PNO - Giải thưởng Nobel năm 2019 về Sinh lý học/Y học vừa được trao cho 3 nhà khoa học nghiên cứu về cách các tế bào phát hiện oxy, phản ứng với tình trạng thiếu oxy khi hàm lượng oxy trong các mô hạ thấp.
Công trình nghiên cứu của 3 nhà khoa học (2 người Mỹ và 1 người ở Anh) về sinh lý học cơ bản đã dẫn đến sự hiểu biết tốt hơn về cách hơn 300 gen điều hòa môi trường bên trong cơ thể, bao gồm cả gen erythropoietin (EPO) điều khiển sản xuất tế bào máu.
 |
| Chân dung 3 nhà khoa học được trao giải Nobel Y học năm 2019 |
Họ phát hiện ra rằng khi nồng độ oxy giảm, mức độ của một phức hợp protein (được gọi là HIF) tăng lên. Trong điều kiện oxy bình thường, HIF nhanh chóng bị phá vỡ - nhưng trong điều kiện oxy thấp, nó sẽ tích tụ.
Điều quan trọng là protein phức hợp này liên kết với các đoạn DNA gần gen lưu trữ thông tin cho EPO, điều chỉnh sự biểu hiện của gen, từ đó EPO hoạt động tích cực hơn và tạo ra nhiều tế bào máu giúp vận chuyển khí oxy nhiều hơn.
Cảm biến oxy là vấn đề quan trọng đối với nhiều bệnh lý và nhiều loại thuốc đang được phát triển để thay đổi phản ứng của hệ thống này nhằm điều trị các nhóm bệnh từ ung thư đến thiếu máu.
Chẳng hạn bệnh nhân bị suy thận mãn tính sản xuất ít EPO hơn và kết quả là thường bị thiếu máu nặng. Hay trong ung thư, các khối u sử dụng hệ thống điều hòa oxy để kích hoạt sự phát triển của các mạch máu mới.
 |
| Giáo sư Peter Ratcliffe đang ngồi ở bàn làm việc khi biết ông đã được trao giải thưởng Nobel về Sinh lý học / Y học năm nay. (Ảnh: Twitter) |
Ứng dụng của những phát hiện này bắt đầu ảnh hưởng đến cách thức y học được thực hiện. Giáo sư Rand Rand Johnson từ Viện Karolinska – thành viên ủy ban tuyển chọn giải Nobel năm 2019, nói trong một cuộc họp báo công bố giải thưởng ở Stockholm: "Đây là một khía cạnh cơ bản về cách các tế bào hoạt động".
Ba người chiến thắng là nhà khoa học William Kaelin Jr từ Viện Ung thư Dana-Farber ở Boston (Mỹ), ông là giáo sư y khoa tại Đại học Harvard.
Người thứ hai là Peter Ratcliffe của Đại học Oxford (Anh). Ông là bác sỹ người Anh, đồng thời là nhà sinh học tế bào và phân tử nổi tiếng, thành viên Học viện Francis Crick ở London (Anh).
Người thứ ba là nhà khoa học Gregg Semenza, giáo sư khoa Ung thư, Hóa học sinh học và Y học tại Đại học Y khoa Johns Hopkins (Mỹ).
Cùng nhận giải Nobel Y học năm nay, ba nhà khoa học trên sẽ chia sẻ giải thưởng trị giá 9 triệu kronor Thụy Điển (hơn 900.000 USD).
Theo trang Twitter của Ủy ban Nobel, nhà khoa học Ratcliffe đang chạy đua để hoàn thành đơn xin tài trợ khi nhận được tin này, và khoản tiền thưởng sẽ giúp ông tiếp tục thực hiện công trình nghiên cứu của mình.
