Eternal sunshine of the spotless mind: Vị ngọt, đắng của tình yêu

Có khi nào chúng ta dừng lại và ngẫm nghĩ rằng những cãi vã, xung đột, thậm chí là cảm giác ghét cay ghét đắng nhau, cũng là một phần của tình yêu? Đó là một tiền đề thú vị của Eternal sunshine of the spotless mind (2004, tựa tiếng Việt: Ánh dương vĩnh cửu của một tâm hồn thanh khiết) - bộ phim tình cảm đã trở thành kinh điển của điện ảnh thế giới.

Đạo diễn Michel Gondry không tạo ra một tác phẩm dễ xem với công chúng. Chỉ thu được 74 triệu USD ở phòng vé là kết quả hơi thất vọng với một bộ phim được giới phê bình đánh giá cao và quy tụ những diễn viên hàng đầu: danh hài Jim Carrey, “nàng Rose” Kate Winslet và “nàng Mary Jane” Kirsten Dunst. Eternal sunshine of the spotless mind đi chệch khỏi quỹ đạo của dòng phim tình cảm đang rất thịnh hành ở Hollywood thời điểm đó. Nó cũng có kết cấu hơi thách thức người xem với trình tự đặc biệt.

Jim Carrey vào vai khác với hình tượng quen thuộc của anh

Nhưng rồi theo thời gian, tác phẩm thu hút một lượng người ngưỡng mộ đáng kể, khiến nó luôn có chỗ trong danh sách các phim tâm lý tình cảm hay nhất mọi thời.

Cố quên người yêu cũ 

Câu chuyện lấy bối cảnh một xã hội đã phát triển công nghệ xóa ký ức con người. Một số cá nhân chọn dịch vụ này để quên đi những chuyện không hay trong đời. Sau một trận cãi vã, Joel Barish (Jim Carrey) bỗng thấy bạn gái là Clementine Kruczynski (Kate Winslet) không còn nhớ gì về mình. Anh phát hiện cô đã sử dụng dịch vụ xóa ký ức. Đau lòng, Joel quyết định trải qua quy trình tương tự. Trước khi thực hiện, anh thu âm một cuốn băng, kể lại mối quan hệ đầy biến động của họ.

Trong quá trình “tẩy não”, Joel trải nghiệm lại những ký ức của mình về Clementine, từ cái mới nhất đến những lần trước đó. Khi đến với những ký ức hạnh phúc ngày xưa, anh nhận ra mình không muốn quên cô. Joel bắt đầu một cuộc đấu tranh để “giấu” Clementine trong trí não mình nhằm phá hỏng quy trình.

Phân cảnh kinh điển của phim

Với hành trình trong tâm trí của Joel, khán giả được chu du qua những miền ký ức của cặp đôi. Ngay từ dáng vẻ, ta cũng có thể thấy họ trái ngược nhau. Joel ăn mặc đơn giản và không muốn gây chú ý còn Clementine luôn nổi bật với mái tóc nhuộm. Chàng trai hướng nội, trầm tính còn cô gái lại bồng bột và không ngại thể hiện cảm xúc. Joel lắng nghe nhiều hơn nói còn Clementine luôn nói rất nhiều về mọi thứ.

Trước sự trái ngược đó, hẳn không ít khán giả tự hỏi làm sao họ có thể yêu nhau. Nhưng, theo ngược dòng thời gian, bộ phim dần dẫn dắt chúng ta đến những ngày tháng hạnh phúc của cặp đôi để trả lời. Hóa ra, họ từng có rất nhiều tháng ngày vui vẻ bên nhau chứ chẳng hề tệ hại như cách họ cương quyết rũ bỏ nhau khỏi cuộc đời.

Joel và Clementine thật lòng yêu nhau. Vấn đề là cách họ bộc lộ điều đó không giống nhau. Vì vậy, càng về sau, mối quan hệ càng nảy sinh những rạn nứt không thể hàn gắn. Một phân cảnh thú vị nằm ở cuối phim, khi khán giả nghe được những lời họ giải thích lý do muốn xóa người kia khỏi ký ức. Joel liệt kê một số khuyết điểm của người yêu, như vốn từ vựng nghèo nàn, thiếu… giáo dục và sẵn sàng quan hệ tình dục để lấy lòng người khác còn Clementine chê bạn trai “nhàm chán”.

Nhiều phân cảnh trước đó cho thấy lời buộc tội họ dành cho đối phương là không hợp lý. Điều này cũng ngụ ý một trạng thái mà lứa đôi thường trải qua: ở giai đoạn chia tay, chúng ta thường phóng đại những đặc điểm không hay của người yêu mà bỏ quên những điểm tốt từng khiến họ thu hút chúng ta.

