Gặp nhà khoa học nữ - người chuẩn bị sống 1 năm trên sao Hỏa

Người phụ nữ 52 tuổi tóm tắt quá trình cô tham gia khóa mô phỏng 1 “kỳ nghỉ dài” trên hành tinh Đỏ bằng 1 câu “Chúng tôi giả vờ rằng mình đang ở đó”.

Vào cuối tháng 6 này, Kelly Haston sẽ là 1 trong 4 tình nguyện viên bước vào môi trường sống của sao Hỏa ở Houston, Texas - hành tinh xa lạ sẽ là nhà của họ trong 12 tháng tới.

Nghĩ về hành trình sắp tới, cô chia sẻ: “Đôi khi nó vẫn có vẻ hơi phi thực tế đối với tôi”.

Với NASA, cơ quan đã lựa chọn cẩn thận những người tình nguyện tham gia vào chuyến đi này, những thí nghiệm dài hạn đã được đưa ra nhằm đánh giá hành vi của phi hành đoàn trong môi trường bị cô lập và hạn chế, trước 1 sứ mệnh thực sự trong tương lai.

Theo Haston, cơ quan vũ trụ đã đưa ra một vài cảnh báo cho những người tham gia về việc phải đối mặt với lỗi thiết bị và hạn chế về nước cũng như một số trường hợp “ngoài ý muốn”.

Thông tin liên lạc của họ với thế giới bên ngoài sẽ bị chậm trễ tối đa 20 phút (1 chiều) khi gửi tín hiệu giữa Trái đất và Sao Hỏa, tùy thuộc vào vị trí của các hành tinh tại thời điểm đó và khoảng nghỉ này sẽ kéo dài lên đến 40 phút từ lúc Haston gửi thông tin về Trái Đất cho đến khi cô nhận tin từ những người ở “quê nhà”.

Haston cho biết: “Tôi rất hào hứng với điều này, nhưng tôi cũng đủ tỉnh táo để nhận biết những thử thách phía trước là gì”.

Môi trường sống sắp tới của cô được đặt tên là Mars Dune Alpha. Đó là 1 cơ sở rộng 160 mét vuông, đầy đủ phòng ngủ, phòng tập thể dục, khu vực chung và trang trại thẳng đứng để trồng thực phẩm. Haston đã có cơ hội được bước vào môi trường sống ấy để trải nghiệm trước khi cô chính thức được đưa tên vào danh sách phi hành đoàn. Cô cho biết không gian này mang đến cảm giác rộng rãi đến mức ngạc nhiên.

Đồng thời, phi hành đoàn cũng có 1 khu vực ngoài trời, nơi họ có thể đi bộ ngoài không gian hoặc đi bộ trên sao Hỏa. Khu vực này, được ngăn cách bởi một cửa gió, chứa đầy cát đỏ, mặc dù nó vẫn được che chắn chứ không phải là không gian mở. Cô cho biết, phi hành đoàn sẽ phải mặc bộ đồ đặc biệt để có thể thực hiện các chuyến đi bộ ngoài không gian. “Đây có lẽ là một trong những điều mà tôi mong chờ nhất!” , Kelly Haston nói.

"Chốt đơn" nhanh chóng

Haston đã đăng ký tham gia làm tình nguyện viên ngay khi chồng mình báo tin về cơ hội này.

Cô chia sẻ: “Hành trình này phù hợp với các mục tiêu sống của tôi, có thể là khám phá những cách nghiên cứu và khoa học khác nhau, đồng thời cũng có thể trở thành một đối tượng thử nghiệm và cống hiến cho một nghiên cứu về khám phá không gian.”

4 thành viên của phi hành đoàn gồm Kelly Haston, 1 kỹ sư, 1 bác sĩ cấp cứu và 1 y tá, tất cả họ đều không biết nhau trước quá trình tuyển chọn, nhưng đã gặp nhau trong khóa huấn luyện và họ sẽ đồng hành cùng nhau trong 12 tháng trên sao Hỏa.

Haston, người được bổ nhiệm làm chỉ huy của nhóm, cho biết: “Chúng tôi thực sự đã rất thân thiết với nhau rồi!” đồng thời cho biết thêm rằng cô mong muốn được chứng kiến ​​những mối quan hệ này ngày càng bền chặt hơn khi bước chân ra khỏi Trái đất.

Một tháng đào tạo được lên kế hoạch ở Houston trước khi 4 thành viên trực tiếp bước vào môi trường sống trên sao Hỏa. Một đồng đội của họ có thể rời đi trong trường hợp bị thương hoặc cấp cứu y tế. Có cả một loạt quy trình đã được vạch ra cho các tình huống mà phi hành đoàn có thể tự xử lý, bao gồm cả việc dự đoán trước sẽ có những vấn đề phát sinh xảy ra.

Sự cách ly

Điều khiến người phụ nữ Canada lo lắng nhất là cô ấy sẽ xoay xở thế nào khi phải xa gia đình. Cô ấy sẽ chỉ có thể giữ liên lạc thường xuyên qua email, những video và quá trình này có thể mất rất nhiều thời gian, không thể nào diễn ra một cách trực tiếp.

“Tôi sẽ nhớ việc được ra ngoài và ngắm nhìn núi và biển”, Kelly Haston chia sẻ.

Để đối phó với những trở ngại này, cô đã trang bị cho mình những kinh nghiệm trong quá khứ, khi cô thực hiện chuyến thám hiểm nghiên cứu ở châu Phi để nghiên cứu đặc điểm di truyền của ếch quanh hồ Victoria. Trong chuyến đi này, cô đã trải qua vài tháng ngủ trong ô tô và lều với 4 người bạn, tất nhiên tại đây không có sóng điện thoại di động.

Cảm giác bị cô lập “là những điều mà tôi cảm thấy rất quen thuộc với mình.”

Là 1 chuyên gia trong lĩnh vực phát triển các phương pháp điều trị bằng tế bào gốc cho một số bệnh, trong những năm gần đây, Kelly Haston đã làm việc cho các công ty mới thành lập ở California. Đây được xem là  nhiệm vụ đầu tiên trong một loạt 3 nhiệm vụ được NASA lên kế hoạch của chuyến đi.

Theo chương trình Artemis của mình, Mỹ có kế hoạch đưa con người trở lại Mặt trăng để học cách sống ở đó lâu dài nhằm giúp chuẩn bị cho một chuyến dài hơi đến Sao Hỏa vào khoảng cuối những năm 2030. 

Hà Anh