Giá gạo châu Á tăng khi thế giới thiếu hụt nguồn cung lúa mì

Giá lúa mì và bắp tăng cao đang thúc đẩy nhu cầu đối với gạo cấp thấp dành cho chăn nuôi trên khắp châu Á, đẩy giá mặt hàng chủ lực quan trọng nhất thế giới lên vào thời điểm lạm phát lương thực toàn cầu đang ở gần mức cao kỷ lục.

Các nhà nhập khẩu ngũ cốc toàn cầu đang tranh giành nguồn cung sau khi cuộc xung đột Nga - Ukraine cắt đứt các chuyến hàng ngũ cốc từ hai quốc gia, vốn chiếm khoảng 25% lượng lúa mì thế giới và 16% lượng bắp xuất khẩu của thế giới.

Xung đột Nga - Ukraine dẫn đến thiếu hụt lúa mì và bắp, từ đó đẩy giá gạo tấm tăng nhanh

Giá lúa mì kỳ hạn ở Chicago đạt mức cao kỷ lục vào tuần trước và giá bắp lên mức cao nhất trong một thập niên, sau khi Ukraine phải đóng cửa các cảng do xung đột xảy ra và các lệnh trừng phạt của phương Tây ảnh hưởng đến xuất khẩu của Nga.

Giá lúa mì và bắp tăng đột biến đã khiến người mua tìm kiếm các lựa chọn thay thế, kể cả ở Trung Quốc, thị trường thức ăn chăn nuôi lớn nhất thế giới. Các nhà nhập khẩu đang đàm phán để mua thêm gạo tấm để vỗ béo heo và các động vật khác.

Gạo thường được giao dịch ở mức cao so với lúa mì, nhưng việc lúa mì tăng giá 50% so với một tháng trước đã làm giảm mạnh sự khác biệt giữa hai loại ngũ cốc.

Gạo ở cấp lương thực tiêu chuẩn từ các nhà xuất khẩu Thái Lan đạt mức tăng hàng tuần lớn nhất kể từ tháng 10/2020 vào trung tuần tháng Ba nhờ nhu cầu lương thực và thức ăn chăn nuôi tăng 5%, lên khoảng 421,50 USD/tấn.

Đó là mức cao nhất kể từ tháng 6/2021 và các nguồn tin của Reuters cho rằng giá có thể tiếp tục tăng nếu sự gián đoạn xuất khẩu ở Biển Đen vẫn tiếp diễn. Giá gạo xuất khẩu từ Việt Nam và Ấn Độ cũng tăng.

Nhà kinh tế Shirley Mustafa thuộc Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc (FAO) có trụ sở tại Rome (Ý) cho biết: "Không chỉ là sự thay thế trong sản xuất thức ăn chăn nuôi, gạo còn là lựa chọn thay thế trong các lĩnh vực khác, chẳng hạn như nhiều người chuyển sang dùng gạo cho bữa ăn của họ thay vì sản phẩm từ lúa mì".

Trung Quốc đã đặt tới hai triệu tấn bắp nhập khẩu từ Ukraine trong năm 2022, nhưng hầu hết các lô hàng này hiện đang gặp khó khăn do sự gián đoạn chuỗi hậu cần của Ukraine.

Để thay thế lượng gạo đó, Trung Quốc dự kiến ​​sẽ nhập khẩu khoảng 3 triệu tấn gạo tấm. Một nhà nhập khẩu ở Quảng Đông đang tìm mua gạo tấm từ Thái Lan, trong khi những nhà nhập khẩu khác gần đây đã mua gạo tấm của Ấn Độ để làm thức ăn chăn nuôi.

Giá gạo 100% tấm của Ấn Độ đã tăng lên 320 USD/tấn trong tháng này từ mức 290 USD trong tháng Hai. Các nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi ở Thái Lan cũng đang xem xét sử dụng nhiều tấm hơn để thay thế bắp, đẩy giá gạo tấm nội địa trên cả nước tăng lên.

Chủ tịch danh dự của Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan - Chookiat Ophaswongse - cho biết, giá gạo toàn cầu có thể tăng hơn nữa trong quý II/2022 nếu người tiêu dùng lúa mì ở Ấn Độ chuyển sang dùng gạo do giá lúa mì trong nước cao kỷ lục.

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, trong năm nay, lượng gạo dự trữ toàn cầu sẽ đạt mức kỷ lục 190 triệu tấn. Giá gạo tăng sẽ kéo theo lo lắng về an ninh lương thực đối với một số quốc gia nghèo nhất ở châu Phi và châu Á.

Một nhà kinh doanh ngũ cốc có trụ sở tại Singapore nhận định: "Hiện tại, gạo tấm chủ yếu được cung cấp cho lĩnh vực thức ăn chăn nuôi, nhưng khi chiến tranh kéo dài và người mua không có đủ lúa mì, vấn đề an ninh lương thực sẽ xảy ra. Người mua sẽ làm bất cứ điều gì có thể để thay thế lúa mì đắt tiền bằng gạo hoặc các sản phẩm khác".

Tấn Vĩ (theo Reuters)