Gãy xương, đứt động mạch chân từ lý do không ngờ

Sáng 15/2, Bệnh viện Bình Dân (TPHCM) cho biết Khoa Phẫu thuật tim - mạch máu đã tiếp nhận và phẫu thuật 3 trường hợp nữ bệnh nhân bị chấn thương nặng từ những tai nạn sinh hoạt tưởng chừng rất đơn giản. Các bác sĩ đã thực hiện nối mạch máu hoặc đặt stent để tái lập thông thương máu nuôi vùng gối và cẳng chân, loại bỏ nguy cơ hoại tử chi sau nhiều ngày bệnh nhân vật vã đau đớn.

Gãy xương, đứt động mạch vì những sự cố không ngờ

Bà Đ.T.T. (59 tuổi, ngụ Bình Thuận) cho hay trong lúc ngồi rửa chén thì chiếc ghế nhựa cũ (loại không có lưng tựa) bất ngờ gãy khiến bà ngã xuống sàn bếp. Ban đầu gia đình tưởng cú ngã nhẹ nhưng sau đó bà T. thấy đau chân và được người nhà đưa đến bệnh viện địa phương.

Các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân đang nối động mạch chân cho bệnh nhân

Tại đây, bệnh nhân được sơ cứu. Tuy nhiên, tình trạng cơn đau càng lúc càng tăng nặng, chân phải bà T. sưng to và đến lúc “đau không thể chịu nổi nữa” bà được đưa lên TPHCM để tiếp tục điều trị.

Tại Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TPHCM, bà T. được phát hiện gãy xương đùi phải và được chỉ định mổ kết hợp xương. Tiếp đó, bà được đưa tới Bệnh viện Bình Dân để theo dõi điều trị xương gãy làm thủng động mạch khoeo. Tại chỗ rách động mạch hình thành túi giả phình khiến người bệnh mất máu nhiều, nguy cơ liệt cao do mất máu, thuyên tắc khí.

Lúc này, chân bà T. sưng phù lớn. Các bác sĩ phải chụp hình động mạch cản quang để tìm tổn thương và đặt một stent che phủ lỗ thủng động mạch. Sau can thiệp, người bệnh hết đau, chân phải giảm sưng và có thể cử động. “Ai có ngờ đâu chỉ một cú ngã từ chiếc ghế đẩu bằng nhựa lâu ngày giòn gãy mà tôi bị chấn thương nặng đến vậy”, bà T. nói.

Một tuần trước ngày nhập viện, chị T.N.T. (44 tuổi, ngụ Long An) bị sập ổ gà trên đường đi chợ bằng xe máy. Chị cho biết, dù là cung đường vẫn thường đi, nhưng trưa hôm đó thủy triều lên, chị không nhìn thấy ổ gà nên đã xảy ra tai nạn. Lúc mới chấn thương, chị T. không thấy đau nhiều.

Chị T. cũng không hề nghĩ tai nạn sập ổ gà lại có thể làm mình gãy xương, đứt động mạch khoeo chân trái. Sau một ngày được chăm sóc tại địa phương, nhận thấy tình trạng đau tăng nặng, chị được chuyển tuyến lên TPHCM. Sau khi được phẫu thuật kết hợp xương, người bệnh được chuyển đến Bệnh viện Bình Dân để phẫu thuật nối mạch máu. Chị T. đã xuất viện sau 2 tuần điều trị.

Bà N.T.C. (63 tuổi, ngụ TPHCM) cũng gặp tai nạn trong sinh hoạt phải nhập viện tại Bệnh viện Bình Dân. Bà kể rằng sau khi lau nhà, nghĩ sàn đã khô nên bà chủ quan bước đi và trượt chân. Trong lúc mất thăng bằng, bà có vịn vào chiếc ghế gần đó nhưng không may, chiếc ghế cũng trượt trên sàn ướt khiến bà ngã lăn, không thể đứng dậy được nữa.

Bác sĩ Lý Minh Tùng cho biết bà C. có nhiều bệnh lý nền, thừa cân, đái tháo đường lâu năm, huyết áp tăng, suy thận… nên đòi hỏi ê kíp phẫu thuật giàu kinh nghiệm, thao tác nhanh gọn, chính xác để lần tìm và khâu nối động mạch khoeo, đây là động mạch nằm sâu trong một khoang có nhiều cấu trúc cơ quan trọng nên cần chú ý nhằm tránh tổn thương thành mạch, dễ gây thuyên tắc mạch ở người bệnh.

Sau gần 90 phút, ca phẫu thuật hoàn tất giúp bà C. tránh được nguy cơ hoại tử chân do thiếu máu nuôi vì động mạch chân trái đã đứt, giải quyết tình trạng tê đau chân trái trước mổ của bà.

Dễ lầm tưởng chấn thương phần mềm 

Trao đổi với Báo Phụ Nữ TPHCM, bác sĩ Hồ Khánh Đức - Trưởng khoa Phẫu thuật tim - mạch máu - cho biết, các tai nạn trong sinh hoạt không chỉ gặp vào dịp tết, mà rải rác trong năm cũng có nhiều trường hợp gãy xương, đứt động mạch, chủ yếu là ở vùng đầu gối, chi dưới.

Chẩn đoán hình ảnh trước các ca mổ

Đáng lưu ý là đa số trường hợp té ngã đều xảy ra trong lúc các nạn nhân làm công việc nội trợ nên không nghĩ đến việc mình bị gãy xương, đứt động mạch mà nhầm với một tình trạng đau do chấn thương phần mềm thông thường. Đến khi người bệnh không chịu nổi cảm giác đau nhức, tê, yếu liệt không đi lại được mới đến bệnh viện.

Điều này rất nguy hiểm vì vùng chân mạch máu nghèo nàn, chỉ có động mạch khoeo để tưới máu nuôi toàn bộ vùng đầu gối, cẳng chân. Nếu không được phát hiện sớm, người bệnh có nguy cơ hoại tử chân, phải cắt bỏ chân hoặc liệt do tắc mạch máu kéo dài.

Bác sĩ khuyên khi bị té ngã, nếu thấy các dấu hiệu của thiếu máu ở chân cấp tính bao gồm đau chân, không tìm thấy mạch ở chân, tím tái, tê, yếu liệt chân thì cần đến bệnh viện ngay. Chấn thương gãy xương, tắc mạch máu, đứt mạch máu là dạng đa chấn thương phức tạp, cần phối hợp điều trị của các chuyên khoa chấn thương chỉnh hình và phẫu thuật mạch máu cũng như phục hồi chức năng.

Quốc Ngọc