Giữ chân cán bộ, công chức, viên chức

Áp lực vì công việc quá tải dẫn đến cán bộ, công chức nghỉ việc ở TPHCM - Ảnh: LĐO

Báo cáo cho biết, phần lớn người xin thôi việc ở các ngành giáo dục, y tế, xây dựng, kế hoạch - đầu tư, cán bộ ở cơ sở. Theo báo cáo, nguyên nhân thôi việc chủ yếu là do chế độ tiền lương, chính sách đãi ngộ chưa tương xứng; cơ hội thăng tiến khó khăn, nhất là đối với người trẻ; áp lực công việc quá lớn ở nhiều ngành, đơn vị… Đó là những nguyên nhân không phải mới nhưng tình hình đã không được cải thiện nhiều và có vẻ như ngày càng căng thẳng hơn.

Có lẽ quyết định rời khỏi khu vực công là điều không dễ dàng đối với các trường hợp xin thôi việc, bởi phần lớn đã gắn bó với việc học, việc làm, với nghề nghiệp mình yêu thích nhiều năm. Có lẽ, mỗi người đều có những điều kiện, hoàn cảnh riêng nên không thể tiếp tục làm việc trong môi trường công vụ. Chúng ta tôn trọng quyết định thôi việc của họ nhưng lấy làm tiếc bởi đó là nguồn nhân lực được đào tạo, lại có nhiều kinh nghiệm, không ít người có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ. Rồi đây, sẽ có người mới được tuyển vào thay thế nhưng cũng cần có thời gian để thích ứng công việc.

Các giải pháp nhằm xử lý tình hình cũng đã được UBND TPHCM đề nghị với cấp Trung ương, trong đó có việc tập trung xem xét, giải quyết về cơ chế, chính sách và số lượng biên chế phù hợp… Về thu nhập tăng thêm, trong trường hợp có nghị quyết thay thế Nghị quyết 54/2017/QH14, cần duy trì nội dung này. UBND TPHCM sẽ thu xếp, dành ra một khoản tiền từ ngân sách thành phố để chi.

Về biên chế, trước mắt, cần làm cuộc “giải cứu” đối với các phường, xã đông dân và những nơi có đặc điểm, tính chất công việc phức tạp bởi khi triển khai thực hiện Nghị định 34/2019/NĐ-CP, Nghị định 33/2021/NĐ-CP, mỗi phường, xã hiện còn khoảng 34 - 36 người. Theo tính toán, nếu so về dân số thì trung bình một công chức TPHCM phải phục vụ số người dân đông gấp 3,2 lần so với cả nước. 

Đặc biệt, TPHCM hiện có sáu phường, xã trên 100.000 dân, 48 phường, xã trên 50.000 dân. Cũng có nhiều phường, xã có dân số không cao (khoảng 20.000 dân) nhưng phục vụ số khách vãng lai rất lớn, có nơi giải quyết trên 2.000 hồ sơ/ngày, có nơi cán bộ nhiều bộ phận phải trực đêm để giải quyết công việc. Đặc biệt, có trường hợp do làm việc trong tình trạng quá tải kéo dài mà đổ vỡ hạnh phúc gia đình. 

Việc đổi mới cách tuyển chọn lãnh đạo, quản lý, tạo điều kiện thăng tiến cho người trẻ, giỏi đã được nói nhiều và đã có những đề án, quy trình, thủ tục… nhưng vẫn còn là điểm nghẽn. Không ít người cho rằng, mình đang bị “quy hoạch treo”. Lần này, UBND TPHCM có đề cập nhiều giải pháp nhưng quan trọng vẫn là khâu tổ chức thực hiện, vẫn là trách nhiệm của người đứng đầu, sao cho việc đánh giá, xem xét đề bạt, bổ nhiệm được tiến hành một cách thực chất, khách quan, tạo động lực phấn đấu, rèn luyện, nhất là đối với cán bộ, công chức, viên chức trẻ.

Tăng cường cải cách hành chính, xây dựng cơ chế vận hành theo mô hình chính quyền đô thị, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhằm tăng tính chủ động cho địa phương, cơ sở, trong đó có quyền chủ động về nhân sự và ngân sách, khắc phục tình trạng xin - cho… là những vấn đề mà UBND TPHCM đã và đang kiến nghị với Trung ương. 

Những phần việc thuộc thẩm quyền TPHCM, của từng cơ quan, đơn vị đối với công tác cán bộ, cần cố gắng tạo sự chuyển biến, như sâu sát, lắng nghe, quan tâm xử lý từng trường hợp một cách nhuần nhuyễn. Trong môi trường công vụ có nhiều áp lực và rủi ro, cần có sự chia sẻ và cộng đồng trách nhiệm nhiều hơn là đổ lỗi cho cấp dưới. Nói đi đôi với làm, tạo sự công bằng trong công tác cán bộ có lẽ là một trong những nội dung quan trọng trong việc xây dựng lòng tin đối với cán bộ, công chức, viên chức. 

Phạm Phương Thảo

(nguyên Chủ tịch HĐND TPHCM)