Giới trẻ Nhật Bản cô đơn hơn thế hệ lớn tuổi

Chuyển từ nhà tạm trú này sang nhà trọ khác cho đến khi tròn 18 tuổi, Aya thấy cô đơn hơn bao giờ hết. Ra đường, cô trở nên nghiện sự ấm áp và sự quan tâm của những người đàn ông ăn mặc đẹp từ các câu lạc bộ tiếp viên ở Tokyo.

“Tôi nghĩ rằng tôi không đơn độc, ít nhất ai đó đã nhìn thấy tôi, dù chỉ trong một khoảnh khắc, và rằng tôi không vô hình”, cô gái 24 tuổi nhớ lại.

Sự đồng hành này hóa ra chỉ là một vỏ bọc và phải trả giá đắt. Nó khiến cô ấy kiệt quệ về mặt tài chính với khoản nợ hơn năm triệu yên (hơn 30.000 USD) nhằm chi trả cho các mới quan hệ mua - bán và đến giờ cô vẫn khao khát một mối quan hệ thực sự.

Cách đó khoảng 130km tại Naka, Nacchan 24 tuổi cũng cảm thấy bị cô lập. Sau khi tốt nghiệp đại học, cô đã trở về quê hương để nghiên cứu và hỗ trợ tòa thị chính trong việc quy hoạch đô thị.

Nhìn thấy bạn bè khoe khoang những bữa ăn xa hoa của họ trên mạng xã hội khiến cô ấy cảm thấy xa lạ hơn. “Đó là điều làm tôi thấy đau đớn khi nhận ra rằng mình khác biệt với họ”, cô nói.

Làm việc quá sức có liên quan tới cảm giác cô đơn. Nhật Bản là 1 trong những quốc gia có thời gian làm việc dài và khắc nghiệt

Một cuộc khảo sát ở Nhật Bản năm 2022 cho thấy 40,3% trong số 20.000 người được hỏi "cảm thấy cô đơn".

Mặc dù sự cô đơn không phải là điều hoàn toàn bất ngờ ở một đất nước nổi tiếng với nền văn hóa xã hội biệt lập, nhưng điều đáng chú ý là những người ở độ tuổi 20 và 30 lại có mức độ cô đơn cao nhất. Hình thức sống một mình cực đoan nhất được thể hiện ở một nhóm người được gọi là hikikomori, hay những cá nhân chỉ quanh quẩn trong nhà.

Đối với Kyoko Hayashi, lối sống hikikomori bắt đầu khi cô 16 tuổi. Cô nghỉ học và trở thành một người khép kín. Cô cho rằng sự rút lui của mình là do các quy tắc khắc nghiệt của trường học. “Tại sao họ lại dùng đến bạo lực để đàn áp trẻ em trong một ngôi trường được cho là nuôi dưỡng chúng?” cô đặt câu hỏi. Sự bất mãn này khiến cô thỉnh thoảng nhốt mình trong nhà cho đến tuổi 30.

Năm ngoái, một cuộc khảo sát của Bộ giáo dục cho thấy gần 300.000 học sinh tiểu học và trung học cơ sở ở Nhật Bản đã từ chối đến trường trong ít nhất 30 ngày.

Tamaki Saito, giáo sư khoa tâm thần xã hội và sức khỏe tâm thần tại Đại học Tsukuba, cho biết ước tính khoảng 20% trong số những học sinh này có khả năng trở thành những kẻ ẩn dật trong thời gian dài. "Các lớp học tiểu học và trung học cơ sở ở Nhật Bản đã trở thành không gian rất áp bức đối với học sinh", ông nói và chỉ ra rằng các quy định nghiêm ngặt về màu tóc, độ dài váy và các quy tắc liên quan đến ngoại hình khác có thể tạo ra một môi trường ngột ngạt cho trẻ.

Tuy nhiên, sự cô lập tự áp đặt ở giới trẻ không chỉ có thể là do những quy định cứng nhắc của nhà trường. Theo Hideaki Matsugi, Giám đốc Văn phòng Chính sách về Cô đơn và Cô lập của Nhật Bản, còn có những người cô đơn theo những câu chuyện khác. Như anh Seigo Miyazaki cũng cảm thấy rằng bạn bè sẽ không hiểu được những khó khăn của mình, ngay cả khi anh cố gắng giải thích.

Mẹ anh mắc căn bệnh nan y, teo cơ đa hệ thống. Do chị gái đi học đại học xa và cha bận rộn với công việc, anh đã chăm sóc mẹ từ năm 15 tuổi và trở thành người chăm sóc chính cho mẹ ngay sau khi tốt nghiệp trung học.

Phần lớn là do trách nhiệm chăm sóc, anh đã hoãn việc học lên cao và cắt đứt liên lạc với những người bạn thời thơ ấu và cả bạn gái. "Tôi cảm thấy xấu hổ khi nói chuyện với bạn bè về chuyện gia đình của mình", người đàn ông 34 tuổi này cho biết.

Mitsunori Ishida, giáo sư xã hội học tại Đại học Waseda, nhận xét rằng những người trẻ tuổi thường có xu hướng tránh giao du với người khác vì sợ những phức tạp hoặc sợ làm gánh nặng người khác.

Mitsunori Ishida cho biết, cảm giác cô đơn có thể trở thành các vấn đề sức khỏe tâm thần nghiêm trọng - các chuyên gia sức khỏe tâm thần phân biệt giữa cảm giác cô đơn tạm thời và cô đơn mãn tính, một tình trạng biểu hiện bằng cảm giác cô lập dai dẳng. “Nó sẽ làm mất đi lòng tự trọng của bạn. Và đó là nỗi cô đơn sẽ giết chết bạn” Roseline Yong, phó giáo sư về sức khỏe cộng đồng tại Đại học Akita cảnh báo.

Một nghiên cứu năm 2021 cho thấy, sự cô đơn có tác động mạnh hơn đến ý định tự tử. Sự cô đơn cũng có thể tự duy trì và dẫn đến những hành vi hoặc suy nghĩ thúc đẩy sự cô lập hơn nữa, một chu kỳ mà các nhà tâm lý học gọi là vòng lặp cô đơn.

Con đường phục hồi của những người sống ẩn dật, thoát khỏi sự cô đơn ở Nhật Bản rất khó khăn. Tuy nhiên, chính phủ Nhật Bản đã có những chính sách hỗ trợ và cộng đồng giúp người cô đơn dễ dàng tiếp cận. Vào ngày 1/4, Nhật Bản đã ban hành luật coi “sự cô đơn và tách biệt” là vấn đề xã hội, yêu cầu chính quyền địa phương phải thành lập các nhóm hỗ trợ cho những người có nhu cầu cả về tinh thần lẫn vật chất.

Thảo Nguyễn (theo CNA)