Gia Kỳ: Drag Queen như vương một kiếp tằm tơ

Tôi đã thực sự xúc động khi lần đầu nhìn thấy Gia Kỳ lộng lẫy sang trọng hát nhép theo bài My heart will go on trong phục trang và thần thái đỉnh cao của Céline Dion. Từng cái nhép môi, từng động tác cơ thể giống đến kỳ lạ; đến cả những nốt rung cao lộ cả những đường gân cổ. Không biết tôi đã cảm được hết đam mê thực sự cháy bỏng của Gia Kỳ trong hình hài một người nổi tiếng khác hay chưa.

Không chỉ cần đam mê mà cả dũng cảm

Ngồi trước mặt Gia Kỳ, nhìn bộ quần áo được phối rất chất, mái tóc nhuộm thật mốt, tôi thấy mình thừa thãi khi phải hỏi những câu xung quanh cuộc đời Kỳ. Đời người đôi khi không cần những gì quá to tát mà chỉ cần chúng ta dám sống đúng với những gì mình có; giữa những lựa chọn thiệt hơn, ta dám chọn điều mình đam mê nhất, đã là quá đủ. Nhìn hành trình Kỳ đã sống, đã làm, đã lựa chọn thì biết chắc đâu là đam mê, đâu là đánh đổi. Nói như một drag queen nổi tiếng “sống đúng thân phận LGBT đã can đảm lắm rồi, còn dám chọn drag queen thì phải là một người dũng cảm”. Dũng cảm sống. Dũng cảm chấp nhận. Dũng cảm bước qua mọi miệt thị của xung quanh thì mới có thể ở lại với nghề.

Gia Kỳ luôn tin rằng ngày nào đó, Việt Nam sẽ có người tỏa sáng với nghề drag queen

Dường như Gia Kỳ vẫn luôn e ngại khi nói về mình: “Ai làm nghề cũng vì duyên nghiệp, nên chẳng có gì nhiều để nói về mình đâu”. Dường như thẳm sâu trong Kỳ vẫn là những e dè về nghề nghiệp - cái nghề gặp quá nhiều rào cản.

Nhưng, càng gần Gia Kỳ, càng cảm nhận được đằng sau nỗi buồn cho phận nghề, đây lại là một người vui tính, rất thích chọc cười người khác. Khi lẫn giữa bạn bè đồng nghiệp, không hóa thân vào những bài hát kịch tính cao trào, Gia Kỳ thật sự vui nhộn. Gia Kỳ bảo: “Tôi sáng nắng chiều mưa thất thường - lúc thì dễ gần vui vẻ, lúc lại khó tính khó chiều”. Dường như đó chính là số phận của Kỳ. 

Thử thách đầu tiên Gia Kỳ phải vượt qua để có thể theo nghề và sống thật với mình chính là gia đình. May mắn, ba mẹ chỉ lo nhưng không gây áp lực cho Kỳ. Song, thử thách lớn có lẽ là láng giềng, dòng họ vì mấy ai hiểu được nghề này. Họ bàn tán, họ dị nghị, thậm chí sỉ vả, xem Kỳ là thứ “quái đản”. Những lời lẽ đó khiến gia đình Kỳ thường xuyên dao động. “Cuộc sống là những chuỗi dài thử thách, với riêng tôi là vậy” - Gia Kỳ tâm sự. 

Nghệ thuật drag queen được du nhập vào Việt Nam từ những năm 1990. Tuy nhiên những tụ điểm biểu diễn loại hình này không nhiều. Định kiến về giới tính ở Việt Nam khá khắt khe khiến nghệ sĩ không có điều kiện phát triển. Đa số mọi người không công nhận đây là một nghề mà chỉ xem như một trò đùa vui ở các tụ điểm giải trí.

Đã có lúc Gia Kỳ đứng trước sự lựa chọn giữa sự yên ổn của gia đình và đam mê của bản thân. Những ngày tháng đó thật khủng khiếp. Tuy vậy, sau tất cả vẫn là hấp lực của ánh đèn sân khấu, là được sống khi hằng đêm hóa thân vào nhiều nhân vật khác nhau, đau đớn với từng thân phận, thả lòng mình với từng lời bài hát. Gia Kỳ dặn mình “phải vượt qua” và sống với nghề thật tốt để ba mẹ an lòng. Kỳ tập lờ đi ánh mắt kỳ thị xung quanh và luôn xuất hiện trong mắt khán giả với hình ảnh đẹp nhất.

