Giải thưởng âm nhạc: Nhiều nhưng vẫn thiếu!

Đến hẹn lại lên, vào dịp cuối năm cũ và đầu năm mới, showbiz Việt sôi nổi hơn khi hàng loạt giải thưởng âm nhạc chính thức khởi động và khán giả bước vào cuộc đua bình chọn cho nghệ sĩ lẫn tác phẩm mình yêu thích. Tính đến thời điểm hiện tại, thị trường giải trí Việt đang có gần 10 giải thưởng góp mặt.

Đây là một con số không nhỏ, nhưng đáng tiếc, vẫn chưa có giải thưởng nào phản ánh được toàn diện thị trường âm nhạc Việt.

Các ca sĩ, diễn viên nhận giải Mai vàng

Dù là những giải thưởng uy tín và có thâm niên lâu đời như giải Mai Vàng (23 năm), Làn sóng xanh (20 năm) hay giải Cống hiến (12 năm)... thì nhìn chung, các giải thưởng trên đều có sự “phân khúc thị trường” và vẫn chưa bao quát hết tất cả địa hạt trong lĩnh vực giải trí cũng như có cái nhìn toàn cảnh về showbiz Việt qua một năm.

Đơn cử như trường hợp của Làn sóng xanh và Cống hiến, cả hai đều là giải thưởng tôn vinh nghệ sĩ và các sản phẩm trong lĩnh vực âm nhạc. Tuy nhiên, nếu như Làn sóng xanh là dành cho khán giả nghe radio thì Cống hiến lại là nơi đề cao tính chuyên môn, mà tính chuyên môn và tính thị trường ở Việt Nam hiếm khi giờ gặp nhau: sản phẩm được cho là nghiêm túc, sáng tạo thì lại không được đông đảo khán giả yêu thích và ngược lại. 

Bên cạnh các giải thưởng uy tín lâu năm, nhiều đơn vị truyền thông cũng lần lượt tạo ra những “đứa con tinh thần” gắn liền với thương hiệu cá nhân và được thể hiện dưới hình thức một giải thưởng nghệ thuật như YAN Vpop 20, HTV Awards, VTV Awards, Pops Awards hay Zing Music Awards, Keeng Young Awards... Tuy nhiên, phạm vi hoạt động của những giải thưởng này cũng hạn hẹp và luôn có điều kiện cần để lựa chọn các đề cử.

Ca sĩ Hồ Ngọc Hà được vinh danh ở lễ trao giải YAN Vpop 20

Với YAN Vpop 20 hay giải thưởng âm nhạc Zing music awards... danh sách đề cử được chọn lọc dựa vào số liệu thống kê về lượt nghe, xem và tải về trên trang web nghe nhạc trực tuyến của chính đơn vị tổ chức giải thưởng. Pops Awards cũng thế, giải thưởng này chỉ tôn vinh những sản phẩm có mặt trong hệ thống phát hành của Pops Worldwide, trong khi đây không phải là kênh phát hành chủ yếu trên YouTube của thị trường âm nhạc Việt mà còn có nhiều đơn vị phát hành khác, "nắm" một số lượng sản phẩm âm nhạc không nhỏ. 

Thực tế, nếu sản phẩm âm nhạc được ký độc quyền cho một đối tác phát hành online như Zing, YAN, Keeng, Nhaccuatui hay Yeah1, Pops... thì mặc định ca khúc hoặc MV đó sẽ không còn “cửa” tranh giải tại một sân chơi khác của đơn vị đối thủ. Dù sản phẩm âm nhạc có hay đến mấy hoặc ăn khách nhất nhì thị trường giải trí, cũng chỉ có thể góp mặt trong danh sách đề cử của giải thưởng do chính đơn vị phát hành độc quyền tổ chức nếu có.

Không nằm ngoài quy luật đó, với VTV Awards và HTV Awards cũng thế, đây đều là hai giải thưởng truyền hình thường niên của nhà đài nhằm vinh danh các sản phẩm truyền hình, nghệ sĩ được khán giả của mỗi đài yêu thích trong năm qua. Như vậy, với những bộ phim, chương trình truyền hình đình đám nhưng được phát trên VTV như Người phán xử, Sống chung với mẹ chồng... thì sẽ không nằm trong danh sách đề cử ở hạng mục của giải thưởng HTV Awards và ngược lại. 

NSND Hoàng Dũng đại diện ê-kíp sản xuất phim Người phán xử nhận giải VTV Awards 2017

Khi được hỏi về tính "cục bộ" của giải thưởng âm nhạc mới, Keeng Young Awards, ông Võ Thanh Hải - đại diện BTC giải thưởng này cho biết: "Chung tôi không giới hạn đề cử với ca sĩ có hợp tác với Keeng hay không hợp tác với Keeng. Khán giả có quyền nhấn bầu chọn cho các ca sĩ mà mình thích trong danh sách đề cử".

Tuy nhiên, đó là với hạng mục Nghệ sĩ xuất sắc nhất, còn với các đề cử thuộc về ca khúc, album của năm... đều dựa vào lượt nghe/xem/tải trên các trang nghe nhạc của BTC. Điều đó có nghĩa, các ca khúc/album/MV khác dù xuất sắc đến mấy, được khán giả yêu thích đến mấy nhưng không được phát hành trên các kênh của BTC, cũng sẽ không thể có mặt trong giải thưởng này. 

Có thể thấy, dù tồn tại khá nhiều giải thưởng trên thị trường giải trí nhưng đa phần các sân chơi này vẫn dành “đất” cho “cây nhà lá vườn” và được tổ chức mang tính cục bộ riêng lẻ. Đến thời điểm hiện tại, làng giải trí Việt vẫn chưa có giải thưởng nào tôn vinh toàn diện, đủ đầy tất cả các khía cạnh, lĩnh vực nghệ thuật cũng như đáp ứng được yếu tố chuyên môn và thị hiếu khán giả để tạo nên một ngày hội lớn thật sự cho nghệ sĩ nói riêng lẫn showbiz Việt nói chung.

Thanh Hương