Gia tăng bệnh nấm đen, có người hoại tử não

Hình ảnh bệnh nhân nhiễm nấm đen tại Bệnh viện Bạch Mai - Ảnh: BVCC

Ông N.Q.T. (69 tuổi, quê Hải Dương) có tiền sử bệnh đái tháo đường, huyết áp cao... Thời gian gần đây, người bệnh liên tục sốt cao, đau nhức mặt, hàm, đau đầu. Bệnh nhân đã đi khám và điều trị các chuyên khoa răng hàm mặt, tai mũi họng, thần kinh tại nhiều bệnh viện lớn nhưng không tìm ra được nguyên nhân chính xác.

Sau hơn 3 tháng kể từ khi xuất hiện triệu chứng, tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai), người bệnh được xác định bị nhiễm nấm đen. Tuy nhiên, bệnh nhân đã hoại tử một phần não và vùng xoang mặt.

Sau khi đưa ra hội chẩn toàn viện, người bệnh đã được các bác sĩ phẫu thuật thần kinh và phẫu thuật tai mũi họng kết hợp mổ để cắt bỏ phần mô hoại tử ở não và xoang. Hiện bệnh nhân vẫn đang được theo dõi và tiếp tục điều trị tích cực tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới.

Theo Bệnh viện Bạch Mai, từ sau đại dịch COVID-19, đơn vị bắt đầu phát hiện và điều trị cho nhiều bệnh nhân bị nhiễm nấm đen. Số lượng bệnh nhân có chiều hướng gia tăng với bệnh cảnh hết sức phức tạp.

Cụ thể, năm 2022 có 20 ca, đến năm 2023 tăng lên 30 ca. Tính đến hết quý III năm 2024, bệnh viện đã tiếp nhận gần 40 ca.

Đáng lưu ý, việc phát hiện và điều trị bệnh còn nhiều khó khăn. Có người đi khám và điều trị tại hơn 10 bệnh viện, đến Bệnh viện Bạch Mai mới phát hiện bị nhiễm nấm đen. Di chứng và hậu quả của bệnh để lại hết sức nghiêm trọng, việc điều trị cũng gian nan, tốn kém.

PGS.TS Đỗ Duy Cường thăm khám bệnh nhân nhiễm nấm đen - Ảnh: BVCC

PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) - cho biết, bệnh nấm đen (black fungus) hay Mucormycosis là một nhiễm trùng nặng do nấm xâm nhập vào các mô sâu trong cơ thể. Nấm đen thường phát triển vào mùa hè - thu, tạo ra hàng triệu bào tử bay lơ lửng trong không khí và phát triển trong môi trường ẩm thấp, yếm khí, cây cối mục nát, môi trường có phân gia súc. Nấm đen đặc biệt nguy hiểm ở bệnh nhân mắc đái tháo đường, đặc biệt là khi bệnh nhân không được điều trị đầy đủ.

Loại nấm lây truyền vào cơ thể người qua 2 con đường là đường thở (hít phải các bào tử nấm đen) và đường tiếp xúc vết thương hở (như vết đứt tay, vết xước sâu, vết cào, các vết thương khác...). Nấm đen không lây truyền từ người sang người.

Nấm đen có thể thâm nhập vào phổi, vào các xoang hàm mặt và lây lan lên mắt, não, hoặc thâm nhập vào niêm mạc đường tiêu hóa. Nghiêm trọng hơn, nấm đen còn thâm nhập vào đường máu, ảnh hưởng đến các cơ quan đích như não, tim, lách. Các cơ quan bị nấm đen thâm nhập có khả năng bị tắc mạch hoại tử và bị phá hủy nhanh chóng.

Những người bệnh có hệ miễn dịch yếu như: người bệnh đái tháo đường type 2, nhiễm toan Ceton... khi nấm đen vào cơ thể sẽ khó chống đỡ.

Để phòng bệnh, PGS.TS Đỗ Duy Cường khuyến cáo, nên đeo khẩu trang, đi ủng, đeo găng tay, mặc quần áo bảo hộ… khi làm vệ sinh đồng ruộng, trang trại, khu vực sau lũ. Môi trường sống và làm việc cần thông thoáng, tránh tù hãm, tối tăm, ẩm thấp. Khi thấy một trong những dấu hiệu của bệnh, cần đi kiểm tra tại các bệnh viện lớn có đủ năng lực chẩn đoán và điều trị.

H.Anh