Giỗ cha mùa giãn cách

Hôm nay là giỗ ba. Chưa thể đi lại giữa các tỉnh thành nên cả nhà con không thể về cúng ba. Đã 11 năm ba rời xa chúng con. Vào ngày này những năm trước, bà con cả họ tụ họp về đông đủ. Chị hai và vợ chồng thằng út đã về nhà từ mấy ngày trước, phụ vợ chồng thằng Tư dọn dẹp, trang hoàng.

Mọi người lần lượt thắp nhang cho ba, nhắc chuyện hồi đó ông Tám La (biệt danh chúng con đặt cho ba) hay rầy thế này, hay nói câu kia. Trong ký ức của mọi người, ba là ông già kỹ tính nhưng rất dí dỏm, thương yêu con cháu.

Mùa dịch, mâm chay cúng ba chỉ đơn giản vậy thôi

Trong lúc mọi người ăn tiệc vui vẻ thì con ra mộ ba, thắp cho ba nén nhang. Con ngồi tựa bên mộ ba, ôm choàng phiến đá lạnh. Con kể: Bé Thủy cháu nội ba đã đi làm rồi. Thằng Xí Được cháu đích tôn của ba đã đậu vào trường chuyên. Thằng Nâu có bồ rồi nha ba, ba sắp có cháu dâu… Mẹ thì nhớ nhớ quên quên. Mỗi lần mẹ không chịu ăn, chị hai dụ “mẹ ăn đi, ông Tám thương”. Vậy là mắt mẹ sáng rỡ: “Ba bây nói vậy thiệt hả?” rồi mẹ ráng nuốt muỗng cơm.

Cảnh cả nhà đoàn tụ giờ đã quá xa

11 năm rồi, tình thương của mẹ, của chị em con dành cho ba chưa bao giờ phai nhạt. Dù chỉ là trò chuyện với bia mộ, nhưng con vẫn cứ kể. Con tưởng chừng ba đang trả lời: “Vậy hả bây, ba mừng”. Con huyên thuyên đủ thứ chuyện, con khóc rồi con cười… Mà lạ rằng, trút hết mọi chuyện với ba rồi, con có cảm giác nhẹ nhõm như thể ba biết hết, nghe hết những gì con nói.

Con vẫn nhớ hoài những đồng tiền lẻ ba bán chuối, bán dừa... dành dụm giấu giếm mẹ để dúi cho con. Những tờ tiền nhăn nheo, đẫm mùi mồ hôi ba khiến con rưng rưng nước mắt. Cho tiền con, chưa bao giờ ba dặn "xài ít nghe con", hay "tiền khó kiếm", ba chỉ dặn "ráng học sau này được nhờ tấm thân. Con gái học cao, sau này không cần nhờ ai, chồng con cũng nể". Là ba nghĩ giùm con tương lai mai này.

Đến lúc đi làm, con luôn cố gắng hết sức để ba mẹ được đủ đầy. Chỉ mấy năm sau thôi, con đau lòng khi ba nhìn mớ hải sản con mua về, thở dài: "Giờ già rồi, ăn cái gì cũng không ngon con ơi". Con chảy nước mắt, trách thời gian sao tàn nhẫn...

Giỗ ba năm nay, vợ chồng thằng Tư nấu mâm cơm cúng ba. Chị hai và vợ chồng thằng út ở Cần Thơ cũng cúng ba. Riêng con, không cúng gì. Con lần lên sân thượng, trông về hướng quê nhà, vái vọng cho ba nén nhang.

Cha con mình đã giao kèo rồi, phải không ba, rằng ba còn sống giá nào con cũng lo cho ba đủ đầy. Ba mất, con không cúng gì đâu, vì con không chơi với người chết.

Khi ấy, Ba cười khà khà, cốc đầu con. Lát sau ba nói : “Ừ, chết rồi có ăn uống được gì mà cúng”. Vậy nên suốt mấy năm ba ở Sài Gòn với vợ chồng con để tiện chữa bệnh, con đã làm hết sức mình để ba được thoải mái nhất, để giảm bớt những cơn đau đớn mà căn bệnh tai biến của người già hành ba tơi bời.

Nhớ lần ba không tự chủ khi đi vệ sinh. Ba ngại không muốn phiền con gái nên nói: “Để trưa chồng bây về làm”. Con cười xòa: “Ba mắc cỡ hả, trời ơi, già mà mắc cỡ gì?”. Rồi con vừa lau rửa cho ba vừa huyên thuyên kể bé Nâu lấy bột cà phê vẽ bậy đầy vách tường, đang bị phạt trong bếp. Bữa trước thì dùng khăn tắm mới tinh để lót ổ cho chó cưng nằm... Ba ờ ờ: “Nó phá giống bây hồi nhỏ, lấy than vẽ bậy đầy vách ván trong bếp chớ đâu”.

Cha con mình đã vượt qua nỗi ngại ngần lần đầu đó. Những lúc ba yếu mệt trong người, hệ tiêu hoá trục trặc, con phải thay rửa, lau dọn ngày mấy lượt. Ba áy náy nắm tay con: “Ba làm bây cực quá”.

Con chảy nước mắt nhưng lén quay đi, cười xòa: “Hồi con bé tí, ba cũng thay tã cho con y vầy mà”. Ba bật cười: “Tổ cha mày...”.

Giờ con thèm quá câu mắng yêu của ba...

Tất cả yêu thương trong đời con (ngoài phần dành cho mẹ) đều gửi hết nơi ba, nên khi ba đi rồi, con chông chênh không thể cân bằng. Con thương ba cả đời vất vả vì các con. Con trông về hướng quê nhà, có ngôi sao rất sáng phía đó, phải là ba đó không? Tụi con an ổn hết, cả nhà được chích ngừa vắc xin hết rồi, ba yên tâm nhé...    

                                                                                                                                                                                                                                        Nguyễn Minh Trang