Giáo sư Ngô Bảo Châu: "Việc dạy Toán của chúng ta còn quá chậm với tốc độ phát triển của xã hội"

Ông cho biết, ở Việt Nam với hơn 400 trường đại học nhưng chỉ có khoảng 5 khoa Toán hoạt động 1 cách đúng nghĩa, có nhiều sinh viên. Đâu đó các khoa Toán hoạt động lèo tèo. Trong khi đó, thực tế việc sử dụng Toán học đang càng ngày càng sâu rộng, kiến thức Toán học rất cần thiết ngay trong lĩnh vực chuyên môn, kinh doanh, quản lý chuỗi cung ứng...  đòi hỏi kiến thức toán chắc chắn. 

Giáo sư Ngô Bảo Châu cho rằng việc sinh viên không theo học Toán là trách nhiệm của chúng ta

"Có rất nhiều vấn đề. Các em sinh viên không theo ngành Toán không thể đổ lỗi cho các em được, mà trách nhiệm thuộc về chúng ta. Một trong những vấn đề cơ bản ở đây là việc dạy của chúng ta còn quá chậm bắt nhịp với tốc độ phát triển của xã hội. Ví dụ đơn giản là giáo trình môn Toán được viết từ những năm 1970, được viết dựa theo giáo trình của Nga từ những năm 1940. Giáo trình đó về mặt Toán học thì khá ổn nhưng vô cùng nặng nề. Nếu giáo trình này dạy cho những người làm Toán cơ bản thì hơi thiếu song dạy cho người làm Toán ứng dụng thì lại quá thừa, không đáp ứng được nhu cầu"- giáo sư Ngô Bảo Châu phân tích. Ông đồng thời nhấn mạnh, nhiệm vụ quan trọng là cần cập nhật chương trình toán, dạy cho toán lý thuyết khác với những người dạy toán kỹ sư, công nghiệp. Việc nghiên cứu thay đổi giáo trình dạy toán đáp ứng yêu cầu hiện nay là vô cùng quan trọng. Dạy đúng những cái cần thiết, không phải cứ mua nguyên phần mềm của nước ngoài về... 

Ngoài ra, giáo sư Ngô Bảo Châu cũng nhìn nhận, trong việc học Toán, chúng ta thường chỉ áp dụng công thức nhưng lại ngại hiểu tại sao lại như thế, yên tâm rằng không cần hiểu. Thực ra như thế là sai. Bởi lẽ, chuyện học công thức thì ai cũng học được, chỉ cần tra Google cũng ra công thức. "Trong cuộc sống cạnh tranh, hơn nhau chỉ hiểu hơn 1 chút thôi chứ không phải là việc mình Google nhanh hơn. Ngoài việc làm như thế nào, chúng ta phải hiểu ra sao đây là điều mà người học toán phải nắm"- giáo sư Ngô Bảo Châu nhắn gửi. 

Ngày hội Toán học mở 2022 với nhiều trò chơi đưa Toán học ứng dụng đến gần với thực tế cuộc sống, thu hút đông đảo học sinh tham gia

Tại tọa đàm, ông Phí Anh Tuấn - chuyên gia USAID- IPSC chia sẻ, nhiều bạn hay đặt câu hỏi là học Toán có lợi gì, tại sao phải học về tổ hợp, tích phân... học những cái này có giúp tăng lương hay không. "Điều quan trọng nhất khi học Toán là tạo cho mình tư duy có tính hệ thống. Cứ đặt ra các câu hỏi như vậy sẽ chẳng để làm gì, đôi khi lại khiến chúng ta mất đi tình yêu Toán". 

Trong khi đó, tiến sĩ Toán học Trần Nam Dũng - Phó hiệu trưởng Trường Phổ thông Năng khiếu (ĐHQG TPHCM) nhận định, trong chương trình phổ thông học sinh đã được học khái niệm cơ bản về quy hoạch tuyến tính hay là bộ môn giải tích, liên quan rất nhiều đến ứng dụng. Điểm đặc biệt lớn nhất trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở môn Toán là đưa mạch thống kê và xác suất dạy xuyên suốt từ lớp 2 đến lớp 12, thay vì trước đây chỉ đưa vào một chút ở lớp 7 và lớp 10, lại không được chú trọng lắm vì thường không có thi, giáo viên thường dạy "rất lớt phớt". Điều này rất tai hại vì thống kê, xác suất lại ứng dụng rất nhiều trong các lĩnh vực.

Ông Trần Nam Dũng cho rằng, để có thể làm việc tốt, ứng dụng những kiến thức Toán học trong trường phổ thông, đại học vào các lĩnh vực hoạt động của xã hội thì trước tiên người học phải học tập 1 cách nghiêm túc và chủ động. Đừng chỉ học kiến thức chỉ là lý thuyết suông mà phải tìm hiểu tính ứng dụng của kiến thức đó từ giáo viên, giảng viên, các bài giảng trên internet để nắm kiến thức vững vàng. Ngoài ra cũng nên dành thời gian để có những trải nghiệm, thực nghiệm.

Quốc Trung