Formosa thừa nhận làm cá chết ở miền Trung, cam kết bồi thường 11.500 tỷ đồng

5h chiều nay, Chính phủ họp báo công bố kết quả điều tra nguyên nhân và thủ phạm gây ra cá chết hàng loạt ở miền Trung.

 Theo giấy mời của Văn phòng Chính phủ, cuộc họp sẽ tập trung vào hai nội dung chính: Kết luận về sự cố môi trường biển vừa qua tại một số tỉnh ven biển miền Trung và công bố việc ban hành các Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Doanh nghiệp (có hiệu lực từ 1-7-2016).

Đúng 17g05, cuộc họp báo bắt đầu. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, chủ trì cuộc họp. Bên cạnh đó, còn có sự có mặt của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền Thông Trương Minh Tuấn, Bộ trưởng Bộ Bộ Khoa học Công nghệ Chu Ngọc Anh, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch đầu tư Đặng Huy Đông…

Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, sự cố môi trường vừa qua đã ảnh hưởng tới sản xuất, kinh doanh của người dân tại 4 tỉnh miền Trung, Thủ tướng yêu cầu thực hiện ngay công tác bồi thường thiệt hại, hỗ trợ chuyển đổi nghề cho người dân, tinh thần công khai, minh bạch, sát thực tế với sự tham gia của người dân, Mặt trận tổ quốc, yêu cầu Formosa Hà Tĩnh thực hiện đầy đủ, trách nhiệm 5 cam kết, triển khai lắp đặt hệ thống xử lý nước thải tại miền Trung, tăng cường giữ gìn an ninh trật tự, không để các kẻ xấu lợi dụng; xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật những tổ chức, cá nhân sai phạm liên quan tới sự cố môi trường vừa qua.

Được biết, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước với sự tham gia của các chuyên gia. Đoàn phát hiện Công ty TNHH Hưng Nguyên Formosa Hà Tĩnh có vi phạm, dẫn tới xả thải độc tố ra biển, chất hydroxit, vượt quá mức cho phép.

Từ đó đưa ra kết luận: Những vi phạm và sự cố trong quá trình thi công vận hành thử nghiệm tổ hợp nhà máy của Công ty Formosa Hà Tĩnh là nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường biển nghiêm trọng, làm hải sản tại 4 tỉnh miền Trung chết bất thường.

Về phần mình, ngày 28/6, Formosa đã nhận trách nhiệm về sự cố trên, đồng thời đưa ra 5 cam kết:

1. Công khai xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì đã để xảy ra ô nhiễm môi trường nghiêm trọng;

2. Bồi thường thiệt hại cho dân và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, bồi thường phục hồi môi trường biển với tổng số tiền là 11.500 tỉ đồng, tương đương 500 triệu USD.

3. Cam kết hoàn thiện công nghệ sản xuất để xử lý triệt để chất thải trước khi thải ra môi trường, không để tái diễn sự cố môi trường như vừa qua.

4. Phối hợp bộ ngành Việt Nam và các tỉnh miền Trung xây dựng giải pháp đồng bộ để phòng chống ô nhiễm, không xảy ra sự cố môi trường để tạo niềm tin với người dân VN và bạn bè quốc tế.

5. Thực hiện đúng cam kết nêu trên, không tái diễn vi phạm, nếu vi phạm sẽ chịu chế tài theo quy định pháp luật VN.

Lời xin lỗi của Formosa

  Trong clip lời xin lỗi của ông Trần Nguyên Thành, Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh cùng ban lãnh đạo Formosa, công ty cho biết, công ty đến Việt Nam với mong muốn đầu tư bền vững, lâu dài, góp phần phát triển kinh tế Hà Tĩnh và Việt Nam.

 ''Qua kết quả kiểm tra do Bộ Tài nguyên Môi trường thực hiện, tôi thấy sự cố đã xảy ra trong nhà máy của chúng tôi là nguyên nhân gây sự cố cá chết hàng loạt ở 4 tỉnh.

 Giai đoạn xảy ra trong các nhà thầu mà chúng tôi tuyển chọn và ký hợp đồng. Chúng tôi nhận trách nhiệm và xin lỗi người dân VN đặc biệt là 4 tỉnh miền Trung.

 Chúng tôi xin lỗi Chính phủ VN, thủ tướng Chính phủ vì gây ra sự cố, gây ảnh hưởng nghiêm trọng.

