Giảm lãi suất điều hành nhưng giữ trần huy động

Ảnh minh họa. (Nguồn: Vietcombank)

Giảm 1 điểm % lãi suất điều hành

Ngày 10/5, Ngân hàng Nhà nước đã có quyết định về việc giảm các lãi suất điều hành quan trọng.

Cụ thể, giảm lãi suất tái cấp vốn từ 8%/năm xuống 7%/năm; lãi suất tái chiết khấu từ 6%/năm xuống 5%/năm; lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của Ngân hàng Nhà nước đối với các ngân hàng từ 9%/năm xuống 8%/năm. Các mức lãi suất này bắt đầu có hiệu lực từ 13/5.

Theo ông Nguyễn Đồng Tiến, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, quyết định điều chỉnh lãi suất đưa ra trên các cơ sở sau: Chỉ số giá tiêu dùng tháng 4/2013 tăng 0,02% so với tháng 3/2013, tăng 6,61% so với cùng kỳ năm 2012, 4 tháng đầu năm tăng 2,41% so với cuối năm 2012; thanh khoản của hệ thống ngân hàng cải thiện, thị trường tiền tệ ổn định, lãi suất huy động và cho vay của hệ thống tổ chức tín dụng tiếp tục giảm, lãi suất thị trường liên ngân hàng ổn định ở mức thấp, tỷ giá ổn định, dự trữ ngoại hối Nhà nước tăng cao.

Tuy nhiên, trong quyết định điều chỉnh lần này, Ngân hàng Nhà nước vẫn giữ nguyên trần lãi suất huy động ở mức 7,5%.

Lý giải điều này, bà Nguyễn Thị Hồng, Vụ trưởng Vụ Chính sách Tiền tệ - Ngân hàng Nhà nước cho biết, diễn biến lạm phát giảm từ đầu năm đến nay giảm nên kỳ vọng lạm phát 2013 trong khoảng 6,5-7%/năm.

"Chúng tôi nhận thấy trần lãi suất huy động 7,5%/năm là phù hợp với kỳ vọng lạm phát, đảm bảo lợi ích cho người gửi tiền. Mức này đã trở về mốc ở giai đoạn 2004-2006. Đây là mức huy động ngắn hạn tối đa, bản thân các tổ chức tín dụng tùy theo khả năng cân đối vốn thanh khoản, giá vốn và mục tiêu lợi nhuận của mình để điều chỉnh lãi suất huy động ngắn hạn xuống phù hợp," bà Hồng nhấn mạnh.

Đầu tuần, Vietcombank đã "mở hàng" cho đợt giảm lãi suất khi công bố mức lãi suất huy động kỳ hạn một tháng còn 6%. Ngay sau đó, ba "ông lớn" là BIDV, Vietinbank và Agribank cũng tiếp bước giảm lãi suất. Làn sóng đón đầu hạ lãi suất cũng lan đến các ngân hàng cổ phần từ 9/5 khi Ngân hàng Quân đội cũng công bố mức lãi suất mới 7% thay vì 7,5%.

Giải đáp một số thắc mắc khi mặt bằng trần lãi suất hiện nay không đồng đều ở các ngân hàng, việc giảm mạnh lãi suất huy động của ngân hàng lớn sẽ tiềm ẩn nỗi lo tiền nhàn rỗi sẽ chạy sang các ngân hàng nhỏ, ông Phạm Quang Dũng, Phó Tổng giám đốc Vietcombank cho biết, hiện nay lãi suất được dự báo giảm và các chỉ số kinh tế vĩ mô cho thấy vẫn còn dư địa để lãi suất tiếp tục giảm trong thời gian tới.

"Tuy nhiên, nguồn tiền nhàn rỗi vẫn tiếp tục đổ vào hệ thống ngân hàng khi các kênh đầu tư khác như bất động sản, chứng khoán, vàng… hiện rất bấp bênh và tiềm ẩn rủi ro cao. Do vậy chúng tôi tin tưởng rằng dù giảm lãi suất huy động nhưng với vị thế là một trong những ngân hàng hàng đầu tại Việt Nam, gửi tiền tại Vietcombank sẽ vẫn là kênh đầu tư an toàn, là lựa chọn ưu tiên của người dân và các tổ chức kinh tế trong giai đoạn kinh tế tiềm ẩn nhiều rủi ro hiện nay," ông Dũng nhấn mạnh.

Đồng tình với quan điểm của Vietcombank, ông Lê Đức Thọ, Phó Tổng giám đốc VietinBank cho rằng, người gửi tiền sẽ tự cân nhắc và tính toán xem hệ thống ngân hàng nào an toàn trong thời điểm này để gửi gắm tài sản của mình.

Chưa thể giảm trần huy động

Nhiếu ý kiến cho rằng, cần thiết nên dỡ bỏ trần lãi suất huy động để ngân hàng thực hiện chức năng cấp vốn cho nền kinh tế một cách chủ động hơn, đồng nghĩa với việc tín dụng có nguồn để tăng trưởng.

