PNO - Giải Nobel kinh tế năm 2024 được trao cho Daron Acemoglu, Simon Johnson và James A. Robinson vì nghiên cứu về sự khác biệt trong thịnh vượng giữa các quốc gia.
 |
| (Từ trái sang) Daron Acemoglu, Simon Johnson và James Robinson sẽ chia sẻ giải thưởng Nobel Kinh tế 2024 với số tiền mặt trị giá 1 triệu USD - Ảnh: Niklas Elmehed/Nobel Prize |
Ủy ban Nobel của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển cho biết vào ngày 14/10: “3 nhà kinh tế đã chứng minh được tầm quan trọng của các thể chế xã hội đối với sự thịnh vượng của một quốc gia".
Viết trên mạng xã hội X, Ủy ban giải thích: "Nghiên cứu của những người đoạt giải giúp chúng ta hiểu lý do tại sao các xã hội có nền pháp quyền kém và các thể chế bóc lột dân chúng không tạo ra tăng trưởng hoặc thay đổi theo hướng tốt hơn”.
Theo học thuyết của 3 nhà kinh tế, những quốc gia phát triển "các thể chế bao hàm" - thúc đẩy quyền bình đẳng và cơ hội, cho phép sự tham gia rộng rãi của người dân vào quá trình ra quyết định - theo thời gian đã trở nên thịnh vượng.
Trong khi những quốc gia phát triển "các thể chế khai thác" - cho phép một nhóm nhỏ người nắm quyền khai thác tài nguyên và đàn áp phe đối lập - lại liên tục trải qua mức tăng trưởng kinh tế thấp.
Ủy ban Nobel trích dẫn công trình của bộ 3: "Khi người châu Âu xâm chiếm các vùng đất rộng lớn trên thế giới, các thể chế trong những xã hội đó đã thay đổi". Trong khi ở nhiều nơi, mục đích của việc này là khai thác người dân bản địa, thì ở những nơi khác, nó lại đặt nền móng cho các hệ thống chính trị và kinh tế bao hàm.
Ủy ban nói thêm: "Những người đoạt giải đã chỉ ra một lời giải thích cho sự khác biệt về sự thịnh vượng của các quốc gia, xuất phát từ các thể chế xã hội được hình thành trong thời kỳ thuộc địa".
Jakob Svensson - Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Khoa học Kinh tế của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển – nhận xét: “Giảm sự chênh lệch lớn về thu nhập giữa các quốc gia là một trong những thách thức lớn nhất của thời đại chúng ta. Những người đoạt giải đã chứng minh được tầm quan trọng của các thể chế xã hội để đạt được điều này”.
Cả 3 nhà nghiên cứu đều đang làm việc tại Mỹ: Acemoglu và Johnson làm việc tại Viện Công nghệ Massachusetts và Robinson tiến hành nghiên cứu của mình tại Đại học Chicago.
Mặc dù một số người cho rằng giải thưởng Kinh tế không phải là Giải Nobel, do không nằm trong di chúc của nhà khoa học người Thụy Điển quá cố Alfred Nobel, nó luôn được trao cùng với các giải thưởng khác vào ngày 10/12, nhân kỷ niệm ngày mất của ông vào năm 1896.
Các giải thưởng Nobel khác đã được công bố vào tuần trước trong các lĩnh vực y học hoặc sinh lý học, vật lý, hóa học, văn học và hòa bình.
Tấn Vĩ (theo Nobelprize.org)
| Chia sẻ bài viết: |
Các gia đình theo Kitô giáo ở Bethlehem - nơi Chúa Jesus sinh ra - lại đang trải qua thêm một mùa Giáng sinh u ám khi phải rời khỏi Bờ Tây.
Sáng sớm 21/12 (giờ địa phương), Thượng viện Mỹ đã chấp thuận áp đảo một dự luật ngăn chặn việc đóng cửa chính phủ.
Ngày 21/12, ít nhất 13 người thiệt mạng - chủ yếu là phụ nữ và trẻ em - trong hai vụ giẫm đạp khi đám đông tranh giành đồ từ thiện.
Nghiên cứu về loài bò sát này cung cấp cái nhìn sâu sắc về quá trình tái tạo ruột của con người.
Trong năm 2024, có 82 triệu bé gái và 69 triệu bé trai từ 193 quốc gia đã phải trải qua một số hình thức xâm hại và bạo lực tình dục.
Ngày 20/12, một cuộc khảo sát của chính phủ cho thấy 78,2% số người được hỏi cảm thấy lo lắng hoặc bồn chồn.
Trung Quốc đã giữ nguyên án tử hình đối với kẻ buôn bán trẻ em có tội ác gây chấn động cả nước, và khiến hàng chục nạn nhân bị tổn thương.
Những "lò" luyện thi hoa hậu hàng đầu ở Philippines sẽ đưa các thí sinh "nghìn máu" từ khắp nơi trên thế giới trở thành người chiến thắng.
Người dân ở Fukushima, Nhật Bản có thể phải chịu cảnh bị nêu tên trước công chúng nếu họ không tuân thủ các quy định về phân loại rác.
Ngày 20/12, 1 học sinh 7 tuổi đã thiệt mạng và nhiều người khác bị thương trong vụ tấn công bằng dao chưa từng có tại một trường học ở Croatia.
Hơn một nửa số người Hàn Quốc tin rằng việc trải qua cuộc sống mà không mà không có con vẫn có thể chấp nhận được.
Các phương tiện truyền thông địa phương cho biết, ít nhất 2 người đã thiệt mạng và hàng chục người bị thương, sau khi một chiếc ô tô lao vào đám đông.
Giới chuyên gia lo ngại việc để các mô hình AI tương tác với giọng nói mô phỏng có thể dẫn đến những vụ lừa đảo khó nhận biết.
Nghiên cứu ở Hà Lan cho thấy, chứng khó đọc do đột biến DNA tác động đến cấu trúc não, có thể được truyền từ cha mẹ sang con cái.
Việc các cặp đôi tranh cãi về việc đặt tên cho con không phải là điều bất thường, nhưng hiếm khi phải ra tòa.
Những đôi tình nhân trẻ Ấn Độ muốn kết hôn thường tìm đến một thám tử với các công cụ gián điệp công nghệ cao để điều tra... người chồng/vợ tương lai.
Theo một nghiên cứu mới trên toàn cầu, ước tính có 61,8 triệu người trên toàn thế giới mắc chứng tự kỷ vào năm 2021.
2 cựu ca sĩ công ty giải trí Nhật Bản trước đây có tên Johnny & Associates Inc đã đệ đơn kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại hơn 300 triệu USD.
