Không ai có thể ngờ các đội tuyển Đức (hạng 2 trên bảng xếp hạng FIFA), Canada (hạng 7) và Brazil (hạng 8) bị loại ngay từ vòng bảng. Ngược lại, châu Phi có đến 3 đại diện vượt qua vòng bảng để có mặt ở vòng đấu loại trực tiếp 1/16 là Nigeria (hạng 40), Nam Phi (hạng 54), Morocco (hạng 72)…
Bảng xếp hạng FIFA không chính xác
Đánh giá sức mạnh các đội tuyển quốc gia từ nam đến nữ chủ yếu dựa vào bảng xếp hạng FIFA. Nếu như chênh lệch từ bảng xếp hạng đến thực tế ở bóng đá nam tương đối chính xác, đặc biệt ở những vị trí trong top 50 thì với những gì xảy ra ở World Cup 2023, bảng xếp hạng FIFA không còn chính xác với bóng đá nữ (BĐN). Các đội có thứ hạng thấp hơn không những gây khó mà còn giành chiến thắng trước các đội có thứ hạng cao hơn nhiều.
Bảng xếp hạng FIFA thực sự chưa đánh giá đúng trình độ của các đội. Những đội từ châu Phi hay CONCACAF (Bắc Trung Mỹ và Caribe) có thứ hạng khá thấp, dù thực lực của họ xứng đáng có vị trí cao hơn rất nhiều.
|
Bóng đá nữ Việt Nam sẽ được đầu tư phát triển bằng chính sách phù hợp, đồng bộ (trong ảnh: Đội tuyển Việt Nam trong trận thua Mỹ 0-3 tại World Cup 2023) - Nguồn ảnh: AP |
Rõ nhất là đội Anh, đương kim vô địch châu Âu, hạng 4 thế giới và đã vào đến chung kết World Cup 2023, thế mà họ chỉ vượt qua được đội xếp thứ 40 Nigeria ở vòng 1/16 trong loạt sút luân lưu 11m sau khi 2 đội hòa 0-0 suốt 120 phút thi đấu.
Từ đây cho thấy, một trong những nguyên nhân khiến bảng xếp hạng FIFA chưa thực sự phản ánh đúng trình độ của các đội chính là cơ sở để cộng điểm. Một số đội bóng, do không có nhiều điều kiện thi đấu cọ xát quốc tế nên thiếu cơ sở để đánh giá.
Tuy nhiên, nguyên nhân chính vẫn là trình độ các đội đã xích lại gần nhau. Nhiều liên đoàn đã hiểu rằng, đầu tư vào BĐN, họ sẽ sớm gặt hái được thành công mà bóng đá nam chưa biết khi nào mới đạt được ở trình độ đỉnh cao thế giới.
Minh chứng cho nhận định này rõ nhất là Philippines và Việt Nam khi 2 đội tuyển nữ đã dự World Cup, điều mà tuyển bóng đá nam của họ chưa biết bao giờ có thể đạt được.
"Mỏ vàng" bóng đá nữ
Trận đấu cuối cùng của World Cup nữ 2023 được tổ chức tại New Zealand là trận bán kết giữa đội Thụy Điển và Tây Ban Nha. Hơn 50.000 vé của sân Eden Park đã được bán sạch trước đó 3 ngày. 1 triệu người New Zealand đã theo dõi trận khai mạc thông qua truyền hình và 700.000 khán giả đã trực tiếp đến sân xem các trận đấu.
Alice Soper - bình luận viên thể thao nữ nổi tiếng của New Zealand - nhận định: “Bóng đá không phải là môn thể thao được nhiều người biết đến ở New Zealand. Mọi người được cho là không thích các môn thể thao của phụ nữ, nhưng những con số thực tế đã chứng minh điều ngược lại”.
Với nước Úc - đồng chủ nhà World Cup với New Zealand - trước thành tích lần đầu đội tuyển vào đến bán kết, Thủ tướng Úc Anthony Albanese đã phát biểu trên kênh truyền hình ABC: “Đây còn hơn là một sự kiện thể thao. Đây là một nguồn cảm hứng lớn đối với các thanh thiếu niên nam cũng như nữ”.
Có một thực tế không thể phủ nhận: BĐN ở Mỹ phát triển vì người Mỹ đi trước từ thập niên 1980. Vào thời điểm đó, người châu Âu không dành mối quan tâm lớn cho BĐN. Nhưng giờ đã khác. Khi người châu Âu nhận ra BĐN là một “mỏ vàng”, họ đã đầu tư và không bao lâu nữa sẽ bắt kịp, thậm chí vượt qua người Mỹ.
BĐN châu Âu sẽ phát triển nhanh, vững chắc vì các cầu thủ nữ được hỗ trợ từ cơ sở hạ tầng tốt, từ những kiến thức cũng như những gì tốt đẹp nhất, hiện đại nhất của bóng đá nam. Quan trọng hơn nữa là BĐN châu Âu được thừa hưởng từ lượng người hâm mộ bóng đá nam đã có sẵn qua nhiều thế hệ.
