|
Một tin quảng cáo trên mạng xã hội cho thấy hai màu da khác biệt "trước và sau" khi dùng sản phẩm làm trắng. |
Achara Chairak có làn da tương đối trắng, nhưng cô vẫn muốn trắng hơn, vì tin rằng càng trắng càng đẹp. Cô nhân viên văn phòng ở Bangkok đã thử một số loại kem làm trắng có tên tuổi bán tại các chuỗi nhà thuốc tây, nhưng chúng không trắng "bật tông" như Achara mong muốn.
Vì vậy, năm 2017, Achara quyết định thử một trong những loại kem trắng da bán trên mạng trực tuyến, với lời hứa hẹn đầy ấn tượng. Loại kem thoa mặt theo lời quảng cáo có chứa các thành phần thảo dược truyền thống, giúp tạo ra những thay đổi lâu dài khi làm sáng da. Những bức ảnh “trước và sau” cho thấy phụ nữ có làn da đen biến thành những người đẹp với làn da trắng kiều diễm.
Achara kể: “Lúc đầu da của tôi trở nên trắng và tươi sáng hơn. Tôi đã rất mừng". Cô bắt đầu mua thêm kem và sử dụng nhiều lần trong ngày. Rồi sau đó rắc rối xảy ra, da của Achara bắt đầu khó chịu, ngứa ngáy, nhạy cảm với ánh sáng mặt trời, và cảm giác như sắp rách mỗi khi chạm vào.
Chẳng mấy chốc, khuôn mặt cô mọc đầy mụn. Các mạch máu đỏ xuất hiện trên má, những cụm mao mạch giãn nở bắt đầu lộ rõ trên da. Những vết nám cũng xuất hiện trên khuôn mặt của Achara.
Achara dị ứng với loại kem mà cô thoa hằng ngày. Hóa ra sản phẩm không chứa chất chiết xuất từ thảo dược mà là thủy ngân ammoniated, một hóa chất độc hại từng được sử dụng làm chất khử trùng. Achara tìm cách điều trị y tế, nhưng một số tổn thương trên da của cô là vĩnh viễn.
Trước đây cô gái tuổi đôi mươi rất hoạt bát và tự tin, nhưng bây giờ Achara trở nên nhút nhát và ngại đám đông. Cô xõa tóc che mặt và hiếm khi đi ra ngoài mà không đeo kính mát to để che giấu vấn đề về da của mình.
|
Những người mẫu, diễn viên xuất hiện trên quảng cáo đều có làn da trắng đẹp đáng ngưỡng mộ. |
Trường hợp của Achara không phải là duy nhất. Ở Thái Lan, da trắng gần như được xem là chuẩn mực của vẻ đẹp nữ tính. Các người mẫu nổi bật trong quảng cáo đều có làn da trắng ngọc trai, y như các ngôi sao và diễn viên nổi tiếng.
Trong xã hội đề cao địa vị, làn da trắng cũng được xem là biểu thị cho tầng lớp trí thức và giàu sang. Làn da rám nắng hơn thường gắn với người lao động tay chân ngoài trời.
Làm trắng da là ngành dịch vụ béo bở ở quốc gia nơi các phòng khám thẩm mỹ nảy nở như nấm mọc sau mưa, và sản phẩm làm trắng da chiếm hơn một nửa doanh số bán hàng của các loại kem dưỡng da mặt.
Tuy nhiên, đối với nhiều phụ nữ địa phương, đặc biệt là những người không đủ khả năng chi trả cho các sản phẩm và dịch vụ làm đẹp đắt tiền, loại kem bán trên mạng và thuốc không kê đơn chính là lựa chọn phổ biến.
Nhiều phụ nữ Thái Lan trả giá rất đắt khi tin lầm sản phẩm giả, từ nổi dị ứng đến tăng sắc tố da, trong nhiều trường hợp là vĩnh viễn, sau khi sử dụng những loại kem làm trắng rẻ tiền trôi nổi.
Hầu hết các sản phẩm này đều sản xuất trái phép trong xưởng thủ công nhỏ và các “phòng thí nghiệm” tại nhà, một số khác được nhập khẩu từ Trung Quốc.
