Green Beli: Khi tuổi trẻ chỉ có một lần

Ngã rẽ 

Những ngày cuối năm 2020, khi mạng xã hội xôn xao với trào lưu khoe ảnh dậy thì thành công, người người thích thú nhìn lại sự thay đổi của mình và những người xung quanh, thì chùm ảnh được Green Beli đưa ra, dù không bắt kịp xu hướng vẫn khiến hàng ngàn người giật mình. Đó là hình ảnh những cánh rừng bị triệt hạ, chết khô, lượng rác thải tăng lên, không phân hủy trong lòng biển, khói bụi ô nhiễm gia tăng ở các thành phố lớn... 

Minh Khoa (phải) và Đức Thắng (trái) trong một sự kiện giới thiệu về Green Beli

Chính sự vô tâm, thiếu ý thức của con người đã đẩy thiên nhiên vào tình cảnh khốn cùng. Cuối cùng, cũng chính con người lãnh đủ hậu quả, thậm chí đánh đổi cả tính mạng vì mưa, bão, lũ... Sau một tuần đăng tải, những bức ảnh này đã tiếp cận được gần 10 triệu người dùng Facebook, có gần 4.000 lượt chia sẻ. 

Đó là một trong những hoạt động nổi bật nhận được sự quan tâm tích cực từ cộng đồng thời gian qua của Green Beli. Trước đó, bộ ảnh Cơn ác mộng về nhựa do nhóm này thực hiện cũng khiến không ít người phải ngẫm về tác hại của rác thải nhựa trong đời sống hiện tại. 

Nhiều nội dung khác về bảo vệ môi trường, động vật hoang dã... cũng được Green Beli cập nhật liên tục trên fanpage có hơn 50.000 người theo dõi. Nhóm cũng đưa ra nhiều thông tin khoa học để phản biện thói quen của con người khi đi du lịch, có hại cho môi trường nhưng trước đây có thể họ chưa biết. 

Và, phía sau Green Beli là những trái tim yêu môi trường, với ngã rẽ đầy bất ngờ. 

Nguyễn Minh Khoa (32 tuổi, tốt nghiệp Đại học Bách khoa Đà Nẵng) từng là kỹ sư công nghệ thông tin cho một công ty Nhật Bản trong hơn bảy năm. Những năm tháng đó, Khoa được đến nhiều nơi trên khắp Việt Nam. Anh nhận ra đất nước có nhiều cảnh quan đẹp nhưng tình trạng ô nhiễm môi trường từ nhiều nguyên nhân đã khiến giá trị của những điểm đến giảm đi nhiều. Trong khi đó, người muốn tìm đến những địa chỉ “xanh” lại không có bất kỳ sự chỉ dẫn nào.

Sau một chuyến đi, Khoa quyết định nghỉ việc để thành lập một đơn vị có thể góp phần giải quyết thực trạng đáng buồn này. Tháng 11/2019, Green Beli ra đời với sự thành lập của anh và sự hỗ trợ của một cộng sự - Trương Đức Thắng (sinh năm 1988, tốt nghiệp Học viện Tài chính, từng khởi nghiệp với một số dự án kinh doanh tại Đà Nẵng). Trong đó, Khoa đảm nhận phần điều hành mọi hoạt động của Green Beli còn Thắng chủ yếu phụ trách nội dung, đào tạo nhân sự. 

Nhớ lại ngã rẽ đầy bất ngờ trong cuộc đời, Khoa bộc bạch: “Nhìn thấy thực trạng về môi trường, có một động lực thôi thúc tôi phải làm điều gì đó. Tôi thấy đời người chỉ sống một lần. Tôi muốn đóng góp để thay đổi”.

Thế nhưng, quyết định của Khoa vướng nhiều trở ngại. Bởi công việc trước đó cho anh nguồn thu nhập rất tốt. Gia đình e ngại, bạn bè khuyên can. Họ không thấy được tương lai của Khoa từ lĩnh vực môi trường, với xuất phát điểm chỉ là tình yêu. Tuy nhiên, anh vẫn kiên quyết với sự lựa chọn của mình. 

“Có người hỏi tôi về tương lai khi khởi nghiệp với lĩnh vực môi trường vốn “rất chát” này. Có người lại bảo tôi rỗi hơi nên lo chuyện bao đồng. Nếu để những đánh giá phiến diện đó cản trở hóa ra bản lĩnh mình kém quá. Trái ngọt của môi trường không hiện hữu lập tức, mà có thể mười hoặc vài chục năm sau mọi người sẽ thấy.

Hoạt động dọn rác trên bờ biển Đà Nẵng của Green Beli

Nếu ai cũng mang suy nghĩ của chung nên không thèm lo thì sẽ có lúc chúng ta bị vùi lấp trong vấn nạn này. Thiệt hại vừa qua từ những đợt bão, lũ có lẽ là điều khiến chúng ta phải nhìn lại”, Khoa khẳng định.

