Gọi vốn cộng đồng đầu tư cho văn học, nghệ thuật

Nhiều dự án gọi vốn thành công 

Nếu có một dự án nghệ thuật tiềm năng nhưng không đủ tiền để tự thực hiện, một số cá nhân, đơn vị chọn hình thức gọi vốn cộng đồng để hiện thực hóa ý tưởng. Hình thức này không chỉ giúp các bạn trẻ có vốn đầu tư, mà còn là bước thăm dò thị trường, xem phản ứng của mọi người về dự án sắp thực hiện.

Từ cách đây hơn bảy năm, Comicola - đơn vị hoạt động trong lĩnh vực phát hành kinh doanh sách, truyện tranh và các sản phẩm văn hóa tại Việt Nam - đã chọn hình thức gọi vốn để thực hiện các dự án. Việc gọi vốn này không chỉ cho các dự án do Comicola sản xuất, mà còn hỗ trợ các đơn vị khác thực hiện dự án của họ. Cho đến nay, nhiều tác phẩm truyện tranh, sách pop-up cùng một số sản phẩm khác của các tác giả trẻ đã được chính những người trẻ khác rót vốn đầu tư thành công từ những món tiền nhỏ. 

Lê Cát Trọng Lý (ngoài cùng bên phải) đi đến nhiều địa phương để tìm chất liệu cho dự án Những khúc ca Việt cổ

Ví như dự án sản xuất thẻ bài sưu tầm Thần tích từng đặt mục tiêu gọi vốn 250 triệu đồng trên website Comicola. Để các nhà đầu tư hiểu thêm trước khi rót tiền, KEIG Studio - đơn vị sáng tạo dự án - đã thực hiện trailer giới thiệu khá đẹp mắt, cung cấp thêm thông tin. Sau hơn một tháng kêu gọi, dự án Thần tích đã nhận được gần 452 triệu đồng, vượt 181% mốc gây quỹ đề ra. Đây hiện là dự án có số tiền ủng hộ nhiều nhất trên Comicola. Sau khi gọi vốn thành công, dự án chuyển sang giai đoạn sản xuất, in ấn. 

Những nhà đầu tư cho các dự án trên trang Comicola sẽ nhận được một số quyền lợi. Quyền lợi này phụ thuộc vào từng dự án khác nhau và từng mức đóng góp, giống như việc bạn đặt mua trước các sản phẩm. Nếu đầu tư nhiều tiền, sẽ nhận được nhiều sản phẩm hoặc ở mức cơ bản, sẽ nhận một sản phẩm duy nhất.

Ngoài các dự án gọi vốn trên Comicola, trước đây, nhóm Đuốc mồi với dự án Việt sử kiêu hùng cũng nhận được sự chú ý đặc biệt từ cộng đồng yêu mến sử Việt. Trong hơn ba năm, nhóm Đuốc mồi đã huy động được hơn 3 tỷ đồng từ cộng đồng để duy trì hoạt động. Trong đó, tập phim Bình Ngô đại chiến của nhóm kêu gọi được 1,3 tỷ đồng từ hơn 1.600 người. Số tiền được chi vào máy móc, thiết bị, tiền sinh hoạt cho các thành viên trong nhóm và sản xuất một số sản phẩm để gửi tặng các nhà đầu tư. Con số hơn 3 tỷ đồng là mức khá khủng, cho thấy niềm tin từ cộng đồng đặt vào nhóm là rất lớn.

Hình ảnh trong dự án Bình Ngô đại chiến 2 – Hồi 1: Nguyễn Trãi.

Gần nhất, ca sĩ - nhạc sĩ Lê Cát Trọng Lý với dự án Những khúc ca Việt cổ cũng đã dùng 300 triệu đồng kêu gọi được từ cộng đồng để thực hiện album phòng thu. Nữ nghệ sĩ cho biết 300 triệu đồng được dùng để trang trải cho hành trình mà cô đi đến nhiều địa phương, tìm hiểu những khúc hát ru của người dân ở đó. Số tiền này còn được dùng để thực hiện khâu hậu kỳ, bao gồm mời nghệ sĩ thu âm, chi phí phòng thu và mastering (bước chỉnh sửa âm thanh cuối cùng trước khi ra mắt sản phẩm).