Vương luôn một kiếp tằm tơ

Hỏi Gia Kỳ một câu vô cùng cũ - “Tại sao lại chọn nghề này?”, Kỳ bật cười, bảo: “Có ai lại đi tìm câu trả lời tình yêu là gì đâu”. Thế nhưng với drag queen, có một thứ lớn hơn tình yêu, đó là định mệnh, là duyên nghiệp, như một sự sắp đặt của tổ nghiệp, gieo duyên cho mình ở nghề nào thì mình sẽ phải sống chết với nghề đó. Dù biết khó nhưng người ta vẫn làm.

Khi chấp nhận sống với một thân phận khác biệt, Gia Kỳ nhận thấy điểm mạnh của mình là thích khám phá. “Tôi đã từng thử rất nhiều ngành nghệ thuật khác nhau, từng là diễn viên, đạo diễn, thiết kế sân khấu, thiết kế hình tượng nhân vật, lồng tiếng, viết kịch bản, stylist, người mẫu...”. Dù vậy, Kỳ vẫn cảm thấy mình thiếu một điều gì đó, chưa thực sự được là mình. Kỳ hiểu mình phải tìm một công việc hội tụ tất cả những khát khao vừa được là ca sĩ, vừa được là diễn viên, vừa là vũ công, lại vừa là người mẫu. “Khi drag queen xuất hiện tôi biết đây sẽ là nơi để mình dừng lại, vì nó đáp ứng được những mong cầu của tôi trong nghệ thuật” - Gia Kỳ nhớ lại.  

Nhưng rồi, Gia Kỳ lại hoang mang trong những ngày vào nghề: áp lực phải có tiền để sinh sống trong bối cảnh thiếu thốn trăm bề, thu nhập không có, lại phải đầu tư trang phục… Gia Kỳ thực sự ngộp và có ý định ngừng lại. Đau đớn hơn, khán giả không hiểu Kỳ đang làm gì, đang diễn gì, ở thời điểm mà drag queen còn quá xa lạ với người Việt. 

“Tôi nhớ có lần bị một chai bia từ dưới ném lên, vỡ toang trên sàn sân khấu, kèm những tiếng la ó đuổi xuống. Lúc đó, tôi sợ lắm nhưng vẫn phải diễn xong rồi mới dám vào. Đau đớn lắm!”. Có lần, vì quá nhập vai, Kỳ té cằm bê bết máu, ướt cả cổ nhưng vẫn phải tươi cười chào khách như không có gì xảy ra dù trong lòng trộm nghĩ, tại sao lại phải cực đến như vậy... Niềm đam mê thực sự có một ma lực mãnh liệt. Cứ thế hết lần này đến lần khác Gia Kỳ tự nhủ cứ kiên trì, rồi một ngày nào đó sẽ thành công. 

Áo cơm không phải chuyện đùa. Có lúc Gia Kỳ đã bỏ nghề, đi học trang điểm và sống bằng nghề làm đẹp cho người khác, dặn lòng không liên lạc với bất cứ đồng nghiệp drag queen nào để không bị tác động và để không nhớ nghề. Rồi như có bàn tay của tạo hóa, tình cờ một người bạn drag queen lại đến trang điểm để đi diễn ngay trung tâm Gia Kỳ đang đào tạo và có lời rủ rê “Đi xem đêm diễn tối nay”. Thế là Kỳ đi xem. “Từ đêm đó, ánh đèn sân khấu lại chiếu lên tôi. Tôi tiếp tục đi diễn cho đến bây giờ”, Gia Kỳ hồi tưởng. 

“DRAG” là cụm từ viết tắt của “Dress Resembling A Girl” (ăn mặc như một cô nàng) còn “drag queen” chính là những “nữ hoàng” trong các bộ trang phục lộng lẫy như vậy. Cụm từ drag queen được sử dụng từ những năm 1870 tại Anh nhằm chỉ những diễn viên nam mặc trang phục, đóng vai nữ giới do nhiều nguyên nhân (một trong số đó do thiếu hụt nhân lực nữ giới tại các nhà hát sân khấu). Ngày nay, cụm từ này được dùng rộng rãi hơn, chỉ chung các nghệ sĩ hóa trang thành nữ giới.

Khi tôi hỏi thu nhập của nghề có đủ sống không, Kỳ cười. Thu không đủ chi, vui là chính. Mắt Kỳ sáng lên khi nhắc về Rupaul Drag, người đã đem drag queen lên một tầm cao mới. Rupaul đã được vinh danh trên đại lộ danh vọng Hollywood và chương trình truyền hình thực tế Rupaul Drag race giành được 39 đề cử, thắng 19 giải Emmy cho chương trình truyền hình thực tế nổi bật nhất năm 2020. Rupaul Drag chính là người gieo cho Gia Kỳ niềm tin rằng ngày nào đó, Việt Nam sẽ có người tỏa sáng với nghề. 

Đoàn Tâm - Ảnh: nhân vật cung cấp