Về vấn đề này, bà Hồng cho rằng, trên thị trường thời gian qua, thanh khoản trên toàn hệ thống đã có nhiều cải thiện, một số ngân hàng đã tự điều chỉnh giảm lãi suất huy động xuống dưới mức trần. Tuy nhiên, trên thị trường cũng có những tổ chức tín dụng thanh khoản chưa tốt, nếu bỏ trần lúc này thì các tổ chức đó khi gặp khó khăn sẽ tăng lãi suất huy động lên, kéo theo lãi suất cho vay tăng thì chủ trương giảm lãi suất sẽ không thực hiện được.

"Thị trường đã được ổn định nên nếu bỏ trần thì sẽ gây xáo trộn, có thể làm chậm lại quá trình thực hiện các giải pháp kinh doanh của Chính phủ," bà Hồng cho hay.

Ông Phan Đức Tú, Tổng Giám đốc BIDV cũng cho rằng, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục duy trì trần lãi suất huy động ngắn hạn là cần thiết với những hoạt động của các ngân hàng thương mại nhỏ. Mặc dù thanh khoản của hệ thống ngân hàng gần đây khá tốt nhưng không có nghĩa tất cả các ngân hàng đều đủ vốn để hoạt động khi tình trạng lấy ngắn nuôi dài vẫn còn tồn tại.

Bên cạnh đó, để đạt mục tiêu hạ lãi suất huy động và cho vay nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, việc áp trần lãi suất huy động trước mắt vẫn có những tác dụng phù hợp.

Lãi suất cho vay cũng giảm mạnh

Cùng với quyết định này, Ngân hàng Nhà nước cũng quy định lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế.

Theo đó, lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VND đối với các nhu cầu vốn phục vụ nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao từ 11%/năm xuống còn 10%/năm; lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VND của Quỹ tín dụng nhân dân và Tổ chức tài chính vi mô đối với các nhu cầu vốn này giảm từ 12% xuống còn 11%/năm.

Đồng tình với chủ trương của Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại cổ phần lớn cũng đã điều chỉnh giảm lãi suất cho vay để tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nhằm tiếp cận nguồn vốn giá rẻ.

Ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Tổng giám đốc Agribank cho biết, từ 13/5 Ngân hàng này áp dụng lãi suất cho vay ưu tiên tối đa là 10% (những doanh nghiệp tốt có thể được hưởng mức lãi suất 6 đến 8%); đối với gói trung dài hạn tối đa là 11,5%; những lĩnh vực không ưu tiên tối đa là 12,5%.

Cũng theo ông Hùng, mức lãi suất từ 13-15% của Agribank còn lại khoảng 48% trên tổng dư nợ. Nếu các doanh nghiệp có giải pháp trả nợ tốt thì sẽ xem xét giảm tiếp lãi suất.

Ông Hùng cũng mong muốn thời gian tới có công ty mua bán nợ giúp ngân hàng giải tỏa nợ xấu, tạo cơ hội giảm tiếp lãi suất cho vay.

Còn tại Vietcombank, lãi suất cho vay cũng được Ngân hàng tiếp tục giảm mạnh, theo đó lãi suất cho vay ngắn hạn thông thường hiện chỉ còn khoảng 10,5%/năm, đặc biệt lãi suất cho vay trung dài hạn đối với các doanh nghiệp thấp nhất cũng chỉ còn khoảng 11,6%/năm.

Vietcombank cũng cho biết, hiện ngân hàng đang áp dụng các chương trình tín dụng ưu đãi ngắn hạn với hạn mức lên tới 30.000 tỷ đồng, 700 triệu USD với lãi suất cho vay thấp nhất là 7,5%/năm và 2%/năm để hỗ trợ các doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn hiện nay.

Cũng trong ngày hôm nay (10/5), một ngân hàng thương mại cổ phần nhỏ là Westernbank đã tuyên bố dành 2.000 tỷ đồng trong chương trình cho vay lãi suất ưu đãi trọn gói từ nay đến 30/9/2013. Đối với khách hàng vay vay bổ sung vốn lưu động sẽ được hưởng mức lãi suất 10,39% trong 3 tháng đầu và 11,39% từ tháng thứ 4 đến tháng 12 trong năm đầu tiên; khách hàng vay tiêu dùng, mua nhà, xây dựng sửa chữa nhà, đầu tư tài sản cố định phục vụ sản xuất kinh doanh được hưởng lãi suất ưu đãi là 11,39% trong 3 tháng đầu và 12,39% từ tháng thứ 4 đến tháng 12 trong năm đầu tiên.

Ông Nguyễn Đồng Tiến cho rằng, trong đợt kêu gọi giảm lãi suất cho vay lần này, nhìn chung các tổ chức tín dụng nhà nước chiếm thị phần lớn trên thị trường đều đồng thuận đưa lãi suất vay cũ về mức 13%. Lợi nhuận có thể giảm nhưng đây là sự chia sẻ cần thiết đối với người vay vốn và với nền kinh tế.

"Ngân hàng Nhà nước sẽ theo dõi, xem xét các khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai để có những giải pháp hỗ trợ cho doanh nghiệp. Qua các đợt giảm lãi suất thì ngân hàng cũng sẽ nâng cao hiệu quả điều hành, tiết giảm chi phí," ông Tiến nhấn mạnh./.

Theo Minh Thúy (Vietnam+)