Gương vỡ lại lành

Tôi nói vài lời chúc mừng em, hẹn hôm nào sẽ mời vợ chồng em cùng chè cháo, em lại bảo, vợ chồng em sẽ làm một bữa mời chị, coi như thay lời cảm ơn và "bật mí": “Nhờ chị mà tụi em được ra riêng rồi, thoải mái lắm!”.

Ngày em theo đứa bạn về nhà trọ - sát vách nhà tôi - tôi đã nghĩ em chỉ là một cô gái mới lớn bởi cái dáng mỏng mảnh và nét mặt “khờ nghệch” của em, không ngờ em đã là mẹ của đứa bé ba tuổi.

Cha mẹ em là Việt kiều Campuchia. Năm 1990, ông bà về lại Việt Nam, sống bằng nghề câu cá ở đầu nguồn sông Sài Gòn. Trong 5 năm, ông bà sinh liền ba con. Con út được bốn tuổi thì mẹ em mắc bệnh ung thư máu, chỉ vào bệnh viện chạy chữa “cho có với người ta”, vì biết bệnh này không cứu được.

Mẹ mất, cha em không có tiền đưa xác về, mà có đưa về cũng chẳng biết làm đám ở đâu, bởi cả nhà đang sống chung trên một chiếc đò nhỏ. Vậy là quyết định hỏa táng, gửi tro cốt vào một ngôi chùa ở Sài Gòn. Mười mấy năm chưa quay lại thăm chùa lần nào nên em cũng không còn nhớ chùa nằm ở đâu.

Ảnh minh họa

Mấy anh em tiếp tục theo nghề cá của cha. Cha và anh Hai cứ 7g tối là dong ghe đi, 5g sáng về bến cân cá cho lái. Em chòng chành trên ghe nhớ mẹ, vất vả trông giữ đứa em nhỏ. Năm em 12 tuổi, người dì ruột của em lấy chồng trên chợ xã, có một ki-ốt buôn bán nhỏ, đã xin cha cho em “lên bờ” để còn đi học cho biết cái chữ.

Đứa em út của em nhờ thế cũng được lên bờ theo chị. Nhưng, trường không nhận vì em đã quá tuổi, may có một cô giáo nhận dạy em vào buổi tối. Đời em xem như an vui được 5 năm. Ban ngày em phụ dì bán tạp hóa, nấu ăn, giặt giũ, trông em…; tối đi học.

Em 18 tuổi, vợ chồng dì làm ăn khấm khá nên đổi chỗ ở. Không muốn quay lại chiếc ghe cũ, em đi học may “thí công”, ăn ngủ lại tiệm luôn. Em út của em 15 tuổi, đã có thể đi làm phụ hồ. Một năm sau, tiệm may ế ẩm, đóng cửa.

Em… gật đầu làm dâu người hàng xóm của bà chủ tiệm may “để có nơi trú thân”, dù chỉ mới quen chồng sắp cưới được mấy tháng. Đừng nói chỉ ngày xưa mới có chuyện “con dâu kiêm con ở”, bây giờ hoàn cảnh của em vẫn vậy thôi.

Một ngày của em bắt đầu từ 4g sáng, kết thúc lúc 23g đêm. Sáng em vào bếp cùng hai người chị em bạn dâu, nấu 22 phần ăn sáng cho cả gia đình, xong thì người ra ruộng bẻ đậu đũa, cắt đậu bắp; kẻ theo xe đưa rước công nhân vào ca ở xí nghiệp. Giặt giũ là chuyện riêng của từng cặp vợ chồng nhưng phải biết tranh thủ, nếu không là cả ngày khó có chỗ phơi. Nấu ăn trưa là nhiệm vụ của mấy cô em chồng nên em được tự do… đi làm đến 6g chiều, sau đó lại lao vào bếp.

Làm chung, ăn chung, ở chung, mua sắm chung… nhưng tiền thì em không được giữ riêng, phải “gửi” hết cho mẹ chồng. Trái tai gai mắt nhất là con dâu cứ “làm như trâu” còn con trai… thích thì làm, không thích thì nghỉ nhưng tiền lúc nào cũng rủng rỉnh.

Buồn tủi nhất là lúc em sinh con, từng tấm tã cũng phải ngửa tay xin tiền chồng, tiền hộ sản được ngót chục triệu thì chồng đi nhận thay, mẹ chồng “cất giùm” rồi... mất tích. Bà đẻ thèm món này món kia nhưng em không được ăn gì thêm, tất cả phải theo thực đơn của đại gia đình.

Em nói với chồng xin ăn riêng, chỉ cần một cái nồi cơm điện, một bếp gas mi ni là đủ, nhưng chồng em bảo: “Sợ mẹ la. Không có tiền!”, dù anh đang chạy một chiếc xe mới cáu. Mấy chị em bạn dâu nói, xe mua chủ yếu từ tiền hộ sản của em, mẹ chồng cho mượn thêm chút đỉnh, đổi lại xe đứng tên… mẹ chồng.

Em tức suýt lên cơn sản hậu, nhưng không “chết” được, nên phải gượng dậy đi làm. Em vừa định “đụng” tới chiếc xe là chồng bảo "xe của mẹ". Vậy là em cứ đi xe đưa rước công nhân!

Gần đây em được lên chức chuyền trưởng, đi làm sớm hơn nhưng về muộn hơn. Em muốn “mượn” xe để chủ động thời gian nhưng mẹ chồng không cho, nói để chồng “có chân” đi làm. Chồng đi làm gì em cũng không biết, chỉ biết một hôm em ngất xỉu giữa ca, công đoàn xí nghiệp đưa vào bệnh viện. Tỉnh lại, em kịp thấy cô gái giường cạnh em được bạn trai vào thăm, và “đau như bò đá” vì người bạn trai ấy là… chồng em!