LTS: Cuối tháng 3/2023, Cục Hải quan TP Hải Phòng đã phối hợp công an kiểm tra, bắt giữ 7 tấn ngà voi - mặt hàng bị cấm mua, bán ở Việt Nam. Sau hơn 1 tháng điều tra, phóng viên Báo Phụ nữ TPHCM ghi nhận, các sản phẩm làm từ ngà voi vẫn được mua, bán ở TPHCM với giá vài chục triệu đồng/món. Bài 1: Ngà voi ngang nhiên vào “chợ du lịch” |
Đến “phố ngà voi”
Chiếc ô tô 7 chỗ dừng trước số nhà 928 Võ Văn Kiệt, phường 5, quận 5, TPHCM. Đây là cửa hàng bán đồ trang sức, đá phong thủy khá có tiếng gần khu Chợ Lớn. Tuy nhiên, với giới “chợ đen”, đây còn là địa chỉ chuyên cung cấp ngà voi.
|
Ông T. chào bán những chiếc vòng tay bằng ngà voi với giá hàng chục triệu đồng - Ảnh: S.V. |
Thấy khách lạ đến, vợ chồng bà P. chạy ra mời mua đủ loại trang sức. Tuy nhiên, khi có một vị khách hỏi về ngà voi, bà P. tỏ vẻ thận trọng, nhìn một hồi lâu về phía chồng mình. Khi người chồng gật đầu, bà P. hỏi: “Mấy em muốn mua vòng đeo hay sao, nhiều hay ít?”.
Sau một lúc tư vấn, bà P. cho hay, những ngày này, việc buôn bán ngà voi đang bị quản lý rất “rát” nên đang bị đứt nguồn hàng là những chiếc ngà voi bản to mà đàn ông hay đeo. Hiện tại, chỉ có vòng ngà voi cho trẻ em và phụ nữ.
Khi khách yêu cầu xem hàng, bà P. chạy ra đằng sau nhà một hồi lâu và trở vô với một túi trang sức bằng ngà voi trên tay. Bà lý giải, đây là mặt hàng bán “lời lãi chẳng bao nhiêu” nhưng lỡ bị phát hiện thì rất phiền phức. Do đó, những sản phẩm ngà voi được trưng bày công khai bên ngoài thường là bằng nhựa. Bà P. chủ yếu bán cho khách mối, khách quen, ít dám bán cho khách lạ.
“Thấy tụi em có vẻ là khách sành chơi nên chị mới lấy ra chớ bình thường không bán đâu. Mấy chiếc vòng nhỏ này bán chậm, chị lấy rẻ em 3,3 triệu đồng/chiếc thôi” - bà P. ra giá. Một người trong đoàn khách tỏ vẻ chê, đòi xem những chiếc vòng tay bằng ngà voi lớn. Bà P. ậm ừ, xem thái độ của chồng rồi từ chối.
Theo ông Đ.V.B. - người chơi trang sức phong thủy có tiếng ở TPHCM - khu vực giao lộ An Bình - Võ Văn Kiệt (quận 5) từ lâu đã được giới chơi đồ phong thủy gọi là “phố ngà voi”. Những năm gần đây, nơi này không còn bán ngà voi công khai; người mua phải là khách quen hoặc có người giới thiệu.
Trong lúc bán hàng cho khách, bà D., khá thận trọng. Khách yêu cầu kích cỡ ngà voi thế nào, bà sẽ chạy vào trong lấy đúng chiếc có cỡ đó chứ không mang ra cùng lúc. |
Theo giới thiệu của ông B., chúng tôi tìm đến cửa hàng ở số 2A An Bình, phường 5, quận 5 do bà D. làm chủ. Thấy khách đến hỏi mua ngà voi, 4 nhân viên trong tiệm không ai dám lên tiếng trả lời bởi họ biết đây là mặt hàng “nhạy cảm”, phải chờ bà chủ lên tiếng. Một lúc sau, bà D. bước ra với ánh mắt dò xét. Nghe giọng, biết khách từ miền Bắc vào và có người giới thiệu, bà D. mới yên tâm tiếp chuyện.
Biết khách cần vòng đeo tay bằng ngà voi, bà D. ra hiệu cho khách đứng chờ để bà chạy vào bên trong nhà lấy hàng. Sau chừng 5 phút, bà chủ cửa hàng đi ra với một túi chứa chừng 6 chiếc vòng đeo tay bằng ngà voi. Bà cam kết đây là hàng thật, chuyên dành cho nữ đeo, giá 2,5 triệu đồng/chiếc: “Chị nói cho em nghe, hàng này không phải ai chị cũng dám lấy ra cho coi đâu. Mấy hàng này mà lấy ra bậy bạ là người ta bắt chứ không phải chơi đâu. Cái này không ai dám bán đâu”.
Theo bà D., cửa hàng của bà có bán vòng ngà voi với nhiều kích cỡ với giá tiền khác nhau. Trong lúc trò chuyện với chúng tôi, bà D. có 3 lần chạy vào nhà, lấy tổng cộng hơn 20 chiếc vòng ngà voi đủ kích cỡ để khách xem hàng. Theo bà D., chỗ bà là cửa hàng bán lâu năm, không phải “hàng chợ”, khách mua yên tâm đến đổi, trả hàng.
