Hạ tầng quá tải, ô nhiễm... khiến TPHCM giảm sức hút nhà đầu tư

"Điểm trừ" của TPHCM 

Theo ông Alain Cany – Chủ tịch Hiệp hội DN châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), Việt Nam đang thúc đẩy du lịch quốc tế phục hồi, nhưng để thu hút được khách du lịch từ châu Âu, Chính phủ cần gia hạn visa du lịch 30 ngày cho công dân thuộc khối. Đồng thời, sớm khắc phục tình trạng quá tải tại sân bay Tân Sơn Nhất. Sân bay nên có lối riêng đi riêng cho khách thương gia;  thay đổi nhỏ về trang phục, cách hành xử của nhân viên… sẽ tạo thiện cảm với du khách.

TPHCM có dự thảo cấm xe máy vào năm 2030 nhưng hạ tầng giao thông công cộng lại chưa phát triển. TP nên phát triển xe điện, mạng lưới trạm sạc điện. Ngoài ra TP cần chuyển đổi số trong thủ tục giấy tờ như chữ ký số, sử dụng bản mềm trong hợp đồng, đơn hàng, giấy giao nhận ở các lĩnh vực, nhất là như y tế...

Ông Phan Văn Mãi cho biết TPHCM luôn lắng nghe đóng góp của DN, mong muốn DN đồng hành, tham gia vào các dự án đầu tư của thành phố

Ông John Rockhold – Chủ tịch Hiệp hội Hoa Kỳ tại Việt Nam (Amcham) cho rằng, TPHCM cần chuyển sang sản xuất hàng hóa có giá trị cao hơn, tăng sức cạnh tranh. Để thực hiện, thành phố cần cải cách giáo dục, thúc đẩy nội địa hóa chuỗi cung ứng, đầu tư hạ tầng giao thông vận tải, logistic. TP cũng cần cải thiện chất lượng không khí, kiểm soát tiếng ồn từ karaoke, hay các công trình xây dựng... lúc nửa đêm.

10 sống tại TPHCM, ông Michele D’Ercole – Chủ tịch Phòng Thương mại Italia tại Việt Nam (Icham) – nhận xét vấn đề xử lý nước, rác thải chưa được cải thiện nên phần nào giảm sức hút từ các nhà đầu tư châu Âu. Để giảm bớt tình trạng kẹt xe, ông Michele cho rằng TPHCM nên tận dụng lợi thế về sông, rạch để phát triển giao thông đường thủy. 

Phòng thương mại Malaysia thì đề xuất cần làm nhanh hơn thủ tục giải phóng mặt bằng và đền bù để bàn giao đất cho nhà đầu tư. Phát triển nhà ở xã hội, dự án có giá phù hợp cho người lao động. Cần cấp sổ đỏ cho người nước ngoài mua đất ở Việt Nam. Nên có chính sách thúc đẩy các DN vận hành thân thiện với môi trường thông qua chính sách ưu đãi cấp tỷ lệ sử dụng đất; thúc đẩy mạnh về phân loại rác để xử lý rác thải hiệu quả hơn.

Mong DN vừa hợp tác, vừa góp ý cách làm

Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho hay, buổi đối thoại có nhiều ý kiến liên quan đến cải thiện môi trường đầu tư, TPHCM sẽ tiếp thu và triển khai ngay.

Hiện TPHCM đang tiển khai nhiều dự án giao thông kết nối với Campuchia hay các tỉnh Long An, Bình Dương và Đồng Nai. Các công trình này sẽ hoàn thành trước năm 2030. Ông Phan Văn Mãi thừa nhận, khách từ nước ngoài vừa đến TPHCM là gặp ngay phiền hà từ sân bay Tân Sơn Nhất. TPHCM đã tích cực làm việc với Bộ Giao thông Vận tải và có cải thiện nhất định. Nhà ga T3 sân bay Tân Sơn Nhất và sẽ hoàn thiện vào năm 2024 sẽ giảm được tình trạng quá tải. Tới đây, hai bên tiếp tục làm việc để cải thiện các chuỗi hoạt động tại sân bay, nhất là các hoạt động ra vào sân bay.