Hợp với dự án vừa và nhỏ 

Chia sẻ với Báo Phụ Nữ TP.HCM, anh Nguyễn Khánh Dương - người sáng lập Comicola - cho biết đến nay, hình thức gọi vốn cộng đồng vẫn còn phát huy hiệu quả. Đây là lựa chọn tốt cho các nhà sáng tạo trẻ với dự án quy mô vừa và nhỏ, cần số tiền khoảng vài trăm triệu đồng đến vài tỷ đồng để thực hiện dự án. Còn những số tiền lớn hơn như vài chục tỷ đồng để sản xuất bộ phim thì không thể. “Với những người làm về nghệ thuật, gọi vốn cộng đồng vừa giúp họ có kinh phí triển khai dự án, vừa khảo sát được mức độ yêu thích từ cộng đồng, để thấy dự án có tiềm năng hay không. Cho đến nay, Comicola vẫn đang duy trì hình thức gọi vốn cộng đồng để hỗ trợ các cá nhân, nhóm thực hiện sản phẩm”, anh Nguyễn Khánh Dương nói thêm.

Theo thống kê của Comicola, từ năm 2014 đến nay, đã có 5.414 người ủng hộ cho 53 công ty sáng tạo với hơn 62 tỷ đồng được đầu tư. Hiện Comicola vẫn đang gọi vốn cho nhiều dự án như phim hoạt hình Chiếc thần lạc hồng, sách Hoa văn Đại Việt, truyện tranh Thần kỳ ý, truyện tranh Truyện bựa của Thành Trí, mô hình Mr Deadline… Với kinh nghiệm gọi vốn cộng đồng cho nhiều dự án, Comicola rút ra bốn mẹo nhỏ để gọi vốn thành công. Đó là: Hãy xem những người ủng hộ như đối tác tiềm năng, thông tin cụ thể về cách sử dụng nguồn vốn, tập trung sản xuất, và bàn giao đúng thời hạn như lời hứa ban đầu. 

Dự án thẻ bài sưu tầm Thần tích thành công khi gọi vốn cộng đồng

Ca sĩ Lê Cát Trọng Lý cho biết nhờ gọi vốn cộng đồng mà cô mới biết mình được khán giả yêu thương nhiều đến vậy. Khán giả sẵn sàng đầu tư khi sản phẩm còn chưa được thành hình, nghĩa là họ rót vốn vì sự tin tưởng, tình cảm dành cho người kêu gọi. Điều đó càng nhắc người nghệ sĩ phải hết lòng với dự án, lao động nghiêm túc để đáp lại tình cảm của khán giả.

Gọi vốn cộng đồng không đơn thuần là việc các nhà đầu tư rót vốn và thu lại quyền lợi, mà cho thấy sự ủng hộ của họ với những nhà sáng tạo. Dự án Việt sử kiêu hùng sau hơn ba năm hoạt động đã khép lại giai đoạn 1, bước vào giai đoạn 2 với một số thay đổi về nhân sự, nhóm tiếp tục đặt mục tiêu gọi vốn 3,1 tỷ đồng để sản xuất phim Bình Ngô đại chiến 2 và thử nghiệm series kể chuyện lịch sử. Hiện dự án đã kêu gọi được hơn 1,3 tỷ đồng (43%). Hành trình sắp tới của Việt sử kiêu hùng không dễ dàng, nhưng từ sự ủng hộ của cộng đồng, những người trẻ yêu mến sử Việt vẫn tiếp tục cần mẫn, lao động để đáp lại tình cảm của các nhà đầu tư. 

Diễm Mi