Ủy ban Nobel ca ngợi bộ ba này vì những khám phá của họ về cách các tế bào cảm nhận và thích nghi với nồng độ oxy sẵn có.
| Từ năm 1901-2018, đã có 216 lần giải Nobel Y học được trao, trong đó có 12 phụ nữ từng được nhận giải này. Sau khi giải Nobel Y học 2019 được công bố sẽ là các lễ công bố giải Nobel Vật lý vào ngày 8/10, Nobel Hóa học vào ngày 9/10, Nobel Văn học vào ngày 10/10, Nobel Hòa bình vào ngày 11/10 và Nobel Kinh tế vào ngày 14/10. |
Tấn Vĩ (theo Guardian, Sciencemag)
| Chia sẻ bài viết: |
ĐBQH bức xúc vì Bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức cơ sở 2 đã được đầu tư xây dựng hàng chục năm nhưng vẫn chưa được đưa vào sử dụng.
Bước vào giai đoạn cao điểm sốt xuất huyết hàng năm, số ca mắc của Hà Nội tiếp tục tăng.
Nhiều người Việt Nam vẫn chưa được trang bị kỹ năng sơ cứu đúng cách dẫn tới không ít trường hợp bị tai nạn trở nên trầm trọng hơn.
Để cơ thể hấp thu canxi, sắt và các dưỡng chất từ sữa tốt nhất, cần uống chúng theo thứ tự sữa, canxi, rồi đến sắt.
Nhiều người thường nhầm lẫn các triệu chứng thoát vị đĩa đệm với các bệnh khác nên trì hoãn đi khám. Từ đó, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe cả mẹ và bé, đồng thời giúp phòng ngừa các biến chứng sau sinh.
Mỗi tháng, Bệnh viện Da liễu TPHCM tiếp nhận từ 4.300-4.600 lượt bệnh nhân bị bệnh vảy nến. Bệnh không chỉ gây đau đớn mà còn khiến bệnh nhân trầm cảm...
Búi giun khổng lồ với hơn 100 con giun “làm tổ” trong ruột bé trai 2 tuổi gây tắc ruột, suy hô hấp…
Mới chớm lạnh, số lượng trẻ nhập viện điều trị bỏng ở tỉnh Nghệ An đã tăng gấp 2 lần so với mùa hè.
Xuất hiện cơn đau vùng thượng vị và lan ra hai tay, nhưng ông Y.M.Z. lại nghĩ bản thân bị đau dạ dày nên không đi khám bệnh.
Bộ Y tế nhận phản ánh về nhiều vi phạm tại các cơ sở làm đẹp, phẫu thuật thẩm mỹ, trong đó có tình trạng mạo danh bác sĩ bệnh viện...
ĐBQH Tạ Văn Hạ thẳng thắn chỉ ra, khám chữa bệnh bảo hiểm y tế còn nhiêu khê, khó khăn khiến cử tri bức xúc, mệt mỏi.
Một bé trai ở Quảng Nam bị chó hoang cắn, tuy nhiên người nhà không đưa đi tiêm phòng mà lại đưa đi chữa ở thầy lang dẫn đến tử vong.
Theo một nghiên cứu ở Trung Quốc, người lớn tuổi gặp vấn đề về thị lực, thính lực có thể phải đối mặt với nguy cơ đột quỵ hoặc đau tim.
Các "địa chỉ đen" này thường được chủ cơ sở sử dụng cung cấp dịch vụ làm đẹp trái phép, khi bị xử lý liền "lột xác" để tiếp tục hoạt động.
Để phòng ngừa thiếu canxi, cha mẹ nên chú ý bổ sung đầy đủ canxi cho trẻ thông qua chế độ ăn uống cân bằng, giàu canxi như hải sản, trứng, sữa.
Cùng trò chuyện với TS Thị Nam Phương để tìm hiểu rõ hơn hành trình gắn kết y tế với cộng đồng mà nữ thạc sĩ 9x tài năng đang theo đuổi.
Dinh dưỡng từ thực vật đang dần được lan tỏa vì nhiều lợi ích tích cực cho sức khỏe lẫn sắc đẹp, đặc biệt là đối với nữ giới.
