Đường vào đại học dịch chuyển thế nào sau đại dịch?

Nếu không có dịch bệnh, thời điểm này, học sinh (HS) hoàn thành THPT chuẩn bị khăn gói du học rất đông. Năm nay, tất cả đều “án binh” chờ đợi. Các chuyên gia giáo dục dự đoán, đến cuối năm nay, các trường đại học (ĐH) ở các nước Âu Mỹ - địa bàn lớn nhất của du HS Việt Nam - vẫn chưa thể mở cửa trở lại. 

Học sinh lớp 12 tìm hiểu thông tin về ngành học, phương thức tuyển sinh năm 2020 của các trường đại học - Ảnh: Đại Minh

Phó giáo sư - tiến sĩ Hồ Thanh Phong, Hiệu trưởng Trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng, nhận định: các “cường quốc giáo dục” Mỹ, Anh, Úc, New Zealand đang chịu tác động lớn nhất. Gần hơn là các thị trường du học ở châu Á như Hồng Kông, Hàn Quốc, Nhật, Singapore… cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Du HS Việt Nam đang gặp khó khăn nếu chưa thể về nước, vì trường đóng cửa, nhiều ký túc xá cũng không cho ở. Những du HS đã về nước thì không thể tiếp tục chờ, bởi không biết phải chờ đến bao giờ. Các bạn đang cần tìm chỗ học trong nước để không bị gián đoạn. Điều này làm cho nguồn tuyển trong nước tăng hơn so với mọi năm. 

Theo tính toán của thạc sĩ Phùng Quán, Trưởng phòng Thông tin Truyền thông Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM), mỗi năm, cả nước có khoảng 900.000 đến 1 triệu HS lớp 12, trong khi đó chỉ tiêu vào các trường ĐH hơn 400.000. Số còn lại sẽ du học, học cao đẳng, trung cấp hoặc đi làm. Theo thống kê, hằng năm có hơn 100.000 HS du học. Năm 2020, trước tình hình dịch COVID-19 trên thế giới chưa thuyên giảm, HS có nguyện vọng du học sẽ rất khó thực hiện. Đây sẽ là nguồn tuyển cho các trường ĐH và đặc biệt là các chương trình liên kết đào tạo quốc tế 2+2, 3+1… “Hiện nay, rất đông sinh viên (SV) sau khi quay về nước đã đăng ký xét tuyển vào các trường ĐH trong nước để không lãng phí thời gian. Đó là chưa kể, dịch COVID-19 khiến việc du học trở thành gánh nặng đối với nhiều gia đình, buộc người học phải thay đổi kế hoạch”, thạc sĩ Phùng Quán cho hay. 

“Vấn đề là các trường phải có những chương trình được quốc tế công nhận, có thể linh động để khi dịch bệnh qua đi người học có nhiều con đường để lựa chọn chuyển tiếp”, phó giáo sư - tiến sĩ Hồ Thanh Phong nhấn mạnh.

Trường học cũng dịch chuyển theo người học

Tiến sĩ Hồ Nhựt Quang, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Quốc tế (ĐH Quốc gia TP.HCM), cho biết: các trường ĐH buộc phải có những thay đổi trong chính sách tuyển sinh và đào tạo để tiếp nhận nguồn HS - SV không thể du học. Với đối tượng này, các chương trình phải thật sự linh động để SV có thể chuyển đi hoặc chuyển về. Theo tiến sĩ Hồ Nhựt Quang, ngoài xét tuyển thí sinh có chứng chỉ tú tài quốc tế hoặc tốt nghiệp chương trình THPT nước ngoài, các du HS đang ở Việt Nam do tác động của đại dịch COVID-19 mong muốn tiếp tục học để tránh ảnh hưởng đến thời gian tốt nghiệp có thể nộp đơn xét tuyển vào trường. Trước mắt, trường sẽ xét từng trường hợp thông qua học bạ tại Việt Nam và bảng điểm tích lũy được trong thời gian học ở nước ngoài. Sau đó, đối chiếu với các ngành mà du HS đăng ký học để cân nhắc và điều chỉnh lộ trình phù hợp. Thí sinh sẽ được phỏng vấn, viết bài luận…

Tại Trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng hiện có vài chục du HS từ nước ngoài chuyển về đăng ký vào học các chương trình quốc tế. Có khoảng 10 du HS được trường đối tác nước ngoài xem xét kết quả và phỏng vấn online chấp nhận cho học tiếp chương trình. Phó giáo sư - tiến sĩ Hồ Thanh Phong cho rằng, ở thời điểm này, các chương trình liên kết quốc tế uy tín có thể đảm bảo được chiều “chuyển đi” sẽ chiếm ưu thế. 

Còn Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM) có hai chương trình liên kết quốc tế HS có thể theo học là công nghệ thông tin (do ĐH Kỹ thuật Auckland - AUT cấp bằng) và khoa học quản lý (do ĐH Keuka, Mỹ cấp bằng). Đồng thời, SV có thể theo học các chương trình tiên tiến dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh. Sau khi dịch bệnh được kiểm soát có thể “chuyển đi” học tiếp tại nước ngoài. 
Không ai hình dung được kịch bản của đại dịch thay đổi thế giới ra sao. Người học cũng vậy, học trong nước đang là giải pháp an toàn và buộc người học phải dịch chuyển. 

Tiêu Hà