'Gà không đầu' bán tràn lan là do... tiêu chuẩn thực phẩm của Việt Nam thấp?

Sau khi Báo Phụ Nữ đăng bài “'Gà không đầu' nước ngoài không ăn, sao siêu thị vẫn nhập về bán?”, dù siêu thị khẳng định có đầy đủ giấy chứng nhận nhập khẩu, kiểm dịch; song nhiều người tiêu dùng (NTD) vẫn chưa yên tâm sử dụng loại gà này.

Chúng tôi tiếp tục đặt vấn đề với chuyên gia an toàn thực phẩm (ATTP), cơ quan chuyên ngành để làm rõ chất lượng dinh dưỡng, an toàn và việc cho thông quan gà dai, gà không đầu, gà thải loại... vào Việt Nam; trong khi, nước ngoài không dùng làm thực phẩm.

Gà dai Hàn Quốc bán tại siêu thị.

Tiêu chuẩn thực phẩm nước ngoài cao hơn Việt Nam

“Nước ngoài không dùng gà dai, gà không đầu, gà thải loại... làm thực phẩm, chỉ làm thức ăn chăn nuôi. Tại sao Việt Nam cho nhập về bán làm thực phẩm cho con người?”, chúng tôi nêu thắc mắc với Bác sĩ (BS) Trần Văn Ký – Phụ trách chuyên môn Hội Khoa học kỹ thuật ATTP Việt Nam (văn phòng phía Nam).

BS Ký cho biết, tiêu chuẩn về thực phẩm ở nước ngoài cao hơn tiêu chuẩn thực phẩm của Việt Nam. Ở nước ngoài, người ta không dùng gà thải loại, gà đẻ hết trứng, hết lứa làm thực phẩm vì gà này không còn giá trị dinh dưỡng; ăn không thơm, không ngọt, không ngon. Hay như nội tạng heo, bò họ cũng không dùng; thậm chí một số nước còn không ăn thịt trâu; trong khi Việt Nam vẫn sử dụng các thực phẩm này.

“Ngoài hàm lượng, giá trị dinh dưỡng không cao, quan trọng hơn là các nguy cơ về tồn dư kháng sinh, ATTP. Nhưng để kết luận điều này, cần có sự vào cuộc khảo sát, kiểm nghiệm của cơ quan chức năng và cơ quan chức năng có trách nhiệm công bố thông tin rõ ràng cho người tiêu dùng biết về chất lượng, an toàn của gà dai, gà không đầu, gà thải loại...”, BS Ký nhấn mạnh.

Đáng lo là, ngoài thị trường, gà dai, gà không đầu, gà thải loại nhập khẩu được bày bán tràn lan với mác “gà mái đẻ” không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, không được kiểm nghiệm, kiểm soát chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm chặt chẽ. Nhiều NTD không biết nên vẫn mua ăn.

Gà dai nuôi lấy trứng chứ không phải lấy thịt

Gà dai Hàn Quốc quay nguyên con giá 75.000 đồng.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong tháng 6/2018, Việt Nam nhập khẩu gần 27.000 tấn thịt và các sản phẩm từ thịt, trị giá khoảng 39 triệu USD.

Tính chung nửa đầu năm 2018, Việt Nam đã nhập khẩu gần 140.000 tấn thịt và các sản phẩm từ thịt, với trị giá hơn 216 triệu USD, tương đương mức giá trung bình 35.500 đồng/kg. Giá nhập khẩu thịt gà trung bình trong tháng 6/2018 đạt 882 USD/tấn, tương đương khoảng 20.000 đồng/kg.

Việt Nam nhập khẩu thịt và các sản phẩm từ thịt từ 35 thị trường trên thế giới. Trong đó, Mỹ cung cấp 30% tổng lượng thịt và các sản phẩm từ thịt nhập khẩu của Việt Nam, với sản lượng đạt 8.070 tấn, trị giá hơn 10 triệu USD. Đứng thứ hai là Hàn Quốc, chiếm 10,9% tổng lượng thịt và sản phẩm thịt nhập khẩu, với sản lượng đạt 2.920 tấn, trị giá 2,47 triệu USD.