Gặp đầu nậu có nhiều thùng ngà voi
Sau hàng tháng trời tìm hiểu về “thị trường đen” bán ngà voi ở TPHCM, chúng tôi nghe những người bán mặt hàng này nhắc nhiều đến cái tên “Quách Tĩnh”. Một người chuyên chơi đồ phong thủy ở TPHCM khẳng định chắc nịch với chúng tôi: “Muốn mua ngà voi nguyên bản, chưa qua gia công thì phải đến Quách Tĩnh”.
|
Bà D. lén lút mang những chiếc vòng tay bằng ngà voi đủ kích cỡ cho khách xem - ẢNH: S.V. |
Quách Tĩnh mà giới chơi ngà voi nhắc đến là một cửa hàng ở số 79 Hải Thượng Lãn Ông, phường 10, quận 5. Nơi đây từ lâu đã nổi tiếng về việc bán các mặt hàng như ngà voi, sừng, nanh các loài động vật hoang dã.
Ngày 18/4, trong vai những tay chơi đi săn ngà voi “khủng”, chúng tôi tiếp cận cửa hàng Quách Tĩnh. Từ ngoài vào trong, cửa hàng này trưng bày dày đặc các sản phẩm liên quan đến ngà voi và các động vật hoang dã khác. Tuy nhiên, theo người bán, đây chỉ là hàng trưng bày. Những sản phẩm bày ra hầu hết đều là hàng giả, làm bằng nhựa hoặc đá. Việc để hàng giả ra bên ngoài cũng là một cách để các cửa hàng bán ngà voi lậu đối phó với cơ quan chức năng.
Nghe chúng tôi từ miền Bắc vào, muốn mua ngà voi thật để làm quà, người thanh niên đứng trông coi cửa hàng thận trọng dò xét. Cuối cùng, người này chỉ tay ra hiệu và nói: “Ngà voi”. Nhận được tín hiệu bên dưới cửa hàng, ông T. vác từ trên lầu xuống 2 thùng chứa ngà voi đủ mọi kích cỡ.
Ông T. cho biết, ngà voi ở trong nước hiện nay hầu như không còn, những sản phẩm có mặt trên thị trường hầu hết là nhập từ châu Phi. Cửa hàng của ông có mối nhập hàng từ phía Bắc vào nên nguồn hàng rất ổn định. Có lúc, những nơi khác đứt hàng nhưng hàng ở đây vẫn dồi dào. “Làm ăn quan trọng là uy tín. Chỗ anh bán hàng lâu rồi chứ không phải mới mở nên mấy em yên tâm” - ông T. nói.
Để tạo thêm lòng tin cho khách, ông T. còn mở 1 thùng nhựa khác chứa nhiều đoạn ngà voi được cắt khúc dày cộm. Ông cho biết, những đoạn này mới cắt, chưa qua mài giũa nên đưa lên mũi ngửi, vẫn còn ngửi thấy mùi voi. |
Dứt lời, ông T. lôi từ trong thùng ra 1 bộ vòng bằng ngà voi được mài giũa rất tinh xảo, có màu hồng nhạt, dành cho phụ nữ đeo. Khi đặt chiếc vòng dưới đèn pin điện thoại, những vân ca rô hiện lên rõ nét. Ông T. lấy 1 chiếc vòng ngà voi giả để chúng tôi tiện so sánh. Ông chốt, giá mỗi chiếc vòng nhỏ 6 triệu đồng.
Sau đó, ông tiếp tục lấy ra những chiếc vòng đeo tay bằng ngà voi với nhiều kích cỡ khác nhau. Có chiếc 7 triệu đồng, có chiếc lên đến hàng chục triệu đồng. Trên chiếc bàn gỗ tiếp khách, ông T. bày la liệt những chiếc vòng ngà voi ra như để minh chứng mình là một dân buôn thứ thiệt.
Ông T. nói: “Anh đưa ra để mấy em biết chỗ anh bán hàng thật, chứ cái này giá mấy chục triệu lận. Nhiều người họ thích đeo vòng ngà còn nguyên vỏ tự nhiên, chưa qua mài giũa gì nên anh để đây bán cho
khách quen”.
Ông T. cũng tiết lộ rằng, khách du lịch ở khắp nơi tìm đến cửa hàng của ông mua ngà voi khá nhiều. Ông mách nước, để vận chuyển sản phẩm bằng ngà voi qua đường hàng không, khách có thể đeo trên người hoặc chia nhỏ các sản phẩm và vận chuyển kèm hành lý để không bị kiểm tra.
Theo quan sát của chúng tôi, những ngày cuối tuần, khách tìm đến chỗ của ông T. mua hàng khá đông. Điều lạ là việc mua bán diễn ra gần như công khai như vậy mà cơ quan chức năng vẫn không phát hiện.
Ngà voi lên mạng xã hội dưới mác “đồ phong thủy” Hiện nay, tình trạng mua bán ngà voi trên mạng cũng diễn ra khá phổ biến, đặc biệt là chúng được giới thiệu có khả năng trừ tà, đem lại may mắn. Trên trang Facebook “Vòng ngà voi phong thủy”, tài khoản có tên T.T.L. thường xuyên rao bán vòng ngà voi, cam kết thật 100%. Chúng tôi liên hệ theo số điện thoại ở dưới bài viết thì người này cho biết, đang bán vòng ngà voi cho trẻ em lẫn người lớn, giá mỗi chiếc vòng từ 6-12 triệu đồng tùy kích cỡ. Khách có nhu cầu mua thì để lại cỡ vòng, sẽ có người giao hàng tận nơi, xem hàng trước, trả tiền sau. Nếu là hàng giả, chủ hàng cam kết sẽ đền gấp đôi tiền. |
* Kỳ tới: Quản lý lỏng lẻo đe dọa sự sống loài voi
Nhóm phóng viên