Giữa cơn đại dịch, cân nhắc đầu tư giáo dục cho con

Công, tư hay quốc tế?
Anh Nguyễn Phạm Nhật Minh (Q.8, TP.HCM) có con gái đang tuổi học mầm non, rất băn khoăn trong việc chọn loại hình trường để con theo học. Bởi, con gái anh khá nhút nhát, dễ tổn thương và có thiên hướng nghệ thuật, tư duy cá thể hơn là thể hiện bản lĩnh trước đám đông.

“Tôi tìm hiểu và muốn con học trường quốc tế. Nhưng có quá nhiều thứ để cân nhắc: đầu tiên, thu nhập tôi chỉ đủ để cho con đi học, chi tiêu khác phải dè xẻn lại. Kế đến, khi con học hết tiểu học hoặc THCS, nếu lúc đó không có khả năng tiếp tục cho con học quốc tế thì con sẽ rất khó hòa nhập khi bắt đầu ở môi trường công lập. Thêm nữa, vợ tôi muốn con học trường công, để con sống trong môi trường xã hội quen thuộc và có sự cạnh tranh quen thuộc sau này”, anh Minh chia sẻ khó khăn của gia đình. 

Học sinh trường có yếu tố quốc tế thường sẽ được phát triển đồng bộ các kỹ năng ngoài học thuật nhưng học phí cao và khó thích ứng khi quay về trường công - Ảnh: Phúc Trần

Nỗi lo của anh Minh cũng là trăn trở của nhiều cha mẹ khi chọn loại hình trường để con gửi gắm tương lai. Trước đây, xu hướng lựa chọn phổ biến của các gia đình có thu nhập trung bình khá là các trường tư theo hướng quốc tế dạy chương trình Việt Nam có tăng cường tiếng Anh hoặc dạy chương trình song ngữ. Người khá giả sẽ cho con học chương trình quốc tế 100% để định hướng du học.

Thế nhưng, đại dịch xảy ra, kinh tế nhiều gia đình khó khăn, việc du học gặp trở ngại, cộng thêm các cuộc “đụng độ” giữa trường quốc tế và phụ huynh về tranh chấp học phí hai năm nay đã khiến nhiều phụ huynh e ngại. Nhiều người chọn cách ở bậc học mầm non, tiểu học sẽ học loại hình trường có chi phí mềm, lên đến trung học mới chuyển sang trường quốc tế. 

Còn chị Phan Thị Tố Nga (TP.Thủ Đức) thì sau khi cân đo điều kiện kinh tế và vị trí địa lý của nhà đã quyết định cho con vào lớp Một trường công. Nhưng có một vấn đề là học trường công gần nhà hay ráng vô Q.1, Bình Thạnh học trường công “xịn”? Bản thân chị muốn con học không quá áp lực, không chạy theo guồng quay thành tích của các trường điểm. Tuy nhiên, chị lại lo là những trường công không có tiếng thì con dễ bỏ mất những điều kiện thụ hưởng giáo dục tốt nhất.

Loay hoay để tìm ra môi trường giáo dục phù hợp cho con khiến nhiều phụ huynh mắc sai lầm khi không khớp được mục tiêu và điều kiện - kinh tế gia đình và tố chất đứa trẻ - khi đưa ra quyết định. Theo các nhà giáo dục, mỗi đứa trẻ có thiên hướng khác nhau và mỗi gia đình có định hướng, mục tiêu giáo dục khác nhau nên để đưa ra lựa chọn tốt nhất phải đi từ vấn đề cốt lõi là hiểu được đứa trẻ phù hợp điều gì. Sau đó, mới đối chiếu với các vấn đề còn lại. 

Hiểu và đồng hành cùng con
Thực tế, mỗi loại hình trường đều có ưu và nhược điểm. Vì vậy, trước hết phải hiểu con và mong muốn của gia đình.
Thạc sĩ giáo dục Nguyễn Hồ Thụy Anh, giảng viên Trường Phát triển tài năng và tính cách John Robert Powers, chia sẻ, khi con gái đầu đến tuổi đi học mầm non và cấp I, với tình hình tài chính của gia đình, cô không có lựa chọn nào khác ngoài trường công. Lúc đó, hai tiêu chí được đặt lên hàng đầu là trường gần nhà và nhà vệ sinh trong trường phải sạch. Đến cấp II, III, định hướng vẫn trường công nhưng phải là trường công tốt, trường chuyên càng hay. Đây là giai đoạn con chịu ảnh hưởng nhiều bởi những người bạn cùng tuổi. Học sinh trường công tốt hay trường chuyên tương đối lành, phần đông có định hướng rất rõ cho tương lai. 