Hiệp hội chăn nuôi Việt Nam từng khẳng định, gà dai là giống nuôi với mục đích lấy trứng chứ không phải lấy thịt. Sau khi nuôi khoảng 550 ngày tuổi, lấy khoảng 300 trứng thì gà sẽ bị loại thải.

Trong khi đó, gà công nghiệp trong nước nuôi 38 ngày là lấy thịt ăn, gà thả vườn là 56 ngày lấy thịt. Khi ăn gà chất lượng thì khả năng tiêu hóa lên đến 85%, còn gà già, gà thải loại thì khả năng tiêu hóa chỉ còn 55 – 60%.

Nhà quản lý cần khảo sát, công bố rõ ràng

Gà dai đóng gói bán trong siêu thị giá chỉ 43.500 đồng/kg.

Về mặt pháp lý, đại diện siêu thị LOTTE Mart khẳng định sản phẩm gà dai Hàn Quốc của siêu thị đều có giấy chứng nhận nhập khẩu của Cục Thú y, giấy chứng nhận kiểm dịch của nước xuất hàng về đảm bảo vệ sinh ATTP.

Bên cạnh đó, siêu thị có đầy đủ giấy tờ chứng nhận về nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng của cơ quan chức năng nhập khẩu, phân phối và được siêu thị bảo quản, bày bán theo đúng quy chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm của cơ quan chức năng quy định.

Theo BS Ký, nếu đơn vị có đầy đủ các giấy tờ theo quy định thì việc nhập, bán gà dai Hàn Quốc là hợp pháp. Vì Việt Nam không có quy định pháp lý về việc cấm bán mặt hàng này thì không thể cấm họ bán.

“Trước quan ngại của NTD, nếu cơ quan quản lý không có động thái gì, không có trách nhiệm với NTD thì cơ quan quản lý chưa làm đúng chức năng của nhà quản lý, kiểm soát.

Cần tìm hiểu vì sao ở nước ngoài không dùng gà thải loại; trong khi thực tế nước ta, không chỉ nhập khẩu gà thải loại, mà trong nước cũng có gà thải loại. Luật ATTP Việt Nam vẫn đảm bảo đúng quy định, không bác bỏ được, nhưng nhà quản lý phải lên tiếng, thông tin rõ thực hư thế nào”, BS Ký nói.

"Cơ quan quản lý cần khảo sát, kiểm nghiệm, công bố rõ ràng để người tiêu dùng yên tâm" - BS.Trần Văn Ký.

Cũng theo BS Ký, về nguy cơ tồn đọng kháng sinh, chất độc hại trong gà dai, gà không đầu, gà thải loại thì phải có khảo sát, kiểm nghiệm, công bố của cơ quan quản lý thì mới đủ cơ sở kết luận.

“Riêng về hàm lượng dinh dưỡng gà dai, gà không đầu, gà thải loại thì chắc chắn thấp, giảm nhiều qua thời gian đẻ hết trứng, hết lứa; không đảm bảo giá trị dinh dưỡng.

Chưa kể, mùi ôi, ăn nhạt; không ngon, ngọt, thơm thịt bằng gà tơ. Vì vậy mà nước ngoài thải loại các loại gà này”, BS Ký phân tích.

Khi PV Báo Phụ Nữ đặt vấn đề về kiểm soát an toàn, chất lượng gà dai, gà không đầu, gà thải loại với đại diện Chi cục Thú Y TP.HCM, vị này cho biết “đã bàn giao chức năng, nhiệm vụ cho Ban ATTP TP.HCM” và đề nghị liên hệ Ban ATTP TP.HCM.

Trả lời báo chí mới đây, đại diện Ban ATTP cho biết đã tiếp nhận thông tin, đang cho rà soát và sẽ công bố khi có thông tin.

Nguyễn Cẩm