Hai “trái cà” không cân có nguy hiểm không?

Mấy đứa bạn con bảo rằng hai “trái cà” không đều, bên to bên nhỏ hoặc bên cao bên thấp là chuyện bình thường. Nhưng mà của con nó lạ lắm, đã không cân còn thường xuyên buông thõng và mềm nhũn, da bìu lỏng lẻo không ôm gọn hòn cà, có lúc ửng đỏ hoặc tím tái, thỉnh thoảng bị đau. Mỗi lần con chạy nhảy vận động mạnh, chúng lại đau, chưa kể đồ lót chật làm con thấy bí và ngứa ngáy khó chịu.

(Nam sinh lớp 10, Bà Rịa - Vũng Tàu)

“Vùng chiến thuật” của phái nam, ngoài “cái xúc xích” còn có hai “viên xíu mại” treo hơi so le, hình trứng, dài khoảng 4,5cm, rộng 2,5cm, dày 1,5cm nặng 20g, giữ vai trò sản xuất tinh trùng và nội tiết tố nam testosterone.

Các bé trai ngay từ nhỏ đã có tinh hoàn bên to bên nhỏ, chênh lệch không rõ lắm. Đây là cấu tạo bẩm sinh, ngay cả việc chúng bên cao bên thấp cũng là sự sắp xếp của tạo hóa, giúp chúng không chèn ép nhau trong một khu vực chật hẹp. 

Có nhiều nguyên nhân làm hai “trái cà” không cân nhau. Một bên tinh hoàn từng bị tổn thương, chảy máu, đóng cục dẫn đến thiếu máu, dần thu hẹp lại sẽ nhỏ hơn hẳn so với bên kia. Trẻ bị biến chứng khi mắc bệnh quai bị ở tuổi dậy thì, vi-rút tiêu diệt tế bào mô của ống sinh tinh dẫn đến tình trạng tinh hoàn to nhỏ không đều. 

Ảnh mang tính minh họa - Pressfoto

Tuổi tác làm cho da bìu mất dần chức năng đàn hồi nên tinh hoàn sẽ bị thòng trong tiến trình lão hóa. Gia tăng nhiệt độ “chỗ ấy” cũng là một trong những lý do. Chẳng hạn mặc đồ quá chật hoặc thói quen để điện thoại trong túi quần; bị sốt hoặc vận động mạnh, thời tiết nắng nóng… khiến các sợi cơ bìu giãn ra nhằm tăng diện tích tiếp xúc với không khí để điều hòa nhiệt độ tinh hoàn và duy trì sức sống của đội tinh binh. Lâu ngày, nơi đó sẽ bị chùng nhão.

Hiện tượng ứ mạch máu do hệ thống van của tĩnh mạch tinh bị yếu/không có van bẩm sinh gây trào ngược máu từ tĩnh mạch thận vào đám rối tĩnh mạch tinh; lâu dài khiến tinh hoàn kém được nuôi dưỡng bị suy kiệt, không đảm bảo chức năng tiết ra hoóc-môn nam, suy giảm khả năng sinh tinh trùng. Bệnh không ảnh hưởng đến hoạt động thường ngày nhưng có nguy cơ gây vô sinh.

Chuyện khá phổ biến, chiếm 15% ở nam giới là giãn tĩnh mạch thừng tinh, thường xảy ra từ tuổi thanh thiếu niên trở đi. Tĩnh mạch phía trên tinh hoàn bị giãn, dài ra và xoắn lại làm máu không thể bơm vào tinh hoàn khiến nó teo lại, da bìu như rộng ra, các mạch máu ngày càng giãn không thể giữ tinh hoàn đúng vị trí. Đây là lý do 40% nam giới giãn tĩnh mạch thừng tinh bị vô sinh vì số lượng và chất lượng tinh trùng giảm.

Hiện tượng tràn dịch màng tinh cũng làm bìu sưng to ở một hoặc cả bên nhưng không đau. Bao tinh hoàn chứa đầy dịch, rọi đèn xuyên qua bìu như khi dùng đèn pin soi trứng gà/vịt sẽ thấy luồng ánh sáng mờ hoặc hơi hồng, nếu thấy tất cả là màu đen là có khối u trong tinh hoàn. U tinh hoàn hiếm gặp nhưng 90% là ung thư.

Triệu chứng dễ nhận thấy nhất là đau tức bất thường ở tinh hoàn, cảm giác nặng, sưng ở bìu, sờ có mảng cứng hoặc u cục. “Trái cà” to lên hay nhỏ đi một cách bất thường khiến khối lượng và thể tích thay đổi, vùng da bìu chảy xệ do phải chịu áp lực lớn.

“Trái cà” bị xệ không đe dọa trực tiếp đến tính mạng nhưng nếu kèm theo các triệu chứng trên thì đừng chủ quan tự mua thuốc chữa trị tại nhà, cũng đừng nghĩ nó sẽ tự hết mà cháu cần đến các cơ sở y tế uy tín để khám, xác định nguyên nhân và chữa trị sớm.

Thường xuyên vệ sinh vùng kín sạch sẽ, nhất là sau khi lao động, chơi thể thao, sinh hoạt ở chỗ bẩn. Không mặc quần lót quá chật, loại bằng chất liệu ni-lông gây bí, ngứa ngáy và ứ đọng mồ hôi. 

Cháu nên tập luyện thể dục thể thao và bổ sung các chất dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch của cơ thể; hạn chế thủ dâm; đừng để béo phì kẻo “bụng to, lò xo ngắn”.

Bác sĩ Hoa Tiêu