Giày cao gót ra đời dành cho nam hay nữ?

Từng là kiểu giày dành riêng cho các kỵ sĩ

Theo ghi nhận, hàng thế kỷ trước, nguồn gốc giày cao gót vốn là loại giày chỉ dành riêng cho phái mạnh. Người ta tạo ra loại giày này để các kỵ sĩ có thể dễ dàng trụ vững trên lưng ngựa, lấy thế bắn cung chính xác hơn.

Dựa trên những ghi chép vào thế kỷ 15, những bức vẽ vào năm 1591 và 1593 đã ghi lại hình ảnh những kỵ sĩ Ba Tư mang những đôi giày cao gót. Có thể nói đây chính là kiểu giày phổ biến dành cho nam giới ở vương quốc Ba Tư (Iran ngày nay), dưới triều đại Safavid và rất được hưởng ứng.

Vào cuối thế kỉ XVI, dưới quyền Shah Abbas I, đế chế Ba Tư lần lượt đánh bại Uzbeks, Ottoman và mở rộng lãnh thổ, trở thành một trong những cường quốc khu vực lúc bấy giờ. Trong cuộc chinh phạt này, những đội kỵ binh đóng vai trò vô cùng quan trọng và giày cao gót được họ sử dụng một cách hiệu quả.

Là mốt của các quý tộc Tây Âu

Năm 1599, với mong muốn kết giao và tìm sự trợ giúp từ các nước phương Tây, Vua Abbas I đã cử sứ giả đến Nga, Đức và Tây Ban Nha để mở rộng giao bang và cũng từ đó văn hóa của những đôi giày cũng lan sang các nước này. Một làn sóng về các vật dụng Ba Tư trong đó có giày cao gót nhanh chóng lan rộng khắp các nước Tây Âu. Những đôi giày cao gót được giới quý tộc của các nước này cực kì ưa chuộng và xem nó là sự chứng tỏ về quyền lực và địa vị xã hội.

Làn sóng giày cao gót lan rộng đến các tầng lớp thấp hơn, họ bắt đầu bắt chước mang những kiểu giày này. Khi đó, giới quý tộc bèn tăng chiều cao của giày để tạo nên sự khác biệt với dân thường. Chiều cao của đôi giày khi đó trở thành thước đo giai cấp của các tầng lớp trong xã hội.

Đại diện cho kiểu cách xa hoa trong thời kỳ này chính là hoàng đế Louis XIV của nước Pháp. Với chiều cao chỉ 1,63 m nên đức vua cực kỳ ưa chuộng những đôi giày cao gót. 

Những đôi giày của ông có gót cao đến 10 cm và được trang trí khá cầu kỳ, màu sắc ông ưa chuộng là gam màu đỏ được tạo màu bằng kỹ thuật nhuộm đắt tiền. Vua Pháp Louis XIV lúc đó còn ra lệnh, chỉ quý tộc mới được đi giày cao gót có đế màu đỏ.

Năm 1630 giày cao gót bắt đầu phổ biến với phụ nữ

Nguồn gốc giày cao gót có dấu mốc quan trọng đặt nền móng cho những đôi giày cao gót ngày nay chính là từ Nữ hoàng Pháp Catherine de Medic, vào lễ cưới của mình vào năm 1533. Vì không muốn xuất hiện với chiều cao khiêm tốn, bà đã đặt một đôi giày có đế cao, chính sự xuất hiện ấn tượng này của nữ hoàng trên giày cao gót đã khiến công chúng, đặc biệt là phái đẹp bị chinh phục và muốn sở hữu những đôi giày tương tự như thế.

Đến những năm 1630, phụ nữ bắt đầu ứng dụng xu hướng thời trang nam tính và giày cao gót cũng nằm trong số đó.  Lúc này, để phân biệt giày nam và giày nữ, đàn ông sẽ chọn kiểu giày có gót to, dày và đế thấp, trong khi phụ nữ mang giày có hình dáng gót nhọn và thanh mảnh như ngày nay.

Đến đầu thế kỷ 18, nam giới bắt đầu tập trung vào vẻ ngoài nam tính bằng việc giảm lượt các phụ kiện màu mè, lòe loẹt, bao gồm cả giày cao gót. Đến năm 1740, đàn ông ngừng hẳn việc mang giày cao gót bởi họ cho rằng nó quá nữ tính..

Sau Cách mạng Pháp 1789 có một sự thay đổi lớn trong phong cách giày của những người giàu. Những đôi giày được làm bằng chất liệu lụa, satin đắt tiền và trang trí cầu kỳ dần biến mất. Ý tưởng mang tính cách mạng bình đẳng giới cũng ảnh hướng tới những thiết kế giày, giày da cho cả đàn ông và phụ nữ dần trở nên phổ biến. 

Ở các một vài quốc gia ngoài Pháp, nhiều loại hình giày cao gót có hình dáng độc đáo vẫn được sử dụng. Tuy nhiên, những đôi giày cao gót từng có lúc còn bị coi là biểu tượng của sự mê hoặc, ma quái và bị cấm sử dụng. Nguồn gốc giày cao gót theo thời gian đã dần bị người dùng lãng quên vì kiểu dáng, chất liệu liên tục thay đổi để thời thượng và phù hợp với người dùng hơn.

Năm 1950 giày cao gót chính thức trở thành biểu tượng của phái đẹp

Trong suốt thế kỷ 19 và nửa đầu thế kỷ 20, chân của phụ nữ luôn bị ẩn dưới chiếc váy dài nên phong cách của những giày không được quan tâm nhiều.

Đến những năm 1920, khi thời trang Flapper dành cho phụ nữ trẻ, hiện đại, yêu lối sống tự do, phóng túng trỗi dậy với lối trang điểm đậm, tóc bob, mũ chuông, mặc váy ngắn ngang gối, đã làm thổi bùng nên ngành sản xuất giày dép. Phụ kiện này bắt đầu được sản xuất hàng loạt và trở thành mặt hàng thời trang cho tầng lớp trung lưu. Giày khi này có chiều cao trung bình khoảng 2-3cm.

Những năm đầu 1930, giày gót nhọn ra đời, nhưng mãi đến thập niên 50 mới trở nên phổ biến.

Gót giày trở nên mảnh mai hơn, thon nhọn về phía dưới. Năm 1970, giày platform ra đời và có đế dày chắn chắn, chiều cao khoảng 10 cm. Giữa thế kỷ 20, những chất liệu khác như cao su, nhựa, vải tổng hợp… tiếp tục được đưa vào trong ngành công nghiệp giày dép. Và giày da với kỹ nghệ thủ công vốn đã xa xỉ nay lại càng trở thành những tuyệt phẩm đỉnh cao của thời trang.

Năm 1950, hai thợ giày là Salvatore Ferragamo (người Italy) và Roger Vivier (người Pháp) đã cho ra đời các mẫu thiết kế giày cao gót kiêu sa. Ngay lập tức, chúng trở thành "cơn sốt" thời trang đối với mọi phái đẹp, trở thành biểu tượng sắc đẹp phụ nữ cho đến ngày nay.

Diệu Linh