Giấc mơ nhiệm màu

Thế giới của giấc mơ thường phản chiếu hiện thực, những ao ước vô thức của cá nhân... Người ta thường trốn tránh những tổn thương của bản thân, những mất mát ở hiện tại trong những giấc mơ hoang đường và đẹp đẽ. Có lẽ vậy nên giấc mơ thường được các nhà làm phim chọn để chuyển tải, gửi gắm những tầng bậc ý nghĩa mà chúng ta phải xem đi xem lại nhiều lần mới có thể khám phá, kiến giải. Thú vị thay, mỗi người ở những độ tuổi khác nhau, trải nghiệm khác nhau sẽ có những khám phá khác nhau.

Một cảnh trong phim Thiếu niên và chim diệc

Thiếu niên và chim diệc (The boy and the heron) - cuốn phim cuối cùng và cũng là lời hồi đáp của Hayao Miyazaki với hàng triệu khán giả toàn cầu, từ những cô bé cậu bé ngày nào giờ đã trở thành những ông bà lão cho đến các thế hệ trẻ hơn - là một bộ phim như thế. Có quá nhiều điều để nói về bộ phim này: sự thành công trong tạo hình, lời khẳng định về tinh thần và sức sáng tạo vô hạn của con người, tính triết lý đa tầng để nó không chỉ là một cuốn phim hoạt hình dành cho trẻ nhỏ. Ở phạm vi giới hạn, bài viết này nhìn bộ phim như hành trình trưởng thành và đối diện mất mát của con người qua hình ảnh cậu thiếu niên Mahito và chú chim diệc.

Như nhiều bộ phim khác của Ghibli, phim lấy bối cảnh nước Nhật cuối Thế chiến thứ hai với nhiều biến động dữ dội. Mất mẹ trong một vụ hỏa hoạn ở bệnh viện Tokyo, cậu bé 12 tuổi Mahito Maki và cha trở về vùng ngoại ô, sinh sống cùng dì Natsuko - em gái của mẹ - và những bà cụ giúp việc lẩm cẩm.

Thường xuyên ám ảnh về sự cố khiến người mẹ qua đời, không chấp nhận những thay đổi diễn ra xung quanh, Mahito dần khép kín và trở nên tiêu cực. Một ngày nọ, Natsuko bỗng dưng biến mất sau khi đi vào tòa lâu đài bí ẩn. Mahito quyết định khám phá bí ẩn này và giải mã cái chết của mẹ cùng chim diệc.

Chuyến đi của Mahito không đơn thuần là cuộc phiêu lưu kỳ lạ, hấp dẫn mà chúng ta thường bắt gặp trong các tác phẩm kinh điển dành cho tuổi nhỏ. Đó là chuyến đi của những giấc mơ lạ thường và đẹp đẽ, vượt qua không gian và thời gian, tha hồ thả trí tưởng tượng. Dù đề cập đến sự mất mát và đau buồn, nhưng bộ phim mang không khí dịu dàng, nhiều sắc màu. Ban đầu, Mahito gặp nhiều khó khăn khi thích nghi với cuộc sống mới. Cuộc gặp gỡ với con diệc xanh như một lời mời gọi, khiến Mahito bị cuốn vào thế giới kỳ lạ.

Trải qua cuộc phiêu lưu cùng những người bạn, Mahito dần chấp nhận sự xung đột trong tâm hồn, đồng thời tìm thấy lẽ sống. Nỗi đau là sự khởi đầu của cuộc sống. Con người cần mạnh mẽ, kiên cường đối diện và hướng đến tương lai.

Bằng cách kể chuyện nhẹ nhàng, cảm động, bộ phim toát lên tình cảm thiêng liêng về gia đình, mối liên kết không thể tách rời giữa con cái và cha mẹ, sâu hơn là giữa thế hệ hôm nay với tổ tiên. Ở đó còn có tình bạn, lòng can đảm, sự trung thành và tình thương yêu dành cho muôn loài. Ở đó còn bày tỏ ước ao về một thế giới đại đồng, sống trong hòa bình và ngấm ngầm đề cập đến vũ lực, chiến tranh. Khi quyền lực thuộc về kẻ xốc nổi, bảo thủ và cực đoan, thế giới sẽ diệt vong.

Lấy cảm hứng từ một tiểu thuyết xuất bản lần đầu năm 1937 của nhà văn Genzaburo Yoshino, tựa gốc của Thiếu niên và chim diệc là Các bạn có khỏe không? Đường về nhà có thể quên nhưng cố nhân làm sao quên, đặc biệt là những người đã đến và ở lại cùng Miyazaki, cùng thế giới của Ghibli suốt gần trăm năm qua.

Sau tất cả, liệu chúng ta có còn là những cô bé cậu bé đầy mơ mộng, háo hức và đầy dũng cảm để bước qua những tổn thương?

Nhã Ca