EU gồng mình chống đỡ IS, đối phó Thổ Nhĩ Kỳ

IS và nỗi lo khủng bố toàn diện của EU

Sau vụ tấn công khủng bố hàng loạt tại Brussels ngày 22/3, đài RTBF của Bỉ ngày 26/3 đưa tin nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã gửi hai video cho tờ Le Soir của nước này, trong đó cảnh báo rằng "ác mộng" về các vụ tấn công khủng bố ở Brussels "mới chỉ bắt đầu".

Trong các video, hai phần tử cực đoan đã yêu cầu các chính phủ Phương Tây rút quân khỏi Syria và Iraq.

Một tay súng tuyên bố trong video rằng: "Phải rút hết máy bay và binh lính thì các ngươi mới được sống trong hòa bình. Ác mộng mới chỉ bắt đầu. Những điều sắp xảy ra sẽ còn kinh khủng hơn nhiều".

Các tay súng IS.

Những kẻ khủng bố đã tính toán rất kỹ khi tấn công ở 2 khu vực đều là những nơi mang tính biểu tượng cao của thủ đô Brussels: sân bay quốc tế và trạm tàu điện ngầm nằm gần các trụ sở của Liên minh châu Âu. Vụ tấn công xả ra chỉ 4 ngày sau khi lực lượng an ninh Bỉ bắt được tên Salah Abdeslam, kẻ chủ mưu của vụ khủng bố ở Paris hồi 11/2015.

Điều này cũng cho thấy rõ, khủng bố đã tuyên chiến rõ ràng, nhằm mục tiêu rõ ràng và đánh tận sào huyệt của châu Âu. Vụ việc tiếp tục gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ khủng bố toàn diện.

Ngoài ra, giới chức cũng cho rằng tổ chức khủng bố IS cũng đã huấn luyện ít nhất 400 chiến binh nhằm mở các đợt tấn công đẫm máu vào châu Âu.

Theo các quan chức này, chiến binh IS hoạt động trong các ổ nhóm có mối liên kết với nhau -giống các ổ nhóm đã tấn công khủng bố ở Paris và Brussels - với các chỉ đạo về thời gian, địa điểm và thủ đoạn tiến hành.

Giới chuyên gia cũng cho rằng, châu Âu hiện đang trong "tầm tay của khủng bố". Khủng bố đang tuyển mộ và huấn luyện các công dân châu Âu với mục tiêu điều động các phần tử này trở về quê hương và tiến hành tấn công. Chúng có đủ các giấy tờ tùy thân cần thiết, thành thạo ngôn ngữ và địa hình, đặc biệt có kĩ năng sử dụng vũ khí.

Didier Le Bret, chủ tịch hội đồng Tình báo quốc gia Pháp cho biết cộng đồng tình báo châu Âu đã phát hiện một mạng lưới âm mưu tấn công đang phát triển ngày một rộng tại châu Âu. Ông cho biết các cuộc bắt giữ các phần tử thánh chiến trở về từ Syria và Iraq ngày càng làm gia tăng mối lo ngại này.

Sức ép từ thỏa thuận di cư với Thổ

EU không chỉ chịu sức ép về an ninh khi tổ chức IS đang có những hành động tấn công và bộc lộ các âm mưu khủng bố hàng loạt mà còn chịu gánh nặng với thỏa thuận về người tị nạn với Thổ Nhĩ Kỳ.

Sau thời gian đàm phán, "mặc cả" về việc giải quyết vấn đề người tị nạn, cuối cùng EU và Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã đi đến một thỏa thuận làm tạm hài lòng cả 2 bên.

Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được hầu hết các điều kiện đặt ra khi EU chấp thuận đẩy nhanh tiến trình đàm phán về việc Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập EU vốn bị trì hoãn nhiều năm qua; thực hiện lộ trình miễn thị thực nhập cảnh, theo đó muộn nhất là từ cuối tháng Sáu sẽ dỡ bỏ những quy định thị thực đối với các công dân Thổ Nhĩ Kỳ; tiếp tục xúc tiến khoản tiền hỗ trợ 3 tỷ euro (3,39 tỷ USD) và bổ sung 3 tỷ euro nữa vào cuối năm 2018.

Người tị nạn Syria bế con bơi vào biển đảo Lesbos, Hy Lạp sau khi xuồng của họ bị xì hơi hồi tháng 9/2015. Ảnh: Reuters

Với việc Ankara đồng ý tiếp nhận trở lại những người tị nạn đến Hy Lạp bất hợp pháp kể từ ngày 20/3, EU có thể giải tỏa khoảng 40.500 người nhập cư đang mắc kẹt trong các khu trại vốn lâu nay luôn trong tình trạng quá tải của Hy Lạp.

Tuy nhiên, việc triển khai thỏa thuận đang vấp phải nhiều trở ngại, khiến dư luận châu Âu lo ngại những nhượng bộ đáng kể mà EU chấp nhận liệu có đem lại những hệ quả khôn lường vượt ngoài tầm kiểm soát hay không.

Hiện, Athens hiện không có đủ nguồn nhân lực và tài chính để thực hiện bước đầu tiên của thỏa thuận là lên danh sách và làm thủ tục cho người tị nạn rời Hy Lạp trở về Thổ Nhĩ Kỳ.

Giới phân tích nhận định cam kết trên sẽ buộc các nước EU phải thay đổi chính sách, thậm chí có thể phải từ bỏ những nguyên tắc và giá trị cốt lõi của mình để kết nạp Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoài ra, việc miễn thị thực giữa EU và Thổ Nhĩ Kỳ cũng làm nảy sinh không ít lo ngại bởi nó đồng nghĩa với việc số người tới châu Âu sẽ tăng mạnh, kéo theo những nguy cơ lớn, bao gồm cả an ninh.