Giao địa phương điều tiết, vận hành quy trình xả lũ

Hội nghị công bố Quyết định 909 của Thủ tướng  

Đây là Quyết định nhằm hạn chế tình trạng xả lũ theo từng nhà máy thủy điện gây nên tình trạng lũ chồng lũ trong những năm qua. Điểm mới của Quyết định này là giao trách nhiệm cho địa phương điều tiết, vận hành quy trình xả lũ liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn vào mùa lũ hàng năm.

Không để xảy ra tình trạng lũ chồng lũ

Theo Quyết định 909 của Thủ tướng, quy trình vận hành hồ chứa mùa lũ trên hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn bắt đầu từ ngày 1/9 đến 15/12 hàng năm. Quy trình vận hành phải đảm bảo nguyên tắc thứ tự ưu tiên như sau: đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các công trình thủy điện A Vương, Đăk Mi 4, Sông Tranh 2; góp phần giảm lũ cho hạ du; đảm bảo hiệu quả phát điện.

Quyết định 909 cũng quy định mực nước cao nhất trước lũ của các hồ chứa trong mùa lũ. Theo đó, mực nước trước lũ ở thủy điện A Vương ở cao trình 376m, Đắk Mi 4 ở mức 255m và Sông Tranh 2 ở mức 172m. Mực nước đón lũ các hồ khi tham gia giảm lũ cho hạ du cũng được quy định cụ thể. Theo đó, mực nước đón lũ của thủy điện A Vương ở cao trình 370m, Đắk Mi 4 ở cao trình 251m và Sông Tranh 2 ở cao trình 165m.

Theo Quyết định, việc vận hành các công trình xả của hồ chứa phải thực hiện theo đúng quy trình vận hành công trình xả đã được ban hành, nhằm đảm bảo ổn định cho hệ thống công trình đầu mối. Đặc biệt, khi vận hành giảm lũ cho hạ du phải tuân thủ theo quy định về trình tự, phương thức đóng, mở cửa van các công trình xả, để bảo đảm không gây lũ nhân tạo đột ngột, bất thường, đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản của nhân dân khu vực ven sông dưới hạ du hồ chứa.

Điểm đặc biệt trong Quyết định 909 là trách nhiệm quyết định việc xả lũ sẽ được giao cho địa phương là tỉnh Quảng Nam. Theo đó, Trưởng Ban chỉ huy phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Quảng Nam sẽ quyết định việc vận hành hạ mực nước hồ để đón lũ, giảm lũ cho hạ du khi Trung tâm Khí tượng Thủy văn quốc gia dự báo có bão khẩn cấp, áp thấp nhiệt đới gần bờ hoặc có các hình thế thời tiết khác có khả năng gây mưa, lũ trong vòng 24 đến 48 giờ. Trong những tình huống bất thường, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam quyết định việc vận hành các hồ chứa A Vương và Đăk Mi 4.

Nhiều thủy điện nhỏ chưa nằm trong quy trình

Đánh giá về Quyết định 909, ông Huỳnh Vạn Thắng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Đà Nẵng cho rằng quy trình vận hành mới có tính khả thi cao hơn. Nếu thực hiện đúng quy trình, vùng hạ du chắc chắc sẽ giảm được đỉnh lũ. Tình trạng lũ chồng lũ trong những năm qua sẽ chấm dứt. Tuy nhiên, ông Thắng cho rằng Quyết định 909 vẫn chưa đưa các thủy điện nhỏ trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn vào quy trình này. Theo ông Thắng, trong tháng 8 tới, thủy điện sông Bung 4 sẽ tích nước phát điện. Đây là công trình thủy điện có hồ chứa lớn nên cần tuân thủ quy trình đã được ban hành trong Quyết định 909 của Thủ tướng Chính phủ.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên môi trường Nguyễn Thái Lai phát biểu tại hội nghị

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Đình Phúc, Phó Giám đốc Sở Công thương Đà Nẵng đề nghị: “Chúng ta phải thêm tất cả những thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn vào quy trình. Nếu một thủy điện dù nhỏ có sự cố thì toàn bộ tính tóan sẽ bị phá bỏ”. Ông Phúc yêu cầu cần xây dựng kịch bản bằng phần mềm để vận hành các hồ chứa thủy điện.

Ngoài ra, đại diện hai địa phương Quảng Nam, Đà Nẵng đề nghị cần có quy trình xả nước cho hạ du chống hạn vào mùa nắng. Ông Phùng Tấn Viết cho rằng, phải có kế hoạch sử dụng nước thống nhất cho cả mùa khô và mùa mưa.

Ông Huỳnh Vạn Thắng đề nghị Bộ Công thương lùi thời gian tích nước của thủy điện Sông Bung 4 đến tháng 9. “Thời điểm này hạ du Đà Nẵng, Quảng Nam đang hạn nặng. Nếu Sông Bung 4 tích nước sẽ kéo theo cạn kiệt, ảnh hưởng đến sản xuất của nông dân. Đến tháng 9 bắt đầu mùa lũ sẽ là thời điểm thích hợp để tích nước”, ông Thắng nói.

Trong khi đó, ông Ngô Việt Hải, Tổng Giám đốc Tổng Cty phát điện 2, cho biết quy trình vận hành mới sẽ khiến các thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn giảm 975,1triệu kw, thất thu 645 tỷ đồng/năm. Ông Hải đề nghị Bộ Công thương tính toán lại giá bán điện của các thủy điện trên vào mùa lũ để đảm bảo lợi ích cho các doanh nghiệp.

Phát biểu tổng kết Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên môi trường Nguyễn Thái Lai yêu cầu các địa phương, các nhà máy phối hợp triển khai vận hành đúng quy trình Thủ tướng Chính phủ ban hành, để hạn chế thấp nhất thiệt hại vào mùa lũ cho người dân.

ĐÌNH THỨC