Gọi dư bị 'tuýt còi', gọi đủ sợ thiếu chỉ tiêu, đại học "đòi" tuyển vượt

Đó là ý kiến của nhiều trường đại học tại Hội nghị công tác tuyển sinh năm 2019 và thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đại học sửa đổi, tổ chức vào 17/7.

Hiệu trưởng than “đau đầu” với xét tuyển

“Phát pháo” phiên thảo luận, PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, nêu ngay trăn trở: Hiện nay, có quá nhiều phương thức tuyển sinh như xét học bạ, điểm thi THPT quốc gia, rồi ĐH Quốc gia cũng có thêm 2 kỳ thi đánh giá năng lực… Điều này dù Luật Giáo dục đại học cho phép nhưng đa dạng quá cũng dẫn đến phức tạp, thực tế chuẩn đầu vào giữa các loại hình có khoảng cách khá nhiều.

Ví như Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM có ưu tiên xét tuyển đối với học sinh trường chuyên, học sinh giỏi phổ thông bằng điểm học bạ, chuẩn đưa ra từ 21- 27 điểm, tức mỗi môn cũng 7- 9 điểm nhưng khi vào học chưa chắc học tốt, nhiều em cũng phải bỏ giữa chừng. Tôi cho rằng cũng nên giới hạn các phương thức xét tuyển, điểm thi THPT quốc gia có đề thi tốt, phổ điểm đẹp thì cũng đủ làm cơ sở để các trường tuyển sinh tốt.

“Áp lực đối với lãnh đạo với các trường là gọi bao nhiêu thì vừa? Gọi đủ hay dư? Tôi thống kê những em điểm cao trúng tuyển vào trường thì đa phần đi du học hết rồi. Các trường tự chủ rất dễ bị sinh viên bỏ vì học phí cao.

Rồi còn tùy ngành học, có những ngành kén người học gọi nhiều vẫn không đủ. Như ngành môi trường gọi 160% thì chỉ nhập học 70%, còn ngành cơ điện tử gọi 105% thì vô đủ 105%. Bởi vậy, gọi bao nhiêu là vừa? Gọi vừa đủ, sinh viên nhập học không đủ thì cấp dưới sẽ “chửi” vì không đủ tiền để “nuôi quân”, nhưng gọi vượt mà lỡ vào dư thì lại phạm quy định của Bộ”, ông Dũng băn khoăn.

PGS.TS Đỗ Văn Dũng cho rằng hiệu trưởng "đau đầu" với chuyện tuyển sinh

Đứng ở góc độ trường tư, PGS.TS Đỗ Văn Xê, Hiệu trưởng Trường ĐH Hùng Vương TP.HCM, cho rằng các trường không nên quá lo lắng chuyện ảo hay không ảo, bởi có lo cũng bằng thừa. Ông nói: Có nhiều phương thức xét, vừa học bạ, đánh giá năng lực, ưu tiên xét tuyển, điểm thi THPT quốc gia… có muốn lọc ảo cũng lọc không xuể. Vậy thì cứ để các trường tự tuyển, tuyển không đủ có thể xét nhiều đợt.

PGS.TS Trần Hoàng Hải, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP.HCM, cho biết: "Trường chúng tôi có kỳ thi đánh giá năng lực riêng, thi xong có thể chiều công bố ngay nhưng theo quy định của bộ thì vẫn phải chờ, chờ lọc ảo nữa, trong khi chúng tôi không hề bị ảo. Tham gia vào nhóm lọc ảo có khả năng phải mất đi những sinh viên vốn đã được "chốt" là đậu rồi".

PGS Hải cũng thừa nhận, chỉ tiêu là vấn để cực kỳ đau đầu của trường công. Dự trù rồi gọi vào bao nhiêu thì đều là suy đoán ban đầu cả. Nếu nhập học thiếu thì không được bù đắp cho chỉ tiêu năm sau, nhưng gọi dư thì sẽ bị kỷ luật nặng.

"Chúng ta nên quan trọng quá trình đào tạo và chuẩn đầu ra hơn đầu vào. Trong quá trình đào tạo, các trường còn phải sàng lọc. Vấn đề này liên quan đến quy định chung chưa thể bao quát tất cả, có trường tuyển sinh nghiêm túc, cũng có trường không nghiêm túc nhưng khi đưa ra quy định thì lại gom chung hết nên quy định hạn chế được trường chưa nghiêm túc nhưng có khi lại bất lợi cho trường làm nghiêm túc", PGS Hải nói.

Các trường quá “hao tâm sức” vào xét tuyển đầu vào

Trước băn khoăn của các trường về phương thức xét tuyển, bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ GD-ĐT, lưu ý các trường cần có thống kê, phân tích để xem xét giữa các phương thức có chênh nhau không? Phân tích chất lượng sinh viên tuyển sinh từ các phương thức xem có sự chênh nhau không? Đây là cơ sở để có những điều chỉnh tuyển sinh đảm bảo chất lượng đào tạo.

Bà Phụng nhấn mạnh: Thời gian tới là cao điểm xét tuyển, các trường cần có trách nhiệm thông tin đầy đủ, công khai, minh bạch những nội dung liên quan tơi tuyển sinh trên trang thông tin của trường với thí sinh.

PGS.TS Trần Hoàng Hải nêu nhiều ý kiến tâm huyết tại hội nghị

Ông Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT, lưu ý trong lộ trình thực hiện tự chủ, các cơ sở đào tạo đại học cũng hướng tới tự chủ trong tuyển sinh, không lệ thuộc hoàn toàn vào kết quả thi THPT quốc gia.

Hướng đi tiếp theo có thể sẽ cho phép thành lập các trung tâm khảo thí độc lập. Các trường ĐH có thể sử dụng kết quả của các trung tâm này để tuyển sinh vài lần trong năm. Khi đó, kỳ thi THPT quốc gia sẽ điều chỉnh để nhẹ nhàng hơn.

Người đứng đầu Bộ GD-ĐT cũng thừa nhận hiện nay các trường quá chú trọng và hao tâm sức vào công tác tuyển sinh đầu vào. Trong khi đó, muốn có chất lượng thì còn phải tính đến quá trình đào tạo để nâng cao chất lượng đầu ra. Ông Nhạ ví von chất lượng đào tạo như "chiếc áo", chất lượng "dỏm" không thể gắn mác "hàng hiệu" để bán giá cao.

Bộ trưởng nhấn mạnh: Trong công tác xét tuyển, tin tưởng các trường sẽ thực hiện có trách nhiệm các quy định tuyển sinh, thực hiện tốt đề án tuyển sinh. Thực hiện tự chủ là một quá trình mình bạch, thực chất, công khai.

Trường đã công bố đề án tuyển sinh thì cần thực hiện đúng tuyên bố trong đề án, tránh trường hợp có trường làm tốt, nhưng có trường chưa tốt ảnh hướng tới cả hệ thống. Yêu cầu thanh tra Bộ, các vụ cục chức năng phải tăng cường quản lý nhà nước, đặc biệt là công tác thanh tra, kiểm tra.

Tiêu Hà