Trong những năm gần đây, chính quyền Thái Lan đã triệt phá nhiều phòng thí nghiệm và xưởng sản xuất nhỏ ở địa phương, tất cả đều sử dụng hóa chất cấm để tạo nên sản phẩm làm trắng da, giảm cân hay chăm sóc cá nhân.
|
Sản phẩm làm trắng với "chiết xuất nhân sâm" bày bán công khai tại siêu thị. |
Vào tháng Tư, cảnh sát Thái Lan đóng cửa Magic Skin Co. Cơ sở do hai vợ chồng điều hành này đã tung ra thị trường địa phương hàng loạt loại kem làm trắng và thuốc uống bổ sung giả mạo. Cặp đôi này thuê một số nhân vật nổi tiếng người Thái để quảng bá sản phẩm của họ, thu về 290 triệu baht (8,8 triệu USD) doanh thu.
Trên đường phố, người bán kem làm trắng “tự nhiên” thường là những phụ nữ trẻ không được đào tạo về dược phẩm. Hầu hết trong số họ hoàn toàn không biết trong các sản phẩm mà họ đang bán cho khách hàng có thành phần gì.
Tuy nhiên, khá nhiều khách hàng tỏ ra không hài lòng. Trên Facebook, những người phụ nữ hối hận vì mua lầm sản phẩm giả thường cảnh báo mọi người về hậu quả từ việc sử dụng các sản phẩm làm trắng tự nhận là có chứa chất chiết xuất tự nhiên, như nhân sâm, trà xanh, rong biển, dưa chuột, lô hội.
Trên thực tế, các nhà nghiên cứu tại Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Thái Lan (FDA) cho biết rằng thành phần chính trong nhiều sản phẩm kể trên là thủy ngân.
Kim loại nặng này có thể tạm thời ngăn chặn quá trình sản xuất melanin, do đó làm cho da trở nên sáng hơn trong vòng vài ngày hoặc vài tuần. Đáng lo ngại hơn là, ngay cả ở nồng độ thấp, thủy ngân có thể làm da tổn thương vĩnh viễn, và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm cả suy thận cấp và suy tổn hại hệ thần kinh.
Năm 2017, một phụ nữ 35 tuổi ở tỉnh Phrae miền bắc Thái Lan đã chết vì suy thận sau khi sử dụng loại kem làm trắng "thảo dược" và các chất bổ sung mà cô trên mạng.
Các nhà nghiên cứu lập danh mục hơn 840 loại kem làm trắng trên thị trường không được FDA của Thái Lan công nhận. Trong đó, nhiều sản phẩm chứa nồng độ thủy ngân cao gấp hàng chục nghìn lần mức cho phép, cũng như các thành phần có khả năng gây hại khác bao gồm hydroquinone, một dẫn xuất của benzen tạo ra sắc tố màu xanh, đen.
|
Nhiều sản phẩm làm trắng liệt kê các thành phần tự nhiên như rong biển, lô hội, tinh chất hoa hồng,... nhưng kỳ thực lại chứa toàn hóa chất gây hại. |
|
Sản phẩm trắng da "Ma cà rồng" hứa hẹn đem đến cho người dùng làn da trắng như các cô nàng quỷ hút máu trong phim ảnh. |
Nhiều sản phẩm làm trắng da chứa thành phần nguy hiểm khác có thể kể đến như mặt nạ lột da chứa axit, được những người trẻ tuổi trên mạng truyền thông xã hội quảng bá trực tuyến.
Nhiều nhãn dán trên kem làm trắng da ghi nhận các thành phần kỳ lạ như "tinh dầu ngựa", chất nhờn ốc sên và chiết xuất san hô. Thậm chí có loại người bán còn tự tin khẳng định rằng đi kèm khả năng thay đổi cấu trúc sinh học, giảm hàm lượng melanin trong da của người dùng.
Một số sản phẩm sử dụng tên gọi rùng rợn để đánh vào lòng hiếu kỳ. Một hỗn hợp tẩy trắng da loại rẻ tên là “Ma cà rồng”, và quảng cáo trực tuyến của sản phẩm này nói với khách hàng tiềm năng rằng họ sẽ "trắng như ma cà rồng" sau khi dùng.
Các sản phẩm khác khác thì đăng lời khuyến nghị giả từ các trường y dược uy tín hoặc các chuyên gia thẩm mỹ nổi tiếng tại Thái Lan.
Dù gặp rắc rối về y tế, thậm chí Achara vẫn tin vào những lợi ích của kem làm trắng da. Cô nghĩ rằng mình chỉ không may mắn khi chọn lầm sản phẩm tồi. Achara nói: “Phụ nữ muốn trở nên xinh đẹp, và để đẹp, bạn cần phải có làn da trắng".
Linh La (Theo SCMP)