Tham vọng “xanh”

Khoa bắt đầu ở vạch số 0. Trong tay anh chỉ có bảng kế hoạch thành lập Green Beli và ý tưởng phát triển ứng dụng cùng tên. Những ngày đầu tiên đi chào hàng ý tưởng, điều mà Khoa nhận lại chỉ là những cái lắc đầu. 

Tuy nhiên, thay vì mỏi mệt hoặc có ý muốn bỏ cuộc, Khoa dành thời gian suy ngẫm về cách làm, hướng đi của mình xem vì sao chưa thu hút. Sau đó, thay vì đi chào hàng ở diện rộng, anh tập trung tìm cơ hội ở những đơn vị có quan hệ mật thiết với lĩnh vực môi trường. 

Khoa thừa nhận, một kết quả tốt cần nhiều sự nỗ lực nhưng vẫn cần một chút may mắn. Những đơn vị chịu bỏ chi phí đầu tư cho dự án khởi nghiệp của anh đều không đòi hỏi nhiều về lợi nhuận trong thời gian ngắn. 

“Khi nghe tôi trình bày, họ nhận thấy sự đồng điệu trong mối quan tâm về môi trường. Vì thế, họ đều không đặt nặng vấn đề thời gian lấy lại vốn hay lợi nhuận. Tôi có được sự thoải mái để bắt đầu mọi thứ”, anh chia sẻ.

Hiện, ứng dụng Bản đồ xanh đã đi vào hoạt động, dành cho cả hai hệ điều hành iOS và Android. Ứng dụng có nhiều nội dung như: gợi ý sản phẩm xanh, sạch, đưa ra những điểm đến xanh, đóng góp vì cộng đồng, những thông tin hữu ích về môi trường. Cụ thể, về những địa điểm kinh doanh xanh sẽ gồm những tiêu chí như không sử dụng sản phẩm nhựa một lần, bao bì ni-lông, ống hút nhựa; có sản phẩm thân thiện môi trường... 

Tại đây, người dùng cũng có thể tương tác trực tiếp để góp phần đánh giá điểm đến, nhằm giúp thông tin thu nhận được đa dạng, nhiều chiều hơn. Đó cũng là điểm nổi bật của ứng dụng này. Khoa cho biết, việc viết code để cho ra đời ứng dụng mất khoảng nửa năm, ngốn một số tiền khá lớn. Song, anh may mắn nhận được sự đồng hành từ đối tác nên chi phí được giảm một nửa...

Thời gian đầu, ứng dụng hoạt động phi lợi nhuận. Tuy nhiên, dài hơi hơn, Green Beli sẽ liên kết với các thương hiệu để quảng bá sản phẩm xanh, sạch nhằm có được nguồn thu để duy trì hoạt động. 

Xa hơn, Khoa mong muốn sẽ kết hợp được với những thương hiệu có chiến dịch vì môi trường để cùng hợp tác thực hiện bởi anh cho rằng đi cùng nhau sẽ đi xa hơn so với một mình. 

Bộ ảnh tuyên truyền về rác thải nhựa của Green Beli

Ngoài ra, trang cộng đồng Green Beli - nơi chia sẻ những thông tin hữu ích về môi trường - cũng là một thành quả đáng ghi nhận của Khoa và các cộng sự trong năm qua. Việc điều hành trang cộng đồng này là phi lợi nhuận. Gần đây nhất, Green Beli được Sở Khoa học và Công nghệ TP. Đà Nẵng đặt hàng thực hiện bảng tiêu chí xanh. Với Khoa và các cộng sự, đây cũng là một tín hiệu tốt cho con đường mình đang đi. 

Sau hơn một năm hoạt động, Khoa nhận thấy điểm khó nhất vẫn là yếu tố con người, bởi đó là chủ thể quyết định tất cả. Trong đó, quan trọng nhất vẫn là sự thay đổi về ý thức, điều này không thể diễn ra một sớm một chiều. Vì thế, Khoa và các cộng sự vẫn kiên trì để dự án tiếp cận được càng nhiều người càng tốt. Bởi khi giá trị về môi trường được nâng cao trong lòng một cộng đồng lớn mới có thể đưa đến những kết quả, thay đổi tốt hơn.

Gần đây, nhiều dự án vì môi trường bắt đầu xuất hiện, ý thức người dân cũng dần thay đổi giúp Khoa tự tin hơn về lựa chọn của mình. Tuy nhiên, anh cũng mang một mối lo nhất định: sẽ không giữ được nhân lực ở lại khi nguồn vốn có hạn. Dù vậy, nhiệt huyết trong lòng chàng trai 32 tuổi chưa bao giờ tắt. 

“Tôi xác định sẽ khó thể làm giàu với lĩnh vực này nhưng nếu không làm ngay bây giờ thì bao giờ?”, anh nói. 

Thành Lâm