Ghép gan cấp cứu người bệnh chỉ còn thời gian sống 1 tuần

Ranh giới sinh tử

Chỉ trong 1 tháng, quá nhiều sự kiện dồn dập đến với anh Nguyễn Bá Thắng (40 tuổi, ở thôn Bằng Lục, xã Thụy Hòa, huyện Yên Phong, Bắc Ninh). Anh bị viêm gan cấp do virus viêm gan B bất ngờ chuyển nặng vì gián đoạn uống thuốc một thời gian. Các phương pháp điều trị nội khoa như dùng thuốc hỗ trợ gan và lọc máu đều không ngăn được tiến triển thành suy gan nhanh chóng. Cơ hội sống duy nhất cho anh Thắng là phải được ghép gan sớm, thời gian tối đa là một tuần kể từ khi bị suy gan cấp, nếu không sẽ có các diễn biến nặng như suy đa tạng, nhiễm trùng, hôn mê, nguy cơ tử vong lên đến trên 90%.

Ở thời điểm sự sống và cái chết chỉ cách nhau gang tấc ấy, con gái lớn của anh Thắng là cháu Nguyễn Thị Thùy Linh (19 tuổi) đã sẵn sàng hiến một nửa lá gan cho bố khi biết mình có các chỉ số phù hợp. Với sự chuẩn bị khẩn trương của toàn bộ ekip, ca ghép gan đã được thực hiện vào thời gian vàng.

Ekip ghép gan của Bệnh viện Vinmec Times City đã có một ca cắt gan “cân não” để đảm bảo vị trí cắt gan không được sai sót, dù chỉ vài milimet - Ảnh: Vinmec

Thách thức đặt ra là người cho gan chỉ nặng 40kg, vì thế lá gan có trọng lượng nhỏ, con gái anh Thắng chỉ có thể hiến tối đa mảnh gan 500gram. Người bố có cân nặng hơn 70kg chênh lệch khá nhiều, nên phần gan nhận cũng là trọng lượng gan tối thiểu đạt được. Do đó, ekip ghép gan của Bệnh viện ĐKQT Vinmec Times City đã trải qua một ca cắt gan “cân não” để đảm bảo vị trí cắt gan không được sai sót, dù chỉ vài milimet, an toàn cho cả người cho và có khối lượng gan vừa đủ cho người nhận.

Sự hồi phục kỳ diệu đã bắt đầu ngay từ ngày đầu tiên sau ca ghép kéo dài hơn 7 giờ đồng hồ. Sau mổ 1 ngày, anh Thắng đã được ăn và đi lại trong phòng bệnh, bắt đầu tập phục hồi chức năng, trong khi bình thường sẽ mất 3 ngày. Sau 1 tuần, men gan - một trong các chỉ số quan trọng nhất đánh giá chức năng gan - của anh đã trở về gần như bình thường.

Chỉ 1 ngày sau ca ghép gan kéo dài hơn 7 giờ đồng hồ, anh Nguyễn Bá Thắng đã khỏe khoắn và bắt đầu tập luyện phục hồi chức năng - Ảnh: Vinmec

Thời gian phục hồi kỷ lục: sau 2 tuần đã được xuất viện

Theo ThS-BS. Đào Đức Dũng, Trung tâm ghép gan Bệnh viện Vinmec Times City, thông thường thời gian phục hồi sau ghép gan khoảng 1 tháng, hoặc sớm nhất cũng phải 3 tuần. Đây là thời gian người bệnh cần được chăm sóc đặc biệt trong môi trường vô trùng để tránh nhiễm khuẩn, được theo dõi chặt chẽ để đánh giá thích ứng của phần gan ghép với cơ thể mới, và đề phòng cũng như xử lý sớm các biến chứng có thể xảy ra. Chỉ khi các chỉ số lâm sàng và sinh học cho thấy gan ghép đã hoạt động bình thường và an toàn, không có thải ghép cấp, người bệnh mới được xuất viện. Với ca ghép gan của anh Thắng, thời gian hồi phục sau mổ và xuất viện đạt “kỷ lục” với 2 tuần sau ghép.

Cháu Nguyễn Thị Thùy Linh - con gái và là người cho bố gan (thứ 2 từ trái sang) dù hiến tối đa trọng lượng gan cho phép cũng đã nhanh chóng hồi phục và trở lại sinh hoạt, học tập bình thường - Ảnh: Vinmec

Ghép gan cấp cho bệnh nhân suy gan như trường hợp của anh Thắng là một trong những phẫu thuật phức tạp nhất trong ghép gan hiện nay. Để thực hiện, cơ sở y tế không chỉ cần có các trang thiết bị phẫu thuật hiện đại, các dụng cụ vi phẫu tối tân mà còn phải hội tụ được các chuyên gia dày dạn kinh nghiệm về ghép gan và đặc biệt là có những điều kiện hồi sức sau ghép tốt nhất.

Từ năm 2017 đến nay Vinmec đã thực hiện thành công hơn 40 ca ghép gan từ người cho sống, đây là những ca ghép phức tạp với người bệnh ở nhiều lứa tuổi và mắc bệnh lý khác nhau. Trong đó có các ca ghép gan tối cấp, cho người nước ngoài, cho bệnh nhân ung thư gan, xơ gan giai đoạn cuối, cho trẻ dưới 10kg, hoặc các ca ghép đặc biệt cho bệnh nhân bất đồng nhóm máu mà rất ít nơi ở Việt Nam thực hiện được. Tuy nhiên, trường hợp của anh Thắng là một kỳ tích khi người bệnh sau ghép gan hồi phục kỳ diệu, thời gian nằm viện chỉ 2 tuần. Những thành tựu vượt bậc này là kết quả của quá trình nỗ lực tiếp cận các kỹ thuật ghép gan tiên tiến của các bác sĩ Vinmec và các chuyên gia ghép tạng hàng đầu Việt Nam, góp phần đưa Vinmec trở thành một trong những trung tâm ghép gan hàng đầu ở miền Bắc về ghép gan từ người cho sống, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm ghép gan hàng đầu ở Việt Nam và khu vực.

Minh Hoàng

Nguồn: Vinmec