Màu tóc của cô gái thể hiện cung bậc tình cảm của cặp đôi

Não bộ con người luôn có khuynh hướng chú trọng điều trước mắt, trong khi lại khó đánh giá tổng thể. Chỉ khi bắt đầu xóa ký ức, Joel mới nhận ra những chuyện không hay chỉ chiếm phần nhỏ trong toàn bộ mối quan hệ. Anh cũng thấy được cả hai đã hấp tấp thế nào trong những tình huống đẩy họ xa nhau. Bộ phim như một lời nhắn nhủ rằng ở những tình thế đau khổ, nếu con người có thể nhìn thấy trọn vẹn tổng thể, họ sẽ có được sự đánh giá đúng đắn cho mối quan hệ của mình. Đó là một lời khuyên đáng giá cho các cặp đôi trong việc duy trì hạnh phúc.

Tình yêu có cả vị ngọt và đắng 

Cấu trúc đặc biệt của Eternal sunshine of the spotless mind khiến khán giả được chứng kiến trật tự đảo ngược của một mối quan hệ. Xung đột lộ ra trước, sau đó mới là những ngày tháng yêu nhau. Chính trong quá trình “phá giải” mối quan hệ của họ, khán giả mới nhận ra lý do họ lại yêu nhau từ ngày đầu.

Trailer phim Eternal sunshine of the spotless mind:

Trong tình yêu, chúng ta thường hướng đến hạnh phúc và sự ngọt ngào. Tuy nhiên, bộ phim này đưa ra góc nhìn rằng những xung đột cũng là một phần của tình yêu và cái kết của bộ phim như lời khẳng định về duyên số. Bởi dù Joel và Clementine cố xóa ký ức nhau thì một phần nào đó trong tiềm thức của họ vẫn kháng cự quá trình. Để rồi một sớm mai, họ lại tìm đến nhau trên đường đời. Ngay cả khi đã nghe những cuộn băng và biết rằng mối quan hệ của họ nhiều khả năng sẽ kết thúc như cũ, họ vẫn quyết định bắt đầu lại.

Một số khán giả hâm mộ của Eternal sunshine of the spotless mind còn đưa ra một giả thiết thú vị khác: diễn biến trong phim không phải lần đầu Joel và Clementine xóa ký ức của nhau. Họ có thể đã làm vậy nhiều lần trước đó (gặp nhau, chia tay, tẩy não, bắt đầu lại) và quá trình này có thể sẽ tiếp diễn cả cuộc đời.

Tuyến truyện phụ về các nhân viên trong công ty xóa ký ức, gồm Stan (Mark Ruffalo), Mary (Kirsten Dunst) và Patrick (Elijah Wood) cũng mang đến những tình huống khiến người xem suy ngẫm. Nếu ta thật lòng yêu một người nhưng có được trái tim của đối phương chỉ vì người đó đã xóa ký ức về mối quan hệ cũ, liệu đó có phải điều tốt? Sẽ thế nào nếu ai đó lợi dụng ký ức của người khác để đi tán tỉnh người yêu cũ của anh ta?

Kirsten Dunst trong vai cô gái có nhiều nỗi niềm

Những khung hình giàu tính thẩm mỹ và màn hóa thân tuyệt vời của các ngôi sao giúp nâng tầm Eternal sunshine of the spotless mind thành tác phẩm kinh điển. Nhiều phần trong câu chuyện diễn ra trong tâm trí Joel. Phim có nhiều cảnh dị thường, không tuân theo quy tắc đời thực. Tuyết, bờ biển và hồ đóng băng đều được đưa vào khung hình ở những phân đoạn giàu cảm xúc. Trong đó, cảnh 2 nhân vật nằm cùng nhau trên mặt hồ đóng băng đã khắc sâu vào tâm trí nhiều người. Cảnh cặp đôi kề cận mang đến sự ấm áp, gần gũi trong tình yêu, tương phản với bối cảnh lạnh giá xung quanh.

Bên cạnh diễn xuất, màu tóc của Clementine là chỉ dấu thú vị cho tình trạng mối quan hệ của cô với Joel. Màu đỏ đậm tượng trưng cho những ngày hạnh phúc và giàu năng lượng. Màu xanh lam là khi cô gặp đau khổ hoặc tinh thần suy sụp. Cuối cùng, mái tóc màu xanh lục như mùa xuân, tượng trưng cho sự khởi đầu của mối quan hệ. Nó cũng nhấn mạnh thông điệp của bộ phim về những cung bậc khác nhau của tình yêu.

Ngày Valentine, sô-cô-la là món quà để nhiều cặp đôi thể hiện tình cảm. Món này mang ẩn ý cho tình yêu, có cả vị ngọt ngào lẫn thoảng đắng. Eternal sunshine of the spotless mind mang đến một câu chuyện nhiều cung bậc cảm xúc tương tự. Sau tất cả nỗi đau và mâu thuẫn, Joel và Clementine đã đưa ra một sự lựa chọn đẹp đẽ ở cuối phim - một kết cục gieo hy vọng cho hạnh phúc giống như “ánh dương vĩnh cửu”. 

Ân Nguyễn

Ảnh: Internet