Dùng thùng phuy chứa chất độc... ngâm thực phẩm

Thùng phuy đựng hóa chất độc được chào bán để khách hàng ngâm măng chua, lòng heo, tương ớt...

Rẻ và cực độc

Trưa 2/3, chúng tôi có mặt tại hẻm 435 đường Đất Mới, P.Bình Trị Đông A, Q.Bình Tân. Gần cuối con hẻm cụt, khoảng 500 thùng phuy được xếp chồng lên cao gần 3m. Một xe tải đang đợi sẵn chuẩn bị chuyển hàng. Bên trong bãi tập kết, ước tính có đến cả ngàn thùng phuy các loại được xếp men theo vách tường. Thỉnh thoảng, tiếng “boong boong” vang lên do một người đàn ông dùng búa gò lại những chỗ móp sát miệng thùng. Nắng nóng khiến hóa chất bốc lên mùi ngai ngái, tỏa ra tận đầu hẻm.

Trong vai khách hàng cần mua thùng phuy nhựa, tôi đi thẳng vào bãi tập kết. Người đàn ông đang lấy vòi nước xịt rửa thùng phuy xẵng giọng hỏi: “Tìm ai?”. “Có người quen ở Bình Chánh chỉ lên đây mua”, tôi trả lời. “Một, hai cái thì có, nhiều là phải đợi nha. Muốn lấy ngay phải tự mang về súc rửa”, người đàn ông vừa làm vừa nói. “Thùng nhựa nắp lớn cũ loại 220 lít, bao nhiêu một cái?”, tôi hỏi. “Ba trăm ngàn, mua nhiều bớt hai mươi ngàn/cái”. Khi tôi ngỏ ý muốn mua vài trăm thùng mỗi tháng, người này tỏ ra nghi ngờ và bảo để lại số điện thoại.

Người dân ở đây cho biết, cơ sở thu mua thùng phuy này hoạt động gần chục năm nay. Nhiều người đi tìm mua nhà, khi đến khu vực này đều “dội ngược” vì lo sợ ô nhiễm. Có thời điểm, tuyến đường Đất Mới tập trung đến hơn 10 kho chứa thùng phuy cũ. Số lượng thùng phuy hóa chất được gom về chờ súc rửa lên đến hàng chục ngàn thùng mỗi ngày. Các chủng loại thùng phuy đa dạng về thể tích nhưng hầu hết là thùng chứa sơn, keo nhúng, axít công nghiệp và thậm chí là thuốc trừ sâu. Theo ghi nhận của chúng tôi, địa bàn quận Bình Tân hiện vẫn là nơi tập trung nhiều cơ sở thu mua thùng phuy nhất TP.HCM.

Tại các điểm tập kết này, mặc dù vẫn mua bán thùng phuy cũ nhưng chủ cơ sở và nhân viên đều cảnh giác cao. Chúng tôi liên hệ mua thùng phuy nhựa với cơ sở H.T. trên đường Lê Văn Quới, một nhân viên nam cho biết, muốn mua loại gì cũng có. Người này cho số điện thoại bà D. phụ trách kinh doanh. Bà D. nói: “Bên này bán thùng mới không à”.

Tôi năn nỉ: “Chị giúp giùm đi, người quen giới thiệu đó, em mua cho công ty, chị muốn chiết khấu em sẵn sàng”. “Vậy, đợi mấy bữa tôi báo lại cho”, bà D. thận trọng. Cơ sở do bà D. phụ trách đã hoạt động tám năm nay với giấy phép đăng ký “gia công chặt thùng phuy” (xử lý để bán phế liệu), nhưng thực tế vẫn tổ chức “tân trang” thùng phuy cũ bằng cách súc rửa, sơn lại để bán ra thị trường.

Ngoài số khách hàng mua thùng phuy tái chế để chứa xăng dầu, hóa chất, nước rửa xe, còn lại hầu hết là chủ các cơ sở chế biến thực phẩm ở các quận huyện vùng ven như Bình Tân, Bình Chánh, quận 12, Hóc Môn... Đây là mối nguy hại đáng sợ đe dọa đến sức khỏe người tiêu dùng vì ít ai ngờ được rằng, thực phẩm trong quá trình chế biến đã được ngâm tẩm trong những thùng phuy từng chứa hóa chất độc hại.

Thùng phuy bẩn ngâm măng tươi

Từ nhà kho đến nhà bếp

Ngày 16/1/2016, trinh sát Đội 3 - Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (PC49) bất ngờ ập vào kiểm tra cơ sở chế biến măng tại nhà số 61/8 Quốc lộ 1, P.Tân Thới Nhất, Q.12 do bà Nguyễn Thị Nhỏ làm chủ. Tại đây, hàng chục thùng phuy cũ hoen ố được trưng dụng làm bồn ngâm măng.

Đã vậy, bà Nhỏ còn “nhồi” tiếp chất tẩy trắng, sau đó đến hóa chất tạo màu vàng vốn chỉ dùng cho nhuộm vải để măng thêm “sạch” và bắt mắt. Tại một cơ sở khác cùng địa bàn, cơ quan chức năng cũng phát hiện thùng phuy cũ được chủ cơ sở sử dụng ngâm măng nhiều tháng liền. Một trong các thùng phuy còn khá mới có lẽ mua về sau cùng vẫn còn tem hóa chất Glyphosate.

Một cán bộ PC49 cho biết, Glyphosate là hóa chất diệt cỏ. Hồi đầu năm 2015, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã cảnh báo khả năng gây ung thư của năm loại hó a chất nông nghiệp mà vị trí thứ hai thuộc về Glyphosate. Trong khi đó, một chủ cơ sở thùng phuy cũ tại quận 12 vẫn thản nhiên nói với chúng tôi (trong vai người mua thùng phuy): “Không sao đâu, thuốc diệt cỏ chỉ diệt cỏ thôi chứ ảnh hưởng gì đến người. Yên tâm, cứ súc rửa rồi phơi khô là xài thoải mái, đựng nước uống luôn cũng được”.