Giảm béo bằng công nghệ

Bên cạnh đó, giảm béo bằng công nghệ không/ít xâm lấn ngày càng được ưa chuộng vì tính dễ dung nạp trên bệnh nhân, hiệu quả và thời gian hồi phục sau thủ thuật ngắn.

Các công nghệ này cũng có thể được sử dụng kết hợp với nhau để đạt hiệu quả điều trị cao hơn. Lựa chọn thiết bị và công nghệ giảm mỡ tối ưu tùy thuộc mong muốn của mỗi chị em và đánh giá của bác sĩ da liễu trên từng trường hợp cụ thể.  

Các phương pháp giảm béo bằng công nghệ thường dùng hiện nay bao gồm sóng điện từ (RF), siêu âm hội tụ (HIFU), đông ly giải mỡ (cryolipolysis), laser năng lượng thấp. 

Thon gọn cơ thể nghĩa là cơ thể thay đổi về hình dáng và kích thước, trong đó, việc giảm lượng mỡ đóng vai trò chính. Trước đây, điều này chỉ có thể thực hiện bằng phương pháp hút mỡ - một thủ thuật xâm lấn đi kèm với các yếu tố nguy cơ của phẫu thuật và thời gian nghỉ dưỡng lâu. Do đó, các phương pháp giảm béo bằng công nghệ thẩm mỹ ngày càng được ưa chuộng do tính chất không hoặc ít xâm lấn nên an toàn mà vẫn mang lại hiệu quả cao. 

1. Công nghệ sử dụng sóng điện từ (RF)

RF có thể làm săn chắc da và giảm mỡ ở mức độ vừa phải. Bên cạnh cơ chế làm co collagen và kích thích tân sinh collagen bằng nhiệt, RF cũng gây ra hiện tượng các tế bào mỡ bị chết theo chương trình, từ đó giúp giảm mỡ. Mặc dù dùng nhiệt độ cao nhưng bề mặt da được bảo vệ tránh khỏi hiện tượng phỏng bằng dụng cụ làm lạnh bề mặt. 

Trong quá trình điều trị, bệnh nhân có thể đau nhẹ. Sau điều trị, tình trạng da đỏ nhẹ và phù nề nhẹ sẽ biến mất trong vòng 24 giờ. Có thể xuất hiện vài tác dụng phụ không đáng kể, thoáng qua khác như đau, dị cảm tạm thời, tạo nốt dưới da… nhưng hạn chế được bằng kỹ thuật điều trị và chọn lựa loại RF thích hợp. 

Nhiều thử nghiệm lâm sàng đã chứng minh được khả năng làm săn chắc da và tan mỡ của RF. Một số nghiên cứu cho thấy hiệu quả này đạt được sau một lần điều trị. Tuy nhiên trên thực hành lâm sàng, tùy từng trường hợp, có thể cần nhiều lần điều trị hơn. Hiệu quả điều trị sẽ được cải thiện thêm, kéo dài trong 2-6 tháng sau khi thực hiện 
thủ thuật. 

Có ba loại RF: đơn cực, lưỡng cực và đa cực. Trong đó, RF đơn cực có tác động xuyên sâu nhất. RF lưỡng cực xuyên sâu kém hơn nhưng lại dễ điều chỉnh hơn. Thermage® (Solta Medical, Pleasanton, CA, USA) là thiết bị RF đơn cực được FDA chấp thuận năm 2012 cho chỉ định săn chắc da và giảm béo ở một số vùng khác nhau, thường nhất là mặt, bụng, đùi, mông. 

Vanquish® (BTL Industries, Boston, MA, USA) là một loại RF đơn cực ban đầu được dùng cho giảm mỡ vùng thân giữa như bụng, lưng, hông và có thể sử dụng trên vùng có diện tích lớn trong một lần điều trị. TruSculpt® (Cutera, Brisbane, CA, USA) cũng là một thiết bị RF đơn cực dùng để giảm béo với tay cầm có kích thước khác nhau tùy thuộc diện tích vùng điều trị.

