Giúp trẻ hiểu về văn minh kỹ thuật số

Việc giữ gìn danh tính số (thông tin đăng nhập khi truy cập internet) là điều đầu tiên phải cân nhắc khi tham gia thế giới ảo. Bất kỳ hành vi truy cập nào cũng để lại dấu vết cá nhân. Danh tính số có thể ảnh hưởng đến cuộc sống đời thực. Việc sử dụng internet vì thế phải biết cách thức phòng ngừa nhằm đảm bảo những gì mình làm sẽ không gây hậu quả xấu cho mình.

Ảnh mang tính minh họa - Freepik

Suy nghĩ về sức khỏe của mình khi sống chung cùng thế giới ảo cũng là điều đáng quan tâm. Nếu cảm thấy không thoải mái khi ngồi trước máy tính hay điện thoại, thì đã đến lúc cần nghỉ ngơi. Hãy chú ý đến cảm giác của mình sau khi dành thời gian lướt internet; những gì nhìn thấy và đọc được trên mạng có ảnh hưởng đến hành vi đời thực; những bình luận có tác động đến cảm nhận của mình…

Có những người, suốt ngày mải mê với mạng xã hội mà quên đi những mối quan hệ xung quanh mình. Họ như những “con nghiện”. Thói vô cảm cũng bắt nguồn từ đây và đến một lúc nào đó, hành vi, cách ứng xử sẽ bị ảnh hưởng bởi những thông tin lệch lạc từ thế giới ảo. Phân bố thời gian hợp lý giữa việc học tập, lao động, nghỉ ngơi và đặc biệt là thời gian dành cho mạng xã hội là cách giúp chúng ta thích nghi với thời đại ngày nay.

Chia sẻ thông tin có trách nhiệm cũng là sự thể hiện văn minh kỹ thuật số. Cần hiểu rằng người đứng sau màn hình cũng là một con người có cảm xúc giống chúng ta. Mỗi người đều có những câu chuyện riêng cần được tôn trọng. Với những nguồn tin, chúng ta phải biết kiểm chứng, thẩm định để đưa ra những nhận xét, bình luận khách quan.

Đây chính là văn hóa ứng xử trên không gian mạng. Cũng cần dành thời gian để suy ngẫm về những thông tin mình chia sẻ, và cân nhắc xem nó có làm tổn thương người khác không, có dễ gây hiểu lầm hoặc làm tổn hại tới danh tiếng người khác hay không. 

Internet giúp việc kết nối con người với con người trở nên dễ dàng. Nó mở ra cho chúng ta vô vàn cơ hội, nhưng kèm theo những rủi ro. Vì thế, khi tiếp cận với không gian mạng, mỗi người, đặc biệt là trẻ em, nên học hỏi và thấu hiểu cách truy cập an toàn, giao tiếp tôn trọng và giữ gìn sức khỏe.

Cha mẹ chính là kênh quan trọng giúp những người trẻ trở thành những công dân số có đủ kỹ năng và kiến thức để tự tin sử dụng công nghệ, tạo ra nội dung số tích cực cho mình và cộng đồng. 

Lê Tấn Thời