Giải độc cơ thể sao cho hiệu quả?

PV: Hiện nay có không ít người thực hiện giải độc cơ thể bằng cách nhịn ăn, uống nước chanh, uống dầu ô liu, giấm táo… Những cách này có đúng?

ThS-BS Đào Thị Yến Phi: Giải độc kiểu này là đẩy cơ thể vào thế tăng tạo chất độc. Bởi khi cơ thể đói quá, no quá, giận dữ, bị chấn thương… thì tế bào đều phải… tăng ca, tức là tăng quá trình chuyển hóa bên trong từng tế bào. Khi ăn không đủ, cơ thể sẽ chuyển hóa chất đạm và mỡ dự trữ thành năng lượng, quá trình này sinh ra các chất như amoniac, urea, creatinin, ceton…, đều là những chất độc. Thiếu dưỡng chất càng lâu, càng triệt để thì các chất độc tạo ra càng nhiều, trường hợp nặng có thể dẫn tới hôn mê, ngưng tim, ngưng thở.

Khi uống dầu ô liu, lượng chất béo trong khẩu phần tăng, theo sinh lý tiêu hóa bình thường, gan bắt buộc phải tăng hoạt động để tạo ra mật đổ vào lòng ruột. Mật có màu xanh vì có chứa chất billirobin. Nếu lượng chất béo vừa phải, men tiêu chất béo của tụy và ruột sẽ tiêu hóa hết chất béo ăn vào, còn nếu chất béo quá nhiều thì chất béo trộn với mật vẫn còn tồn tại đến tận ruột già. Ở đây, các vi khuẩn thường trú sẽ biến đổi chất billirobin này thành stercobillinogen có màu vàng. Nước cốt chanh tạo môi trường axít làm tăng sự kết tủa của các muối mật nên tạo thành dạng sỏi (còn mềm dẻo). Như vậy dù là màu xanh hay màu vàng, cũng đều có nguồn gốc từ mật, chất béo trong “sỏi” đó chính là dầu ô liu uống vào. Nói cách khác, giải độc kiểu này chỉ buộc gan phải tăng hoạt động và mất muối mật qua phân nhiều hơn.

Giấm táo thì cũng là giấm, tức là đều có axít acetic và đều gây tác hại trên dạ dày và ruột. Trên thực tế, việc uống giấm đã được truyền miệng là có tác dụng giúp giảm cân từ lâu và được nhiều người làm thử, nhưng hoàn toàn không tìm ra một cơ chế khoa học nào giải thích được vai trò của giấm trong giảm cân hay giảm cholesterol máu. Nếu uống giấm và giảm ăn thì đương nhiên là có thể giảm cân (nhờ giảm ăn chứ không phải nhờ giấm), nhưng nguy cơ cho đường tiêu hóa là rất lớn.

* Cũng có những người đạt được kết quả như ý như da đẹp, người thon thả sau thời gian nhịn đói uống nước chanh giải độc cơ thể. Lý giải việc này ra sao, thưa bà?

- Cơ thể luôn thích ứng tối đa với mọi tình huống, khi không thể thích ứng nữa có nghĩa là đã… sắp chết. Khi rơi vào tình trạng đói và phải liên tục xài “của để dành”, đương nhiên có thể giảm cân do kho dự trữ năng lượng bị hao hụt đi, nhưng đồng thời cơ thể, hay nói rõ hơn là gan và thận sẽ phải tăng tốc để thải độc, để bảo đảm sự sống còn của tế bào, bảo vệ tế bào trong môi trường nhiều axít do các chất chuyển hóa tạo nên. Sự “giải cứu” này phải trả giá bằng sự hy sinh một số tế bào gan, thận. Ở những người trẻ, tuổi dưới 30-35, do lượng tế bào khỏe còn nhiều nên các tổn thương sẽ bị che lấp do khả năng làm việc bù của các cơ quan còn tốt, nhưng chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến tuổi thọ và sức khỏe của các cơ quan.

* Như vậy, nên hiểu như thế nào về giải độc cho cơ thể?

- Thật ra, để cơ thể được thanh sạch, phải chú trọng cả hai vấn đề: giảm tạo ra chất độc và tăng thải chất độc ra ngoài. Chất độc phát sinh ra từ nhiều nguồn, như: ăn, uống, hít thở… Song những chất độc từ môi trường xâm nhập vào cơ thể không nhiều vì chúng ta có hàng rào bảo vệ như kháng thể, dịch tiêu hóa chống vi-rút, phổi có cơ chế ho để tống xuất những chất có hại ra ngoài… Chất độc trong cơ thể phần lớn là do tế bào thải ra. Quá trình sinh năng lượng cho cơ thể hoạt động sẽ thải ra chất độc. Các chất độc này sẽ được cơ thể đưa ra ngoài ngay. Hay nói cách khác, cơ thể thanh lọc chất thải từng giây từng phút mới có thể sinh tồn được.

Các độc chất trong cơ thể được thải ra ngoài qua: gan, thận, da.

Như vậy giải độc có hai quá trình: giảm tạo thành chất độc trong máu và thải chất độc ra ngoài cơ thể.

* Vậy theo bác sĩ, nếu muốn giải độc, nên thực hiện như thế nào là đúng?

- Giải độc là việc cần làm hàng ngày, hàng giờ chứ không thể lâu lâu làm một lần.

1. Giảm tạo thành chất độc: Tránh đưa thêm chất độc vào cơ thể: khói thuốc lá, rượu bia, phụ gia thực phẩm…; tránh stress, ngủ đủ giấc, sinh hoạt điều độ. Nhịn đói hoặc ăn một chế độ ăn sai với cân bằng tự nhiên cũng được xem là một tình trạng gây stress thể chất. Ăn đủ chất bột đường, đây là nguồn cung cấp năng lượng sạch nhất. Chỉ ăn vừa đủ chất đạm và chất béo.

2. Tăng thải độc: Uống từ 2,5-4 lít nước tùy vào thời tiết nắng nóng, xuất nhiều mồ hôi… Tập thể dục hàng ngày để xuất mồ hôi. Ăn đủ chất xơ, chống táo bón, tránh ứ đọng trong lòng ruột.

 PHƯƠNG NAM

(thực hiện)