Giá vàng phi mã và nỗi ám ảnh mùa cưới

"Giá vàng dạo này cứ như tên lửa ấy, vun vút phóng lên chạm mốc 100 triệu đồng/lượng, nghe mà choáng váng cả người. Ấy thế mà, phong tục mừng cưới vàng bạc của ta vẫn y nguyên, thành ra bao chuyện dở khóc dở cười". Đây là tâm sự nẫu ruột của bà Thanh Tâm (quận 7, TPHCM).

Chuyện là nhà bà Tâm có cái lệ, cứ trong họ hàng cưới xin là mỗi người một chỉ vàng làm quà. Hồi xưa, vàng rẻ hơn 3 triệu đồng/chỉ, con gái bà cưới, anh em họ hàng mừng cưới chỉ vàng cũng nhẹ tênh.

Giờ con trai anh chồng bà chuẩn bị cưới, vợ chồng bà về hưu rồi, tiền còn chẳng đủ ăn, nói gì đến chuyện mua vàng. Con gái bà thì ly hôn, một mình nuôi con, cũng chẳng khá khẩm gì. Thế mà giờ phải bỏ ra 10 triệu đồng mua vàng mừng cưới, bà biết lấy đâu ra?

Không đi thì bà sợ người ta nói mình không biết điều, không biết sống. Cuối cùng, bà đành phải đi vay nặng lãi bên ngoài, chỉ để mua một chỉ vàng. Mà đâu chỉ có một đứa cháu, nhà còn mấy đứa nữa cũng sắp cưới, nghĩ tới đó mà bà ốm cả người, chẳng còn tâm trạng nào mà làm gì.

Rồi chuyện nhà ông Hùng ở Biên Hòa (Đồng Nai) cũng chẳng vui vẻ gì. Tháng 5 này con trai ông cưới vợ. Nhìn giá vàng tăng vùn vụt, vợ chồng ông thấp thỏm không yên. Theo tục lệ, nhà trai phải sắm kiềng vàng, bông tai, nhẫn hột xoàn cho cô dâu, tính sơ sơ cũng cả cây vàng. Tiền tiệc cưới 50 bàn đã gần 200 triệu đồng, thêm tiền vàng cưới nữa là 300 triệu đồng.

Vợ chồng ông Hùng là công chức về hưu, tiền dành dụm chẳng được bao nhiêu, thế là lại phải đi vay mượn khắp nơi. Lúc đi mượn tiền, ông Hùng còn bị chị dâu mỉa mai: "Nghèo mà sĩ diện, thùng rỗng kêu to, vay rồi lấy gì mà trả".

Vàng cưới tặng cô dâu là nỗi ám ảnh của nhiều gia đình (ảnh Freepick)

Còn chuyện nhà chị Diễm ở Tân An (Long An) nữa, 5 năm trước, chị mượn bạn 3 lượng vàng để lo việc gia đình. Lúc đó, vàng có 42 triệu đồng/lượng, tính ra là 126 triệu. Chị hẹn 5 năm sau trả, bạn chị cũng tốt, không lấy lãi. Giờ đến hạn trả, vàng đã lên tới 100 triệu đồng/cây, 3 lượng vàng thành 300 triệu đồng, chị biết lấy đâu ra tiền mà trả?

Chị thương lượng với bạn, xin trả theo giá vàng lúc mượn, cộng thêm tiền lãi, nhưng bạn chị không chịu. Chuyện là, con của người bạn sắp cưới vợ, chị này cũng đang cần vàng lo sính lễ đám cưới cho con trai. Thế nên người bạn yêu cầu chị Diễm vay vàng thì phải trả bằng vàng, vì đó là số vàng cưới mà người bạn đã dành dụm cho ngày thành hôn của con trai. Thế là tình bạn 20 năm tan vỡ, chỉ vì... vàng lên giá.

Chưa hết, vì vàng tăng giá như tên lửa, gần đây trên mạng xã hội còn rộ lên thông tin về chuyện các gia đình mua trang sức mạ vàng để trao cho cô dâu trong lễ cưới cho đỡ mất thể diện. Thoạt nghe, tưởng chừng như đây là một giải pháp tình thế, giúp các gia đình vượt qua cơn "bão giá vàng". Thế nhưng, ẩn sau đó là những hệ lụy không hề nhỏ: sự giả dối, nguy cơ lừa đảo và ảnh hưởng đến giá trị truyền thống. Việc sử dụng trang sức mạ vàng trong ngày trọng đại, vốn dĩ là biểu tượng của sự chân thành và trân trọng, vô tình biến thành một màn kịch. Điều này không chỉ làm mất đi ý nghĩa thiêng liêng của hôn lễ, mà còn tạo ra một tiền lệ không tốt cho các thế hệ sau.

Phong tục trao vàng cưới vốn là một nét văn hóa, thể hiện sự sung túc và chúc phúc cho đôi uyên ương. Việc sử dụng trang sức mạ vàng, dù với mục đích gì, cũng ít nhiều làm giảm đi giá trị truyền thống đó.

Đám cưới là một ngày vui, đừng để những phong tục tập quán không còn phù hợp làm mất đi giá trị thiêng liêng ấy (ảnh Freepick)

Những câu chuyện về bà Tâm, ông Hùng, chị Diễm và trào lưu mua trang sức mạ vàng cho thấy, giá vàng tăng phi mã không chỉ tạo áp lực kinh tế mà còn kéo theo nhiều hệ lụy xã hội. Phong tục mừng cưới bằng vàng, vốn là tục lệ đẹp, nay trở thành gánh nặng, đẩy nhiều người vào cảnh túng quẫn, nợ nần, thậm chí rạn nứt các mối quan hệ.

Phải chăng, đã đến lúc chúng ta cần nhìn nhận lại những giá trị truyền thống, tìm kiếm sự cân bằng giữa bảo tồn và thích ứng với thời đại, để những phong tục tốt đẹp không trở thành nỗi ám ảnh mỗi mùa cưới?

Thế Anh