TPHCM đang tập trung đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, đào tạo nguồn nhân lực để trở thành trung tâm điều trị chuyên sâu. Từ đây đến năm 2025, TPHCM sẽ công bố những lĩnh vực kêu gọi đầu tư, đề xuất cơ chế chính sách để nhà đầu tư biết và tham gia. Trước mắt TPHCM kêu gọi các nhà đầu tư nước ngoài tham gia ở lĩnh vực y tế. TP sẽ tạo điều kiện về nhân lực, đất đai để phát triển trung tâm ứng dụng kỹ thuật cao trong tầm soát và điều trị.

Định hướng của TPHCM là sẽ ưu tiên phát triển công nghệ cao, công nghiệp xanh, hạn chế những ngành thâm dụng lao động, đất đai, ô nhiễm môi trường. TP đã quy hoạch, phát triển thêm các khu công nghiệp mới ở các xã Lê Minh Xuân, Phạm Văn Hai diện tích khoảng 1.000 héc ta. Trong tháng 6 tới đây, Đề án tái cấu trúc, chuyển công năng của một số khu công nghiệp, khu chế xuất như Tân Thuận, Cát Lái, Tân Bình, Hiệp Phước… cũng sẽ hoàn thiện. DN nào đáp ứng nhu cầu sẽ được giữ lại. Trường hợp DN phải chuyển ra khỏi các khu công nghiệp trên thì TP sẽ tạo điều kiện về đất đai ở khu vực xa hơn hoặc trong vùng liên kết giữa TPHCM và các địa phương.

TPHCM đã không cấp phép xử lý rác thải bằng hình thức chôn lấp, chỉ cấp phép xử lý bằng công nghệ mới. Với các dự án đã xử lý bằng hình thức chôn lấp thì cũng yêu thực hiện xử lý lại bằng các công nghệ mới. Trong tháng 2 này sẽ khởi công dự án cải tạo môi trường, chỉnh trang đô thị kênh Tham Lương, rạch xuyên tâm – các rạch xuyên qua nhiều quận, huyện. Mỗi dự án có kinh phí trên 15.000 tỉ đồng, sẽ hoàn thành trong năm 2027. TP cũng đang tập trung phấn đấu đầu tư xây dựng nhà máy xử lý nước thải với công suất xử lý 500m³/ngày đêm, đạt tỷ lệ xử lý 70% và tiến tới phấn đấu đạt 100%.

Hàng năm, TPHCM có tháng cao điểm giải quyết thủ tục hành chính. Sau 3 năm thực hiện, có nhiều thủ tục được giải quyết trong ngày. Đây là nỗ lực về cải thiện thủ tục hành chính. Song theo ông Phan Văn Mãi, vẫn còn những điểm chưa làm hài lòng các nhà đầu tư. Trong tháng 3/2023, TPHCM sẽ gửi đến các Hiệp hội về sổ tay đánh giá năng lực cạnh tranh cấp sở, ban, ngành và địa phương (DDCI TPHCM). Dựa vào đây, các DN sẽ biết rõ thời gian giải quyết thủ tục, trách nhiệm đơn vị giải quyết. Nếu sau đó các cấp, sở, ngành không có lý do chính đáng về việc giải quyết thủ tục chậm trễ thì sẽ có đánh giá, xử lý đối với cán bộ phụ trách.

“Ngoài cải thiện môi trường đầu tư, chúng tôi đang tập trung phát triển kết cấu hạ tầng giao thông. Trong dài hạn, kinh phí cho giao thông chiếm 50% tổng kinh phí đầu tư nhưng trong năm 2023 này chiếm đến 70%. Chúng tôi đang xin cơ chế chính sách đột phá phát triển thành phố, nếu được thông qua thì sẽ khơi được hết tiềm năng nguồn lực phát triển TPHCM.

Mục tiêu đến cuối năm 2025 các hoạt động cơ bản của chính quyền TPHCM sẽ vận hành số hóa... Chúng tôi mong muốn các nhà đầu tư nước ngoài sẽ hợp tác, vừa góp ý cách làm, vừa tham gia trực tiếp vào các dự án” – ông Phan Văn Mãi đề nghị.

Thanh Hoa