Giáo dục tài chính giúp trẻ tránh xa nợ nần và lừa đảo

Ảnh mang tính minh họa - Shutterstock

Theo tạp chí kinh doanh Entrepreneur, 83% người trưởng thành ở Mỹ cho rằng, cha mẹ chịu trách nhiệm chính trong việc dạy con cái về tiền bạc. Tuy nhiên, một khảo sát của CNBC và Acorns chỉ ra: 31% phụ huynh Mỹ chưa từng thảo luận chủ đề này với con. Thực tế này đặt ra câu hỏi lớn về việc trang bị kỹ năng tài chính cho thế hệ trẻ trong bối cảnh tiền bạc ngày càng chi phối đời sống.

Báo cáo của MaPS (2024) cho thấy, mỗi năm tại Anh, khoảng 366.000 học sinh tốt nghiệp trung học mà không có kỹ năng quản lý tiền cơ bản, góp phần dẫn đến tỉ lệ nợ tín dụng cao ở nhóm 18-24 tuổi. Để cải thiện, MaPS đặt mục tiêu tăng số trẻ được giáo dục tài chính từ 4,8 triệu (năm 2020) lên 6,8 triệu vào năm 2030. Dấu hiệu tích cực xuất hiện khi UK Finance (2024) ghi nhận hơn 4 triệu trẻ em và thanh thiếu niên Anh đã tiếp cận các chương trình tài chính trong năm qua.

Tại Malaysia, nhà hoạt động Syed Azmi Alhabshi khẳng định trên The Star rằng, giáo dục tài chính từ nhỏ là cần thiết trong xã hội vật chất ngày nay, nơi trẻ chịu áp lực từ mạng xã hội và xu hướng tiêu dùng. Ông đề xuất tích hợp kiến thức tài chính vào các môn học qua phương pháp thực tiễn. Đồng quan điểm, nhà hoạt động xã hội Datuk Dr Hartini Zainudin nhấn mạnh vai trò của giáo dục sớm trong việc ngăn thanh thiếu niên rơi vào bẫy nợ hay lừa đảo tài chính, đặc biệt khi công nghệ và AI đang bị lạm dụng trong các vụ gian lận.

Nhật Bản là một ví dụ điển hình khi đưa giáo dục tài chính vào trường học. Từ năm 2022, học sinh THPT bắt buộc học về đầu tư và xây dựng tài sản. Trẻ nhỏ hơn được tiếp cận qua trò chơi đóng vai và hoạt động thực tế. Khảo sát năm 2022 của Hội đồng Trung ương về thông tin dịch vụ tài chính Nhật Bản với 30.000 người cho thấy: hơn 70% tin rằng, giáo dục tài chính cần có mặt ở trường học.

Theo Tạp chí Fortune, những cuộc thảo luận tài chính thời thơ ấu mang lại lợi ích lâu dài. Một khảo sát của Bankrate với hơn 2.600 người Mỹ chỉ ra: những người có trải nghiệm tài chính sớm thường tự tin hơn trong việc đàm phán lương. 66% người có nền tảng tài chính vững chắc từng thành công trong việc yêu cầu tăng lương, trong khi 40% người thiếu giáo dục tài chính chưa bao giờ làm được điều này.

Yahoo! Finance tiết lộ, các gia đình giàu có thường dạy con giá trị lao động để kiếm tiền thay vì cho không tiền tiêu vặt. Chẳng hạn, Taryn Pumphrey - Chủ tịch dịch vụ tài chính Ledger Lift - kể về một chủ cửa hàng gắn tiền tiêu vặt của các con với công việc thực tế như kiểm kê hàng, sắp xếp biên lai. Điều này vừa giúp lũ trẻ hiểu thêm về giá trị của lao động, đồng thời nắm rõ cách một doanh nghiệp vận hành.

Ngoài ra, người giàu thường hướng con cái tới tư duy xem tiền là công cụ tạo giá trị, không chỉ để tiêu xài.
Các nhà kinh tế cho rằng, giáo dục tài chính từ sớm không chỉ là xu hướng mà là nền tảng cho sự phát triển bền vững của trẻ. Từ việc quản lý tiền tiêu vặt đến hiểu giá trị lao động, những bài học này giúp trẻ tự tin bước vào đời, tránh xa nợ nần và lừa đảo. Đầu tư vào giáo dục tài chính hôm nay chính là đầu tư cho một thế hệ độc lập, trách nhiệm trong tương lai.

Lam Hồng (tổng hợp)