Công nghệ RF thích hợp nhất đối với những chị em có lượng mỡ dưới da không quá dày, đồng thời mong muốn da săn chắc sau điều trị. Ngày nay, công nghệ RF đã có những bước phát triển mới giúp năng lượng có thể truyền xuống dưới da sâu hơn, chính xác hơn, cũng như hạn chế tối đa cảm giác đau. RF có thể kết hợp với các công nghệ khác giúp gia tăng tối đa hiệu quả giảm béo như hút chân không, siêu âm cavitation...

2. Công nghệ sử dụng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao (HIFU- High Intensity Focused Ultrasound)

HIFU được ứng dụng trong điều trị những bệnh lý như bất thường biểu mô âm hộ, bệnh lý tuyến tiền liệt, bệnh lý Graves trong hơn 50 năm qua. Gần đây, HIFU được chứng minh là phương pháp an toàn và hiệu quả trong giảm mỡ, giúp cải thiện đáng kể tình trạng chảy xệ và nếp nhăn da. HIFU đã được FDA chấp thuận cho nhiều chỉ định như nâng cung mày, nâng vùng dưới hàm, cổ, cải thiện nếp nhăn vùng cổ và mới nhất là trong điều trị giảm mỡ vùng eo. 

Cơ chế của HIFU cũng tương tự RF: tạo tác động nhiệt gây chết tế bào mỡ theo chương trình. Tuy nhiên, thiết bị này sử dụng năng lượng sóng âm thay vì sóng điện từ. HIFU có thể mang năng lượng đến lớp bì sâu, mô liên kết dưới da và lớp xơ cơ mà không gây tổn thương mô xung quanh. 

Ngoài tác dụng nhiệt, HIFU còn có tác động cơ học gây phá hủy màng tế bào ngay lập tức, dẫn đến quá trình hoại tử đông và gây chết tế bào theo chương trình. Gần đây, kỹ thuật mới MFU (micro-focused ultrasound) cũng tạo hiệu quả đáng kể trong việc giảm chảy xệ và làm săn chắc da. 

Kỹ thuật này giúp tập trung năng lượng vào mô dưới da, tạo những điểm đông nhiệt nhỏ (<1mm3) ở độ sâu có thể đến 5mm trong lớp bì lưới và lớp mỡ, qua đó vừa kích thích tân sinh collagen, vừa giúp cải thiện độ săn chắc và xóa nếp nhăn cho da.< p>

Quá trình thực hiện kéo dài khoảng 30 - 90 phút/lần, phụ thuộc vị trí điều trị. Tác dụng phụ có thể gặp khi dùng HIFU chủ yếu là đỏ da, đau nhẹ, thoáng qua vùng điều trị. Chưa có bằng chứng cho thấy HIFU ảnh hưởng đến nồng độ lipid huyết thanh, chức năng gan trong hay sau điều trị.

Vì khả năng phóng các điểm năng lượng hội tụ xuống độ sâu mong muốn, công nghệ HIFU có thể giải quyết được mô mỡ sâu bên dưới da mà vẫn đảm bảo an toàn lớp da bên trên, thích hợp điều trị cho những chị em có lớp mỡ dưới da dày và tương đối nhạy đau.

3. Đông ly giải mỡ (cryolipolysis)

Nhiều nam giới ngày càng thích đi hút mỡ bụng

Cryolipolysis là một kỹ thuật mới trong giảm mỡ không xâm lấn, được bắt đầu sử dụng vào năm 2007 và đã được FDA chấp thuận trong giảm mỡ vùng bụng, đùi. Ngoài ra, cryolipolysis còn có hiệu quả giảm mỡ ở nhiều vùng trên cơ thể như, hông, mông, dưới cằm, lưng và phần trên cánh tay. 

Kỹ thuật này sử dụng nhiệt lạnh, kết hợp với lực hút chân không hút lớp mỡ dưới da vùng điều trị, để tác động đến mô mỡ, gây viêm mô mỡ, dẫn đến chết tế bào mỡ theo chương trình. Sau đó, các tế bào mỡ bị phá hủy được loại bỏ khỏi cơ thể nhờ vai trò của hoạt động miễn dịch, tuần hoàn và bài tiết.

