Gần 3 năm, TPHCM chưa có chung cư cũ nào được sửa chữa

Về công tác cải tạo, sửa chữa và xây dựng mới thay thế chung cư cũ, hiện TPHCM đã thỏa thuận, di dời 1.019 hộ dân tại 20 chung cư; tháo dỡ toàn bộ 10 chung cư với diện tích sàn 123.211,4m². Đầu tư xây dựng chung cư mới, chưa triển khai thực hiện 16 chung cư cấp D; đã triển khai 4 chung cư cũ của giai đoạn năm 2016, quy mô 136.421,41m² sàn, 1.440 căn hộ. 

Theo Quyết định số 3837/QĐ-UBND năm 2021, TP đặt chỉ tiêu đến năm 2025 hoàn tất việc cải tạo, sửa chữa 246 chung cư cấp B, C (66 cấp C; 180 cấp B) còn lại của giai đoạn 2016-2020, tổng vốn đầu tư dự kiến 500 tỉ đồng từ nguồn vốn ngân sách. 

Tháng 7/2023, Sở Xây dựng đã đề nghị Sở Tài chính tổng hợp, tham mưu UBND TPHCM về nhu cầu kiểm định, sửa chữa chung cư cũ trên địa bàn TP là 349 chung cư với tổng mức đầu tư là 293,7 tỉ đồng (trong đó, kiểm định 104 chung cư là 12,8 tỉ đồng, sửa chữa 245 chung cư 280,8 tỉ đồng). Tuy nhiên đến nay, chưa có chung cư cũ nào được cải tạo, sửa chữa vì chưa có vốn.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP lần XI, nhiệm kỳ 2020-2025 đã ban hành 3 chương trình đột phá và 1 chương trình trọng điểm phát triển TP giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn đến năm 2030, gồm 47 chương trình và đề án nhánh, trong đó không có Chương trình chỉnh trang và phát triển đô thị giai đoạn 2021-2025. Dẫn đến nguồn vốn ngân sách dành cho các công tác di dời nhà trên và ven kênh rạch, cải tạo sửa chữa chung cư cũ không được quan tâm, ưu tiên, kết quả đạt được còn hạn chế. 

Theo Sở Xây dựng, công tác tháo dỡ, xây dựng mới thay thế các chung cư cũ chủ yếu dừng lại ở việc di dời tạm cư người dân để đảm bảo an toàn đối với chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm. Do ngân sách TP còn hạn hẹp nên các dự án xây dựng mới thay thế chung cư cũ chủ yếu là huy động từ nguồn vốn của doanh nghiệp. Từ năm 2021 đến nay, TP chưa bố trí vốn chi thường xuyên cho các quận và TP Thủ Đức để thực hiện công tác kiểm định, sửa chữa; chưa có chung cư nào được sửa chữa.

TP đề ra giải pháp thu hút nhà đầu tư tham gia thông qua việc tăng chỉ tiêu quy hoạch - kiến trúc và miễn tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, các chung cư cũ nằm trong khu vực nội thành nên việc tăng chỉ tiêu quy hoạch - kiến trúc phải được tính toán trên cơ sở đảm bảo hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và quy mô dân hiện hữu của khu vực. Việc trình và phê duyệt điều chỉnh quy hoạch 1/2.000, 1/500 gặp vướng kéo dài, chưa đảm bảo tính khả thi cho dự án, khó mời gọi được nhà đầu tư tham gia. 

Bên cạnh đó, các dự án xây dựng mới thay thế chung cư cũ đã có chủ đầu tư, trong quá trình triển khai gặp nhiều vướng mắc do có liên quan trực tiếp đến quyền lợi, lợi ích của người dân. Nhiều trường hợp phát sinh vướng mắc trong việc bồi thường đối với phần diện tích nhà, đất thuộc quyền sở hữu nhà nước chưa bán, do các quy định liên quan xử lý các phần diện tích trên không rõ ràng, nhiều quy định mâu thuẫn nhau theo các pháp luật chuyên ngành (nhà ở, quản lý tài sản công, đất đai). 

Ngọc Bích