Giờ đây, các giải nữ quốc gia ở Anh, Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Ý đang có sức hút rất lớn. Giải không chỉ phát triển cả bề rộng lẫn bề sâu trong từng quốc gia mà còn lan rộng ra cả hệ thống giải BĐN của Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA). Do đó, không có gì ngạc nhiên khi trong số 14 ứng cử viên cho giải thưởng Cầu thủ nữ xuất sắc nhất của FIFA năm 2022, chỉ có 2 người đang thi đấu tại giải nữ quốc gia ở Mỹ là Alex Morgan (người Mỹ) và Debinha (Brazil). Cũng năm 2022, chỉ có 2 cầu thủ người Mỹ lọt vào Top 10 trong 2 cuộc bình chọn danh hiệu cá nhân hàng đầu của bóng đá thế giới.
Đó là những con số biết nói dự báo sự trỗi dậy của bóng đá nữ châu Âu.
Bản đồ bóng đá nữ thế giới được vẽ lại
Trước World Cup 2023, đội nữ Mỹ chỉ thua 4 trận ở các vòng chung kết World Cup, được FIFA xếp hạng số 1 kể từ mùa hè năm 2017 và chưa bao giờ rơi xuống dưới vị trí thứ hai. World Cup 2019, đội Mỹ thắng tuyệt đối cả 7 trận trong 90 phút - điều chỉ có đội nam Brazil với bộ 3R lừng danh Ronaldo, Ronaldinho, Rivaldo làm được tại World Cup 2002.
Thế mà tại World Cup 2023, đội Mỹ chỉ thắng 1 trận trước đội Việt Nam, hòa với Hà Lan, Bồ Đào Nha ở vòng bảng trước khi bị Thụy Điển loại ở vòng 1/16. Kết quả này là quá bất ngờ với BĐN Mỹ, khi họ đã có mặt tại 8/8 vòng bán kết để rồi 4 lần vô địch World Cup nữ trước đó.
Thất bại của BĐN Mỹ đã dẫn đến vòng bán kết mà một nửa là những tên gọi mới, khi lần đầu tiên Tây Ban Nha và Úc vào bán kết và đây cũng là lần đầu trận chung kết toàn châu Âu với 2 đội cũng lần đầu vào chung kết là Tây Ban Nha và Anh. Có nghĩa là, World Cup 2023 vừa có nhà vô địch châu Âu, đồng thời lại là nhà vô địch thế giới mới.
Cần nâng cấp toàn diện bóng đá nữ Việt Nam Từ phân tích về bảng xếp hạng FIFA cũng như về đội Mỹ, người hâm mộ BĐN Việt Nam cần hiểu rằng, vị trí 32 trên bảng xếp hạng FIFA chưa phản ánh chính xác đẳng cấp của đội tuyển BĐN Việt Nam. Đội tuyển nước ta đá hay trong trận thua Mỹ, nhưng không phải là quá hay, vì sức mạnh của đội Mỹ không còn như trước đây. Chính vì vậy, trận thua giao hữu 0-9 trước Tây Ban Nha - đội đã vào chung kết, cũng như thua Hà Lan 0-7 khi Hà Lan cần phải ghi nhiều bàn thắng để tranh ngôi nhất bảng E với đội Mỹ, mới là thước đo tương đối chính xác phong độ cùng đẳng cấp của BĐN Việt Nam. Trong khi đó, ở khu vực Đông Nam Á, ngoài Thái Lan, Myanmar, giờ đây còn có thêm Philippines, thậm chí Philippines còn có khả năng đe dọa ngôi Nữ hoàng Đông Nam Á của BĐN Việt Nam. Ở mặt bằng châu Á, tình hình sẽ khác khi Cộng hòa Dân chủ nhân dân Triều Tiên trở lại sau khi hết án phạt của FIFA, đồng thời Úc không còn là nước đồng tổ chức World Cup. Cuộc đua giành vé tham dự vòng chung kết World Cup 2027 của các đội tuyển quốc gia châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng sẽ khốc liệt hơn rất nhiều so với World Cup 2023. Do vậy, chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính trong cuộc gặp mặt, biểu dương đội tuyển BĐN Việt Nam sau World Cup 2023 tại trụ sở Chính phủ vào chiều 15/8 nhằm nâng tầm BĐN Việt Nam là rất cần thiết và cần được triển khai thực hiện ngay. Sau khi điểm lại thành tích của đội tuyển BĐN Việt Nam (vô địch SEA Games nhiều nhất, với 8 lần đoạt huy chương Vàng; vào đến tứ kết tại Đại hội thể thao châu Á và vòng loại cuối cùng của Olympic 2020 và vừa qua là vào vòng chung kết World Cup nữ 2023) Thủ tướng cho rằng đây là cột mốc quan trọng, đánh dấu sự phát triển vượt bậc của BĐN Việt Nam. Tuy nhiên, để BĐN Việt Nam phát triển cả chiều rộng và bề sâu, từ phong trào cho đến chuyên nghiệp, Thủ tướng đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Cục Thể dục Thể thao tiếp tục rà soát, tăng cường xây dựng, hoàn thiện các chính sách phù hợp, đồng bộ để phát triển BĐN, trong đó chú trọng phát triển phong trào BĐN trong trường học với vai trò tích cực của Bộ GD-ĐT… Nhìn lại, đánh giá lại để giúp BĐN Việt Nam biết rõ hơn vị trí, năng lực thật của mình đang ở đâu trên bản đồ bóng đá nữ châu Á, để từ đó biết rõ hơn cần phải làm gì để tồn tại và phát triển ở tầm cao châu Á cũng như thế giới trong bối cảnh BĐN đã được toàn cầu quan tâm và đầu tư. |
Đặng Hoàng