguyễn Thị Tỵ (trú tại 389 Ngô Gia Tự, phường Đức Giang, quận Long Biên) không dám đối mặt với các con khi sự việc xảy ra. "Khi biết tin nhà đứng tên người khác và bị thế chấp, các con tôi bảo mẹ dồn bọn con vào chỗ chết rồi" - bà Tỵ buồn bã nói.

Được biết, ngôi nhà mặt phố Ngô Gia Tự của bà Tỵ trị giá khoảng 7 tỷ đồng nhưng lại bị chuyển nhượng đi vì 1 tỷ đồng tiền vay của ông Cường với cùng một cách thức. Do lo sợ mình tuổi cao sức yếu, bà Tỵ cũng như một số nạn nhân khác đã phải chuẩn bị giấy ủy quyền, di chúc sẵn để các con, cháu tiếp tục đấu tranh đòi lại nhà. 

"Để xảy ra sự việc này, một phần cũng xuất phát từ lòng tham của chúng tôi. Nhưng giờ sự việc đã như vậy, chúng tôi chỉ mong cơ quan chức năng có thẩm quyền sớm vào cuộc điều tra, giúp người dân không bị mất nhà một cách vô lý" - bà Tỵ chua xót nói.

Được biết, cho tới thời điểm hiện tại, đã có gần 30 hộ dân, trong đó người cao tuổi nhất cũng đã ngoài 80, cùng ký vào lá đơn kêu cứu tập thể. Ngoài ra, vẫn còn nhiều người khác cũng bị lừa bởi cùng thủ đoạn "chuyển nhượng tạm thời" nói trên, nhưng chưa kết nối và ký đơn cùng nhóm của bà Bắc.

Ngôi nhà mặt phố của bà Tỵ có giá khoảng 7 tỷ đồng

Liên quan đến đơn thư của các hộ dân, ngày 26/8/2018, Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã có công văn gửi Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an TP. Hà Nội, đề nghị điều tra, làm rõ sự việc.

Phóng viên báo Phụ Nữ TPHCM đã liên hệ với ông Trương Phi Cường qua số điện thoại do người dân cung cấp, nhưng không liên lạc được. Bà Nguyễn Thị Bắc cũng cho biết, đã từ lâu bà không liên lạc được với ông Cường. Trong phiên tòa dân sự mà ông Cường là bị đơn, tòa cũng đã nhiều lần triệu tập nhưng ông này không có mặt. Ngoài ra, qua tra cứu thông tin từ hệ thống thuế, Công ty cổ phần Đầu tư Dầu khí Hồng Phát và Công ty TNHH Đầu tư Thương mại & Dịch vụ TDH  - hai pháp nhân liên quan đến vụ chuyển nhượng và thế chấp vay tiền - đều đã ngừng hoạt động.

Mới đây nhất, Cơ quan điều tra Công an quận Long Biên đã có văn bản trả lời đơn của các hộ dân tại khu vực phường Đức Giang và Thượng Thanh, tố giác hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” thông qua hình thức cho vay tiền, chuyển nhượng sử dụng đất gắn liền tài sản trên đất.

Qua điều tra xác minh, cơ quan điều tra đã thu thập được một số bản án dân sự có hiệu lực xét xử liên quan đến việc bị lừa chuyển nhượng tài sản. Tại các phiên tòa đó, TAND TP. Hà Nội đã tuyên hủy hợp đồng chuyển nhượng giữa người dân và đối tượng cho vay. "Người dân có quyền liên hệ với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để điều chỉnh biến động về chủ sử dụng tài sản là nhà đất…" - nội dung tuyên án thể hiện.

Vì vậy Công an quận Long Biên đã hướng dẫn người dân đưa vụ việc ra tòa án dân sự để xem xét lại tính pháp lý của hợp đồng chuyển nhượng mà người dân đã kí.

Báo Phụ Nữ TPHCM sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.

An Vũ