Phương pháp này tác động chọn lọc trên tế bào mỡ mà không gây tổn thương cấu trúc lân cận. Trong quá trình làm thủ thuật, bệnh nhân có thể có cảm giác châm chích và đau do lạnh nhưng cảm giác ấy sẽ biến mất sau 5 - 10 phút. 

Hiện nay, vẫn chưa có báo cáo ghi nhận tác dụng phụ nghiêm trọng, tác dụng phụ chủ yếu là sưng, đỏ thoáng qua. Hiệu quả thường được quan sát thấy sau 3 tuần đầu điều trị, tối ưu sau 2 tháng và kéo dài trong 6 tháng. 

Thông thường, cần tối thiểu 1 - 3 đợt điều trị, thời gian điều trị tương đối ngắn (30 - 60 phút/lần) và ngay sau điều trị vẫn có thể làm việc và sinh hoạt bình thường. Chưa có bằng chứng cho thấy tác động của điều trị cryolipolysis trên nồng độ lipid huyết thanh hay chức năng gan trong và sau điều trị. Ngoài ra, đây là một kỹ thuật đơn giản, dễ thực hiện. 

Công nghệ cryolipolysis phù hợp ở những đối tượng có lớp mỡ dưới da dày, mềm và nằm ở vùng bụng, hông, lưng, mông, cánh tay. Điểm thú vị của cryolipolysis so với các công nghệ giảm mỡ khác nằm ở nhiệt độ lạnh vừa có tác dụng giảm mỡ, vừa có tác dụng gây tê, nên cảm giác khó chịu trong quá trình điều trị thấp hơn nhiều so với các công nghệ sử dụng nhiệt nóng để tác động đến mô mỡ.

4. Laser điều trị giảm mỡ

Laser là phương pháp giảm mỡ không xâm lấn ngày càng được ưa chuộng và được FDA chấp thuận trong giảm mỡ ở vùng bụng, hông, lưng, mặt trong và ngoài đùi, vùng dưới cằm. Giảm mỡ bằng laser đặc biệt hữu ích cho những vùng mỡ không thích hợp sử dụng các phương pháp khác như mặt ngoài đùi... 

Hiện tại, có hai loại thiết bị laser được sử dụng. Đầu tiên là laser mức năng lượng thấp (low level laser therapy - LLLT) còn gọi là laser lạnh, có bước sóng 635 nm. LLLT không gây tổn thương nhiệt, mà thông qua việc tạo những lỗ vi thể trong tế bào mỡ, gây thoát lipid trong tế bào vào khoảng kẽ, sau đó chất lipid này được loại bỏ khỏi cơ thể qua hệ bạch huyết, kết quả có thể nhận thấy ngay sau khi kết thúc điều trị. 

Gần đây, laser diode 1060nm là thiết bị laser mới, không xâm lấn và rất hiệu quả trong điều trị thon gọn cơ thể. Laser này sử dụng năng lượng nhiệt để phá hủy mô mỡ, sau đó mô mỡ được đào thải khỏi cơ thể. Thiết bị có hệ thống làm lạnh giúp giảm cảm giác khó chịu do nhiệt tác động trên da và ngăn tổn thương bề mặt da trong quá trình thực hiện. Cải thiện ban đầu có thể thấy sau 6 tuần điều trị và tối ưu sau 12 tuần. 

Thiết bị này khá an toàn, bệnh nhân có thể dung nạp tốt, có thể thấy đau nhẹ trong một số trường hợp. Nhờ tác động chọn lọc của bước sóng 1060nm phối hợp với hệ thống làm lạnh nên laser này không làm tổn thương mô xung quanh trong quá trình điều trị. Quá trình điều trị với LLLT thường kéo dài 30 phút, với laser 1060nm thì ngắn hơn (20 - 25 phút). 

Cả hai laser này đều an toàn và không có tác dụng phụ đáng kể cũng như không ghi nhận ảnh hưởng đến chức năng gan hay nồng độ lipid trong máu. Để đạt kết quả giảm mỡ tối ưu thường cần ít nhất 6 - 8 đợt điều trị, mỗi đợt cách nhau 6 - 8 tuần. 

TS-BS Lê Thái Vân Thanh - Khoa Da liễu - Thẩm mỹ da, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM