Đường sách về Tây Nguyên

Cuối năm 2018, có dịp đến TP.Buôn Ma Thuột, tôi đã đi tìm hẻm 02 Phan Chu Trinh (P.Thắng Lợi, TP.Buôn Ma Thuột), để được nhìn ngắm trước không gian Đường sách Cà phê Buôn Ma Thuột. Chưa đến ngày khánh thành, nhưng không gian mới này đã nhanh chóng trở thành điểm hẹn “check-in” cho bạn trẻ và du khách, nhờ những bức bích họa khá đẹp, đậm chất Tây Nguyên.

Ngày 9/3 tới, trong khuôn khổ Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ VII, Đường sách Cà phê cũng sẽ chính thức khánh thành, góp thêm một không gian văn hóa dành riêng cho sách và bạn đọc ở Tây Nguyên. Mô hình đường sách đang lan rộng một cách tích cực về các tỉnh, thành.

Phối cảnh mô hình Đường sách Cà phê Buôn Ma Thuột

Hẻm 02 Phan Chu Trinh dài khoảng 100m, nằm cạnh Giáo xứ Thánh Tâm, không quá rộng, nhưng vị trí thoáng và đẹp. UBND tỉnh Đắk Lắk yêu cầu thiết kế không gian đường sách lấy nhà dài Ê đê làm chuẩn, phối hợp hài hòa với các địa điểm lân cận. 23 gian hàng cũng được xây dựng theo tiêu chí phản ánh những giá trị văn hóa đặc trưng của địa phương. Đường sách có khu vực dành riêng để đọc sách, giải khát, các quầy hàng lưu niệm… Điểm nhấn là phố bích họa chủ đề Hương sắc Tây Nguyên với ba phần: tường “check-in” địa danh Buôn Ma Thuột, cảnh đẹp Việt Nam và câu chuyện sử thi - văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên.

Lần đầu tiên phố núi có một đường sách, phát triển từ mô hình Đường sách TP.HCM, với những bước chuẩn bị hướng đến các giá trị văn hóa, độc đáo và ý nghĩa, dự kiến trong tương lai gần sẽ trở thành điểm đến thú vị. Tuy nhiên, các đơn vị tham gia gian hàng cũng rất cần có những bước phối hợp nhằm tạo nên sự nhộn nhịp, hấp dẫn cho đường sách sau này.

Không phải đường sách nào cũng thành công như đường sách TPHCM

Không phải mô hình đường sách nào cũng thành công. Phố sách Hà Nội từng kêu cứu vì vắng khách. Đường sách Vũng Tàu cũng chưa phải là điểm đến hấp dẫn. Đường sách TP.HCM có được vị trí đắc địa, thu hút được đông đảo bạn đọc trong và ngoài nước, nhưng quan trọng nhất vẫn là cách quản lý cùng các hoạt động bổ ích, có sức hút, thường xuyên được các đơn vị xuất bản tổ chức. Đường sách thất bại, theo nhìn nhận của người trong giới, nguyên nhân chính là vì chỉ tập trung vào mục đích kinh doanh.

Trong khi đó, nếu chỉ để mua sách, bạn đọc có nhiều kênh bán sách khác thuận tiện hơn nhiều. Doanh thu của Đường sách TP.HCM năm 2018 gần 40 tỷ đồng (tương đương năm 2017, tăng gần gấp đôi doanh thu của năm 2016). Số lượt người đến tham quan năm qua là 2,7 triệu người (so với năm 2016 chỉ khoảng 1,5 triệu lượt). Quy mô sự kiện, số lượng hoạt động đều tăng qua mỗi năm. Công ty Đường sách TP.HCM cũng đã xây dựng kế hoạch hoạt động cho cả năm 2019, với sự kiện khá dày, theo từng quý. Bằng nhiều cách khác nhau, Đường sách TP.HCM đi từ những ngày đầu tìm kiếm bạn đọc, đến giờ đã là điểm dừng chân lý tưởng cho mọi lứa tuổi.

Điểm đến lý tưởng của bạn đọc mọi lứa tuổi chính là thành công của đường sách TP.HCM

Mô hình đường sách còn được dự kiến nhân rộng ra khắp các quận, huyện trên địa bàn TP.HCM, đồng thời lan tỏa đến các tỉnh, thành khác. Trước mắt đã hiện thực hóa được những không gian đường sách nổi bật, nhưng cũng đã có thất bại cần được rút kinh nghiệm. 

Hoàng Hạc