 Chúng tôi cam kết sẽ bồi thường thiệt hại cho người dân, bồi thường xử lý ô nhiễm, phục hồi môi trường biển, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp… Chúng tôi cam kết hoàn thiện công nghệ theo yêu cầu các bộ ngành VN và UBND Hà Tĩnh để xử lý triệt để ô nhiễm.

 Chúng tôi sẽ xây dựng giải pháp đồng bộ để không xảy ra sự cố tương tự để không để xảy ra sự cố tương tự. Chúng tôi xin lỗi từ trái tim, mong nhận được sự cảm thông từ Đảng, Nhà nước và nhân dân VN'' - nội dung đoạn clip nêu rõ.

 Kết thúc clip, ban lãnh đạo Formosa Hà Tĩnh cúi đầu nhận lỗi với nhân dân Việt Nam.

 Chính phủ trả lời câu hỏi của báo chí

Về số tiền bồi thường 500 triệu USD (11.500 tỷ đồng), Bộ trưởng Bộ tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, mức đền bù này dựa trên cơ sở là mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống người dân, môi trường. Ông cũng cho biết sẽ tiến hành phục hồi môi trường bị ô nhiễm.

Lý giải việc sau 3 tháng mới chính thức công bố nguyên nhân, Bộ trưởng Khoa học và Công Nghệ Chu Ngọc Anh cho biết, ngay khi sự việc xảy ra, Thủ tướng đã phân công các bộ ngành liên quan khẩn trương tìm ra nguyên nhân. Các nhà khoa học đã vào cuộc với nỗ lực và cố gắng cao nhất. Quá trình tiếp cận bằng nhiều phương pháp khoa học khác nhau, trong đó có các nhà khoa học nước ngoài. Có khó khăn là chúng ta phải tìm kiếm những dấu vết ngay tại thực địa, dưới đáy biển và cả hồi tố. Nhiều chuyên gia đến từ Nhật, Pháp, Đức, Mỹ... đã bổ sung dữ liệu cùng nhà khoa học Việt Nam đối chứng phân tích chỉ tiêu, từ đó có những chứng cứ được các nhà khoa học quốc tế thừa nhận. Kết quả công bố hôm nay thể hiện nỗ lực của các nhà khoa học cũng như trình độ và năng lực trong việc giải quyết những vấn đề phức tạp.

 Về việc Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép xả thải cho Formosa và việc giám sát, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, nguồn nước thải của Formosa gồm: nước thải công nghiệp, nước thải từ sinh hoạt, sinh hoá... Về quy chuẩn, có 2 quy chuẩn:

Quy chuẩn 40 - xác định với nước thải công nghiệp, kiểm soát nhiều thông số hơn.

Quy chuẩn 52 - tiêu chuẩn đối với ngành gang thép, kiểm soát 12 con số.

Toàn bộ lượng nước thải ra, quy chuẩn 52 không thể bao quát được con số nước thải từ cảng. Việc áp dụng quy chuẩn chưa sát tình hình nguồn thải của Formosa. Nguồn cần giám sát chặt chẽ nhất là nguồn nước thải sinh hoá từ các cốc.

Bởi đây là giai đoạn vận hành thử nghiệm nên chưa có cơ quan nhà nước vào giám sát. Đây là lỗ hổng trong giai đoạn thử nghiệm vận hành. Hệ thống giám sát tự động cũng chưa có cơ quan nào vào đánh giá, trong đó có những độc tố nặng. Pháp luật có lỗ hổng trong quá trình giám sát thử nghiệm.

Nói về vấn đế kiểm tra việc xả thải của Formosa trong quá trình vận hành, lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh trả lời, dự án của Formosa rất lớn, nhiều việc vượt ra ngoài Hà Tĩnh. Mặc dù vậy, tỉnh đã phối hợp với các bộ ngành Trung ương trong việc kiểm tra giám sát. Tỉnh đã giao việc giám sát cho các sở ngành liên quan. Sự cố xảy ra, Hà Tĩnh đã chỉ đạo các nhà khoa học sớm tìm ra nguyên nhân và công bố rộng rãi. Quá trình vừa qua do khả năng có hạn, việc kiểm tra giám sát chưa làm được thường xuyên và còn nhiều bất cập. "Chúng tôi rút kinh nghiệm sâu sắc và xử lysn hững sở, ngành chưa làm hết trách nhiệm của mình", lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh nói.

Vũ Lan