Giáp tết, về thăm “xóm đảo” nơi cuối đất

Với vị trí 2 mặt giáp sông, một mặt giáp rừng phòng hộ và biển, “xóm đảo” nằm chơi vơi nơi cửa biển Sào Lưới (thuộc ấp Sào Lưới, xã Nguyễn Việt Khái, huyện Phú Tân). 

Hơn 30 năm nay, xóm đảo” nằm chơi vơi trước biển

 “Xóm đảo” này trước kia dài hơn 300m, qua thời gian, sóng biển xâm thực, nay chỉ còn hơn 100m. Toàn xóm có khoảng 22 hộ với hơn 90 nhân khẩu, nhưng một nửa là hộ nghèo và cận nghèo. Các ngôi nhà chủ yếu được làm từ cây gỗ tạp nối nhau bởi một cây cầu duy nhất.

Những căn nhà bằng gỗ, cây lá địa phương khó lòng chống chọi với sự hung hãn của biển cả

Đã nhiều lần đến đây, nhưng vào những ngày cuối năm này, chúng tôi lại có cảm giác rất đặc biệt. Cuộc sống của người dân nơi đây vẫn nhiều thiếu thốn và bấp bênh. Đa số hộ dân phải dùng điện "chia hơi", kéo từ đất liền hàng trăm mét; nước sạch sinh hoạt cũng rất khó khăn.

Thiếu thốn và bấp bênh là những điều dễ nhận thấy ở “xóm đảo”

Tiếp chúng tôi trong ngôi nhà sàn đã cũ, bà Lý Thị Sáu (63 tuổi), một trong những người đầu tiên ra ở “xóm đảo” kể: “Sắp đến tết rồi nên mấy tháng trước tôi có mua gần 20 chục con vịt về nuôi, để dành đãi khách. Vậy mà tụi nó chết lần hồi giờ còn chưa tới chục con”.

Giữa biển và nhà không có khoảng cách nên nguy hiểm luôn rình rập

Bà Sáu cũng như nhiều phụ nữ tại “xóm đảo” đặc biệt này, mỗi ngày quanh quẩn trong những ngôi nhà thiếu vắng đàn ông. Bởi hầu hết họ đều phải đi biển đánh bắt hải sản. Đây cũng là nghề mưu sinh của đa số những gia đình ở “xóm đảo”.

Lần đến này, chúng tôi được các hộ ở “xóm đảo” khoe rằng họ đã được mạnh thường quân xây cho cây cầu bằng xi măng, thay cho cây cầu gỗ trước đây. Nhờ đường sá phát triển, việc đi học của trẻ em ở “xóm đảo” cũng đã đỡ phần vất vả. Tuy vậy, do nằm biệt lập với các khu dân cư khác, nên điều kiện vui chơi, giải trí của các em thiếu thốn trăm bề.

Nằm cách biệt với các khu dân cư khác khiến trẻ em “xóm đảo” thiếu thốn đủ điều

Chỉ tay vào đàn vịt gần chục con chen chúc nhau trong chiếc chuồng trước ngôi nhà sàn, bà Sáu, một trong những người đầu tiên ra ở “xóm đảo’, chia sẻ: “Bao nhiều đó là để dành ăn tết đó cô. Thấy vậy chứ nuôi cực lắm, mấy chục con vịt chết lần hồi, bây giờ con nhiêu đó. Ở nhà một mình cũng buồn nên tôi kiếm chuyện làm”.

Bà Sáu hiện đang sống cùng chồng và đứa con trai. Hai người đàn ông trong nhà thường vắng nhà để đi theo ghe biển kiếm sống. Bà cũng như nhiều hộ khác ở đây, ảnh hưởng của cơn bão số 5 (năm 1997) khiến gia đình bà mất nhà, lại không có đất sản xuất nên ra “xóm đảo” tìm nơi cất nhà sinh sống. Những năm gần đây, khi nguồn lợi thủy sản cạn kiệt thì thu nhập của các hộ dân cũng giảm.

Đánh bắt thủy sản gần bờ là nghề chính của người dân “xóm đảo”

Ngoài điều kiện sống thiếu thốn, các hộ dân ở đây còn đang bị đe dọa bởi nước biển dâng. Những căn nhà tạm bợ phải oằn mình chống chọi với gió và nước biển đang từng ngày “hung hãn” và khó lường hơn.

Bà Tô Thị Mai (60 tuổi), cho biết: “Hồi đó, khu này vẫn còn đất nhiều chứ không như bây giờ. Những năm sau này, nước lên thấy rõ, khi cất nhà mới thì hầu như hộ nào cũng phải nâng sàn. Có người đang ngủ thì giữa đêm nước lên ngập tới lưng. Còn chuyện gió thổi tốc nóc nhà thì như cơm bữa”.

Bởi khai thác hải sản là nghề mưu sinh chính, nên trước đây họ không chịu di dời. Còn hiện tại, cảm nhận được thay đổi của thiên nhiên, những hiểm nguy chực chờ, các hộ ở đây bắt đầu suy nghĩ nhiều hơn đến tái định cư.

“Nếu di dời đến nơi khác, chúng tôi mong muốn được ở chỗ nào thuận tiện cho nghề biển, có nơi neo đậu ghe, xuồng. Bởi nếu bỏ nghề biển thì chúng tôi biết lấy gì để sống”, bà Quách Thị Thứa (45 tuổi) bày tỏ.

Theo ông Lê Văn Bắc, Chủ tịch UBND xã Nguyễn Việt Khái, xã cũng đã hình thành được 2 khu tái định cư, sẵn sàng hỗ trợ người dân của “xóm đảo” đến ở. Ngoài “xóm đảo” lâu đời thì gần đó có một xóm nhà có hơn 10 hộ, cũng nằm chơi vơi trước biển. Tất cả những hộ này sẽ được di dời.

“Trong quy hoạch nơi ở mới, chúng tôi cũng tính đến việc sắp xếp chỗ neo đậu phương tiện đánh bắt của người dân. Tái định cư phải gắn với sinh kế thì mới giữ chân được người dân”, ông Bắc cho biết thêm.

An Khương