Nếu quyết định cho con học trường công, cha mẹ phải trang bị cho con ba điều: thứ nhất, hình thành kỹ năng tự học ngay từ bậc tiểu học. Thứ hai, phải có kế hoạch cho con học các môn năng khiếu như võ, bơi, đàn… và đặc biệt là tiếng Anh. Thứ ba, học cách giúp con vượt qua những cú sốc tâm lý do những áp lực đến từ sự bất cập của trường công. Quan trọng hơn là gia đình phải tạo ra cái nôi giáo dục để con có được kỹ năng. Kể cả cho con học trường quốc tế, cũng phải trang bị kỹ năng cho con. Bởi, không trường học nào trang bị điều đó cho trẻ tốt bằng sự định hướng của cha mẹ.

Bà Nguyễn Thị Kiều Oanh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển giáo dục Khôi Nguyên, có ba người con. Trước khi vào học ở Trường Quốc tế Canada ở lớp Tám và lớp Chín, hai con đầu của bà đã trải qua hết môi trường công lập và tư thục, đến năm lớp 12 thì du học. Thấy anh chị du học, con gái út cũng muốn du học Canada. Nhưng khi học hết lớp Tám, con lại thay đổi ý định, tiếp tục học phổ thông ở Việt Nam.

Ảnh minh hoạ

“Dù chỉ học ở Việt Nam nhưng con vẫn phát triển tốt, chưa tốt nghiệp phổ thông nhưng nhận được 19 lời mời của các trường đại học nước ngoài. May mắn, tôi có con trải nghiệm hết các môi trường giáo dục, có con du học sớm, có con ở lại Việt Nam để so sánh. Theo tôi, khi học ở nước ngoài sẽ học được nhiều điều mới, nhưng hiện nay nếu môi trường tại các trường quốc tế bài bản, học sinh vẫn có thể trải nghiệm rất nhiều điều hay”, bà Kiều Oanh chia sẻ.

Việc chọn trường quốc tế ở thời điểm này cũng khiến phụ huynh e ngại, bởi học phí cao dẫn đến sự rủi ro khi đi đường dài. Tiến sĩ Brenda J. Williamson, Tổng Hiệu trưởng Hệ thống trường quốc tế Canada, đưa ra lời khuyên: khi chọn trường cho con, phụ huynh nên xem xét kỹ về quan điểm giáo dục, mục tiêu và tầm nhìn của nhà trường xem có phù hợp với định hướng của gia đình không. Phụ huynh có thể đánh giá chất lượng của trường thông qua các đối tác liên kết, các chương trình giáo dục họ đang triển khai. Việc liên kết giữa các trường sẽ giúp ích cho chất lượng đầu ra của học sinh được thụ hưởng nền giáo dục chất lượng, dễ tiếp cận các đại học quốc tế. Một ngôi trường tốt sẽ nhìn vào sự phát triển tổng hòa, toàn diện của mỗi trẻ em, hơn là chỉ tập trung về học thuật.

Theo tiến sĩ Brenda, lựa chọn trường quốc tế là khoản đầu tư đáng kể, nhưng cũng sẽ trao thêm nhiều cơ hội cho học sinh. Khi thụ hưởng nền giáo dục toàn diện, học sinh sẽ sở hữu nhiều tiềm năng thuận lợi hơn có giá trị đi cùng các em suốt quãng đường đại học và hoạt động xã hội về sau. Phụ huynh nên cẩn thận khi chọn trường quốc tế hay song ngữ cho con tại thời điểm này. Ở một số hệ thống trường quốc tế vẫn có hệ song ngữ lẫn quốc tế, tuy nhiên phải chắc chắn họ hỗ trợ học sinh mạnh mẽ về vấn đề học online. Giáo viên và phụ huynh phải hiểu rằng, ngay cả khi học online thì chất lượng giáo dục vẫn phải đảm bảo như học trực tiếp.

Trong bối cảnh dịch bệnh, phụ huynh dĩ nhiên sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn khi cho con học tại các trường quốc tế. Nhưng suy cho cùng, COVID-19 rồi sẽ kết thúc, nền kinh tế sẽ phục hồi, nhưng cơ hội vàng cho sự phát triển của con thì không trở lại, không thể lấy lại.

Tiêu Hà