Giúp con dùng tiền lì xì

Ảnh mang tính minh họa: Internet

“Hai đứa trẻ nhà tôi đứa nào cũng có một số tiền lớn, được lì xì trong những ngày tết. Điều làm tôi băn khoăn là hai đứa đòi tự ý sử dụng, bàn với nhau đi mua sắm theo sở thích. Tôi không đồng ý thì hai đứa bảo đó là tài sản của mình. Tôi không biết làm sao để con biết cách dùng tiền lì xì cho hợp lý”, chị Hạnh (Q.Thủ Đức) than thở sau những ngày nghỉ tết dài. Chuyện những đứa trẻ bỗng nhiên trở nên “kếch xù” sau tết và yêu cầu được tùy nghi sử dụng số tiền ấy, không còn là chuyện lạ trong nhiều gia đình.

Chị Hằng (Q.Gò Vấp) thì cho biết con gái chị mới 10 tuổi, lén mẹ dùng tiền lì xì mua chiếc điện thoại hai triệu đồng khoe với bạn bè, nhưng sau đó điện thoại “không cánh mà bay”. Chị cũng không biết khuyên con sử dụng tiền lì xì như thế nào.

Gia đình anh An (Q.12) tết năm trước bị một phen lộn xộn, khi cô con gái 13 tuổi dùng toàn bộ tiền lì xì mời bạn bè cùng lớp ăn uống tưng bừng, ngay trong ngày đầu năm đi học lại. Anh vào facebook của con, thấy rất nhiều lời cảm ơn, khen tụng đến trời xanh vì sự rộng rãi, “chịu chơi” của con gái. Cô bé hồi đáp “tiền lì xì tớ nhiều lắm, các cậu an tâm”. Anh giận nhưng không làm gì được vì chính anh đã bảo với con gái từ nhỏ rằng “tiền lì xì là của con”.

Khi con còn nhỏ, từ mẫu giáo đến lớp 2, ý thức về tiền bạc chưa có, chúng ta dễ dàng hướng dẫn con sử dụng tiền lì xì. Có thể mua một con heo đất, cùng con bỏ tiền lì xì vào và giải thích đó là tiền tiết kiệm, dùng cho việc học hành sau này của con.

Khi con được khoảng bảy tuổi, bắt đầu ý thức về tác dụng của tiền, chúng ta hãy trao đổi thẳng thắn và rõ ràng với con về cách sử dụng tiền lì xì sao cho hợp lý. Có thể con phản đối nhưng khi nghe phân tích từ cha mẹ, con sẽ có cái nhìn, quan điểm đồng cảm hơn với cha mẹ.

Cơ hội day con về lòng nhân ái

Trong quá trình trẻ hình thành nhân cách, nếu cha mẹ không giáo dục con về lòng nhân ái, đứa trẻ có thể “thành công” nhưng không “thành nhân”. Lúc con đang có nhiều tiền lì xì là một trong những thời điểm thích hợp để giúp con thực hành bài học về tình yêu thương.

Trước hết, trò chuyện về lòng nhân ái, sau đó đến hành động giúp đỡ cụ thể. Khi con nhận thức được thế nào là giúp đỡ, chia sẻ thì hành động mới mang tí nh tự nguyện. Chọn một hoàn cảnh khó khăn là người già hay trẻ nhỏ trong họ hàng để thuyết phục trẻ cùng tới thăm và tặng quà. Cha mẹ cũng cần “hùn hạp” với con trong việc giúp đỡ này để tỏ rõ thành ý, nêu gương.

Người bạn tôi kể anh cùng đứa con trai tám tuổi mang ít bánh trái kèm một bao thư hai triệu đồng cho một người dì họ xa của anh. Khi biết tiền mua quà và tiền trong bao thư có phần của cháu, bà cảm động rơi nước mắt: “Cháu còn nhỏ mà biết thương người thì sau này, bà tin cháu sẽ là người tốt”. Bà dì ra vườn hái đu đủ chín cây tặng, con trai anh trân trọng ôm trái đu đủ về, mời anh chị em họ ăn. Anh bảo “Của cho không bằng cách cho”. Người dì đã dạy cho con anh một bài học đẹp về sự cho và nhận, cho đi cũng là đã nhận rồi.

Chúng ta cũng có thể chọn một gia đình trong xóm, trong làng, trong khu phố để đưa con đến tặng quà. Ta phải hiểu rõ gia cảnh của họ để trò chuyện, trao đổi với con về hoàn cảnh của hàng xóm, cho con thấy tiền của con được sử dụng hợp lý, đúng chỗ. Hoặc đưa con đến những nơi làm từ thiện để đóng góp. Chúng ta cho người tiếp nhận biết nguồn gốc số tiền đóng góp này là từ tiền lì xì của con để dạy con về tính minh bạch. 

Cơ hội dạy con cách dùng tiền và giá trị vật chất

Đây cũng là dịp để chúng ta dạy con về cách sử dụng tiền bạc nói riêng và giá trị vật chất nói chung. Tôi thuyết phục con gái bảy tuổi của mình dùng một phần ba số tiền lì xì có được để giúp đỡ một người em họ mồ côi. Phần còn lại tôi không mua heo đất cho con bỏ vào mà cùng con ra ngân hàng lập tài khoản.

Con gái tôi rất vui, bảo “Con sẽ có tiền lời hàng năm. Tiền sẽ sinh ra tiền, mẹ tính toán hay thật”. Tôi nói số tiền lì xì này tuy ít ỏi nhưng sẽ dần thành số tiền lớn, cần thiết khi con gặp khó khăn. Tôi cho con bài học về lập kế hoạch chi tiêu, bài học về thực hành tiết kiệm.